20- stu Straconych - Tragiczne wydarzenia rozegrały się 16 lipca 1940 roku. W noc poprzedzającą rozstrzelanie grupy Polaków doszło do włamania w domu lekarza Juliana Łapińskiego, wywiezionego do obozu koncentracyjnego. Dzień wcześniej do wilii wprowadził się policjant Ernst Kaddatz z rodziną, którego zastrzelił włamywacz. (…) Dochodzenie wykluczyło motywy polityczne (…) Tak więc nie spodziewano się represji ze strony okupantów, którzy nie puścili jednak płazem zabicia niemieckiego policjanta. 16 lipca zjawiła się w Olkuszu ekspedycja karna SS, która pod domami Łapińskiego i Marii Januszek rozstrzelała 20 Polaków. 15 przywieziono na miejsce stracenia z więzień w Mysłowicach i Sosnowcu, dodano do nich pięciu olkuszan, którzy dostali wezwanie na Policję bez podania powodu”.
16 lipca 1940 roku zginęli: Teofil Jurczyk, Wawrzyniec Kulawik, Stanisław Luboń, Jerzy Stroński, Józef Sielecki, Michał Baraląg, Edward Bujanowski, Stanisław Juraszek, Władysław Kubica, Józef Kubica, Ludwik Kraśny, Wojciech Laszczak, Jan Łukasek, Stanisław Łukasik, Józef Madlak, Jan i Stefan Nowakowie, Józef Pawlicki, Józef Sternal, Ignacy Suchanek. Ich ciała wywieziono w nieznanym kierunku, a willę doktora Łapińskiego manifestacyjnie spalono.
Synagoga w Wolbromiu – nieistniejąca synagoga, znajdująca się do 1956 roku w Wolbromiu przy ulicy Krótkiej.
Synagoga została zbudowana w latach 1747–50 z kamienia wapiennego z dodatkiem cegły. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali jej wnętrze i zamienili budynek na stajnie. Po wojnie synagoga popadła w ruinę i została zburzona w 1956 roku.
Szkoła Żydowska
Obok nieistniejącej synagogi zachował się murowany, parterowy budynek dawnej szkoły żydowskiej (chederu) wzniesiony na planie prostokąta. Częściowo zachował się wystrój zewnętrzny. Część otworów okiennych została zamurowana. Całość jest nakryta dachem dwuspadowym. Budynek wykorzystywany jest obecnie jako magazyn.