W historii przyjęła się nazwa bitwa pod Waliłami. Chociaż Stanisław Zieliński w swych "Bitwach i potyczkach 1863 - 1864" pisze we wstępie, iż we wspomnieniach i relacjach podano nazwę "kilku innych wsi, jednego lasu, jednej wyspy, jednego ostępu, jednej puszczy, jednego pagórka - brak tylko rzeki."

A oto opis bitwy sporządzony przez wspomnianego St. Zielińskiego. Język niedzisiejszy bo książka została wydana w 1913r.

"Walile Gr. p. sokólski 22km. wsch. od Białegostoku.

dnia 24 kwietnia stanęła na punkcie zbornym w Kamionce 70 ochotników białostockich z oficerami tamtejszymi Ejtminowiczem, Julianem, baranowiczem, Romanem, Micewiczem i Brandtem; do nich przyłączył się w ostępie starzynki Edward Kiesnowski ze 130 powstańcami powiatu bielskiego. Podzielili się na sekcye, rozebrali broń i już 26 kwietnia weszli do wsi Sokołdy, gdzie ogłosili R. Narodowy. Tutaj nadciągnęło do nich 32 Sokólszczan z Huściłłą, stary Kobyliński z dorosłą młodzieża swojej rodziny, żywnością i bronią. We wsi Lipowym Moście objął dowództwo nad całym oddziałem Onufry Duchyński, naczelinik woj. grodz. i mianowany przez niego na szefa sztabu Walery Wróblewski, inspektor szkoły strzeleckiej w Sokółce. Adjutantem swoim mianował Duchyński Ignacego Aramowicza - Nazajutrz oddział powiększył się jeszcze o zastęp 48 Swisłoczan.

Nad ranem 29 kwietnia stanęli w ostępie Komotowszczyzny na wzgórzu Pierociosy pod wsia Waliłami w puszczy Sokólskiej. Tutaj oddział zmuszony był przyjąć pierwsza bitwę.

Przed frontem obozu powstańcy mieli ruczaj, a za nim wzgórza Piereciosy, z boków i w tyle błotne łąki, poza któremi ciągnęły się inne ostępy, ponadto z prawego boku płynęła rzeczka Stojka. W tył obozu gdzie było najsuchsze miejsce wysłano 1-szą kompanię Romana na musztrę. Na odgłos zbliżającego się nieprzyjaciela wysunięto przed obóz strzelców 3-ciek kompanii Kiersnowskiego i część 1-szej, pozostałychludzi Kiersnowskiego rozsypano na załamanem prawym skrzydle, a strzelców 2-giej, Barancewicza, na załamanem lewem; wozy ustawiono w środku, a kosynierzy z e wszystkich kompanii połączeni pod dowództwem Kobylińskiego, utworzyli rezerwę w tyle obozu. Około godz. 4 po południu moskale uderzyli na kąt załamania od lewego skrzydła; ogień strzelców wnet zmusił ich do cofnięcia się, lecz niebawem moskale jednocześnie objęli front i oba skrzydła. wreszcie prawe skrzydło ustapiło, lewe trzymało się dłużej ale i ono wnet musiało się cofnąć, popadłszy w krzyżowy ogień. Wozy i znajdująca się na nich żywność i odzież około 1800 rubli srebrem i pieczęć wojenna wojewódzka dostały się w ręce nieprzyjaciela - Polegli pod Waliłami między innymi oboźny Puchalski i Radziwinowicz Jan, Makarewicz i kleryk Malinowski, ranieni byli Radziwinowicz Izydor i Kobyliński Adolf. We walce, która trwała tylko godzinę, odznaczyli się szczególnie strzelec Jan Sobolewski, Przedstawiony R. Narodowemu na stopień podporucznika, kapitan Walery Wróblewski i Wincenty Huściłło."

Skrzynki szukajcie na kordach. Tymczasowo jest to reaktywacja kolegi wzorowego i w jego logu znajdziecie dokładne informacje.

Tymczasem w czasie odwiedzin "rancza" podjechałem zobaczyć jak wygląda miejsce starej skrzynki. Tylko dlatego że wiedziałem gdzie jest dokładnie ukryta, a także zachowało się jedyne drzewo ze starym szlakiem udało się wygrzebać oryginalny pojemnik. Łatwo nie było bo musiałem łazić po zwalonych drzewach i po bobrzej tamie. Może z czasem coś pomyślę nad małym zadaniem, a tymczasem warto korzystać z ułatwionego zadania i udać się po kesza prosto na kordy.