Objekt 505 "KLEK" jest największą podziemną bazą lotnictwa wojskowego na terenie byłej Jugosławii, oraz (prawdopodobnie) w Europie.

Budowa bazy lotnictwa rozpoczęła się w 1948 roku wg projektu Lj.Kodelja i V.Smirnova, a zakończyła po upływie dwudziestu lat - nakładem szacowanym na wartość 4 do 6 mld dolarów USA. Wybrane zostało miejsce o wyjątkowym znaczeniu strategicznym - w głębi Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii, wewnątrz masywu górskiego Plješevice, w pobliżu miasta Bihać. Pobliska równina osłonięta z każdej ze stron górami umożliwiła lokalizację pasów startowych, których budowę rozpoczęto równolegle do drążenia podziemnych kanałów w dolomitowej skale. Prawie 250 osób pracowało na trzy zmiany, w najwyższym stopniu poufności, bezpośrednio nadzorowanych przez jugosławiańskie Ministerstwo Obrony.

Powstały trzy ogromne galerie o wymiarach przekroju: maksymalna wysokość 8m, minimalna 3m, przy szerokości 15,4m, umożliwiało to ustawienie równoległe dwóch samolotów MIG-21 o rozpiętości skrzydeł 7.15m. Długość poszczególnych galerii to 350, 400 oraz 500m.
Według założeń obiekt powinien wytrzymać bezpośrednie uderzenie nuklearne o sile 20kiloton TNT (odpowiadające bombie zrzuconej na Nagasaki), co zapewniała konstrukcja oraz 100tonowe żelbetowe wrota. Dodatkowo wydrążono mniejsze tunele na pomieszczenia techniczne, zaplecze socjalne dla pracowników, wraz z charakterystyczną "gwiazdą" będącą centrum dowodzenia całego obiektu. Obiekt był połączony 30m szybem windy z umieszczoną na stoku góry wieżą kontroli lotów. Całą dlugość podziemnych tuneli szacuje się na 3.5 km. Stanowiło to bezpieczne schronienie dla prawie 1000 osób oraz około 60 samolotów MIG-21bis oraz MIG-21R, zatem były zdolne pomieścić jedną trzecią całkowitego potencjału MIG-21 używanego przez wojska Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii.

Po odbiorze technicznym w 1965 roku, baza uzyskała zdolność bojową i stała się strategicznym zapleczem dla 124-tej oraz 125-tej eskadry 117 pułku wojsk lotniczych Jugosławii, a także 352-iej eskadry rozpoznania.

W czasie wojny w Jugosławii baza została zajęta przez Jugosławiańską Armię Ludową w 1991, która w trakcie wycofywania się wysadziła obiekt. Dalszego zniszczenia dokonały wojska serbskiej Krajiny, które zdetodowały wewnątrz ładunki o masie 56 ton. Wybuch wstrząsnął pobliskim miastem Bihać, a według jego mieszkańców pożar trwał pół roku.

Na dzień dzisiejszy baza pozostaje opuszczona. Zgodnie z Traktatem podpisanym w Dayton w odległości 15km od obecnych granic krajów dawnej Jugosławii zakazuje się budowy obiektów o przeznaczeniu militarnym. W przyszłości planowana jest budowa ośrodka dla uchodźców, tudzież fermy dla grzybów. Jednak brak odpowiednich środków finansowych, powoduje że to świadectwo potęgi dawnej Jugosławii pozostaje niezagospodarowane.

Zagrożenia:
1. Zaminowany teren. Chociaż ostatni śmiertelny przypadek wejścia na minę miał miejsce w 2001, to teren wciąż jest używany przez służby saperskie do ćwiczeń oraz szkolenia psów. O ile pasy startowe i drogi dojazdowe są bezpieczne, o tyle pobliskie zarośla oznaczone są tablicami, nie warto lekceważyć ostrzeżeń.
2. Zapylenie wewnątrz tuneli. Pozostałości po eksplozjach, pożarze, w szczególności cząsteczki polichlorowanych bifenyli wciąż mogą unosić się w powietrzu - stąd dobrze wyposażyć się w środki ochronne dróg oddechowych.

Skrzynka: Mały pojemnik ukryty przy charakterystycznych zaworach na łuku galerii pomiędzy wjazdem 2 oraz 3. Na planie, w miejscu strzałki z oznaczeniem galerii 124 eskadry.

Źródło:
http://www.zeljava-lybi.com/
http://www.mycity-military.com/