Pod koniec XIX wieku co 20-25 Odessyjczyk legitymował się narodowością polską. Polscy mieszkańcy miasta należeli do wszystkich grup społecznych i parali się przeróżnymi zajęciami. Największy wpływ na obraz miasta mieli polscy architekci, których pracowało tu kilkunastu, wśród nich:.

• Władysław Dąbrowski,
• Moses Liniecki,
• Julian Sieradzki,
• Ksawery Skarżyński,
• Cezary Zieliński,
• Jan Żukowski,

zaś trzech uchodzi za najbardziej wybitnych:

• Feliks Gąsiorowski,
• Mikołaj Tołwiński oraz
• Lew Wołek.

Do dziś przetrwało przynajmniej 300 budynków zaprojektowanych, zbudowanych lub przebudowanych przez Polaków. Są wśród nich pałace, kamienice, fabryki, dworce kolejowe, most, poczta, szkoły i uczelnie, szpitale, kościoły, cerkwie, sądy, uzdrowisko, stacja meteorologiczn, obserwatorium astronomiczne  i in. budynki publiczne.

W Google Maps udostępniłem mapę sporządzoną na podstawie dostępnych w sieci informacji, można ja również pobrać w postaci pliku GPX. Trudno zwiedzać Odessę skupiając się wyłącznie na polskich budowniczych, warto jednak spoglądać na mapę w trakcie wędrówek, by uzmysłowić sobie wkład wniesiony  przez rodaków - przemilczany w większości przewodników - w historię miasta. Zwłaszcza, gdy okaże się, że wiele spośród budowli wręcz ikonicznych dla Odessy powstało dzięki Polakom, np. opera, budynek giełdy, a dziś filharmonia, Dom z Atlantami, hotel Pasaż i Wielki Moskiewski, muzeum archeologiczne...

***

Mikołaj Tołwiński (1857 – 1924)  wybudował w Odessie około 30 budynków, w tym  kamienice i liczne budynki użyteczności publicznej, które przyniosły mu największą sławę, np. Sąd Okręgowy czy uzdrowisko nad Andriejewskim Limanem.  Jego dziełem jest rekonstrukcja pałacu będącego posagiem Olgi Potockiej.

Mi najbardziej do gustu przypadł ekletyczny, neoromański i neorenesansowy zarazem budynek Instytut Fizyki i Chemii przy ulicy Pasteura/Пастера 27 (p. waypoint).

Na ulicy Olgiewskiej (Ольгіївська) znajduje się kompleks Wydziału Medycznego Uniwersytetu Noworosyjskiego.Najbardziej okazałą budowlą jest gmach Katedr Teorii i Laboratoriów Klinik oraz Kliniki Oftalmologii z lat 1897 – 1898 dziś należący do Odeskiego Narodowego Uniwersytetu Medycznego. Piękny budynek zrealizowany jest w okazałym stylu klasycystycznym z ryzalitami, jońskimi pilastrami, ozdobnymi fryzami, gzymsami i tympanonami.

***

Skrzynka

Skrzynka schowana została na ulicy Olgiewskiej (Ольгіївська) vis-a-vis gmachu Wydziału Medycznego. Jest to tradycyjny magnetyczny mikrus na kordach. Poszukiwania ułatwi podpowiedź kodowana i fotospoiler.

***

Jeśli skrzynka potrzebuje serwisu lub reaktywacji, to bardzo proszę w miarę możliwości o ich dokonanie. Z góry bardzo dziękuję.

***