Pisanka

to jajko, najczęściej kurze (ale może być właściwie dowolne), udekorowane w przenajróżniejszy sposób z okazji świąt Wielkanocy (choć sam fakt dekorowania jaj pojawił się w kulturze na długo przed chrześcijaństwem). Pierwsze dekorowane jajka zanotowano w starożytnej Mezopotamii i od tego czasu były obecne w wielu kulturach euroazjatyckich. Powszechnie znana tradycja, jakoby jajka znosił zając lub królik, a nie jakikolwiek ptak, pochodzi prawdopodobnie ze starożytnej kultury germańskiej. W Polsce pisanki znane były jeszcze przed chrystianizacją, a najstarsze skorupki odnalezione w wykopaliskach archeologicznych datowane są na połowę X wieku.

Jajko, powszechnie uznawane za symbol nowego życia, bardzo łatwo przyjęto w kulturze chrześcijańskiej - symbolizować ma nadzieję na nowe życie po zmartwychwstaniu, dekoracje mają natomiast podkreślić piękno tego nowego, wiecznego życia.

Spośród wielu technik dekorowania jajek wyszczególnia się kilka podstawowych:

Drapanki - technika zdrapywania wierzchniej warstwy w naturalnie mocno wybarwionych jajkach;

Kraszanki - technika barwienia jajek poprzez wygotowanie w wywarze z roślin. Różne rośliny pozwalały uzyskać różne barwy, np. wywar z łupin cebuli barwił jajka na brązowo a sok z buraka na różowo. Ta technik łączona jest niekiedy z techniką drapanki;

Pisanki (właściwe) - technika rysowania (pisania) gorącym woskiem na skorupce jaja a następnie zanurzania jaja w barwniku. Po usunięciu wosku na jajku pozostają kolorowe wzory. Technika stosowana wielokrotnie na tym samym jajku pozwala na uzyskiwanie wzorów wielokolorowych:

https://www.facebook.com/share/v/i1C6S78gzE1sniBx/

Oklejanki/nalepianki - technika oklejania skorupki naturalnymi zdobieniami, takimi jak płatki kwiatów lub piórka, albo sztucznymi - papierem, tkaninami, złotą folią, nicią albo włóczką.

Ażurki - najmłodsza z technik dekorowania polegająca na nawiercaniu wydmuszek jaj przy pomocy szlifierki modelarskiej, turbiny dentystycznej, piaskarki a nawet frezarki CNC. Gotowa dekoracja jest bardzo delikatna, dlatego finalnie wzmacniana jest powłoką akrylową (lakierem).

Sztukę zdobienia jaj najbardziej rozwinięto w Rosji. Powszechnie uznane, także w Polsce, są jajka, a raczej ich drewniane imitacje, z miniaturami malowanymi temperami. Sztuka tego rodzaju zdobienia jaj pochodzi z Paliechu - znanego ośrodka pisania ikon. Innym znanym na całym świecie rozwinięciem koncepcji dekorowania jajek są słynne prace petersburskiego jubilera Petera Carla Fabergé.

I choć wszelkim profesjonalnie wykonanym zdobieniom jaj należy się podziw i szacunek, to najwięcej radości daje własnoręczne dekorowanie jajek, które potem wkładamy do koszyczka wielkanocnego. W wielu sklepach dostępny jest szereg dekoracji do jajek, począwszy od barwników spożywczych, poprzez naklejki, folie termokurczliwe, kończąc na elementach do przyklejania, takich jak oczy, królicze uszy, skrzydełka, a nawet okulary Minionków. Niewyczerpanym źródłem inspiracji mogą być też serwisy internetowe, na których użytkownicy dzielą się swoimi pomysłami. Zachęcam Was do załączenia do wpisów zdjęć własnoręcznie udekorowanych jaj.

Po mikrokesza zapraszam Was na ulicę Pisankową w Łodzi. Kesz przyczepiony jest magnesem do tabliczki z nazwą ulicy. Wysoko, wiem. Poszukajcie w najbliższej okolicy czegoś, co pozwoli Wam sięgnąć skrzynkę, a potem ją odłożyć. W skrzynce jest tylko logbook. Weźcie coś do pisania. Kesza odłóżcie tak jak był - da się go przyczepić w szczelinie pomiędzy dwoma tabliczkami.

Wesołych Świąt Wielkanocy życzę JA. wraz z całą rodzinką :)