Cerkiew św. Dymitra w Leluchowie
Łemkowska świątynia grekokatolicka
O miejscu:
Cerkiew św. Dymitra w Leluchowie została zbudowana w 1861 roku w stylu zachodniołemkowskim. Wzniesiona została w pobliżu miejsca nieistniejącej już cerkwi z 1780 roku, którą prawdopodobnie przeniesiono na Słowację. Była odnawiana w latach 1916-1917 oraz w drugiej połowie XX w. Jest to budynek drewniany, trójdzielny, jednonawowy, szalowany gontem. Dachy kryte blachą, nad nawą namiotowy, nad prezbiterium kalenicowy, wielopołaciowy w dolnych partiach łamany uskokowe, nad babińcem dwuspadowy. Wieżę z nadwieszaną izbicą wieńczy hełm namiotowy z sześcioboczną pozorną latarnią. Wnętrze cerkwi zdobi polichromia z początku naszego stulecia, oraz ikonostas rokokowo-klasycystyczny z XIX wieku, zdobiony ikonami z 1895 roku namalowanymi przez Antoniego i Michała Bogdańskich. Zachowały się też dwie ikony będące prawdopodobnie pozostałością dawnej cerkwi: Yeraikon (Chusta św. Weroniki) z końca XVIII wieku, oraz ikona św. Mikołaja. Z wyposażenia przetrwały też krzyże procesyjne i feretrony. Obok cerkwi widoczna jest wolnostojąca dzwonnica konstrukcji słupowej, dołem szalowana, nakryta daszkiem podbity gontem. Świątynia otoczona jest ogrodzeniem z kamienia polnego i licznymi starodrzewami. Dwie najstarsze 100-letnie lipy są pomnikami przyrody. Parafia greckokatolicka została uposażona w 1736 roku przez biskupa F.K. Szaniawskiego. Obecnie jest kościołem rzymskokatolickim pw. Macierzyństwa Najświętszej Marii Panny.
Po 1947 przejęta przez kościół rzymskokatolicki. Obecnie użytkowana jako kościół filialny parafii św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Muszynie. Cerkiew wpisano na listę zabytków w 1964. Została włączona do małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej.
Teren cerkwi otoczono murkiem kamiennym. Obok świątyni stoi nieduża drewniana dzwonnica słupowo-ramowa przykryta gontowym dachem namiotowym, ze ścianami do połowy pokryte gontem, powyżej ażurowe. Cerkiew jest siedliskiem nietoperza podkowca małego, zagrożonego wyginięciem w Europie (kolonia liczy ok. 135 osobników).
Godziny otwarcia do zwiedzania od 20 czerwca do 20 października:
czwartek - sobota: 9:00-18:00
Niedziela: 12:00-17:00
Źródło: muszyna.pl oraz wikipedia.pl
O skrzynce:
Skrzynka schowana w okolicy kamiennego murka otaczającego cerkiew przy drzewie.