„Legendy z Góry i okolic” to seria keszy poświęconych podaniom, opowieściom i miejscom legendarnym związanym z miejscowościami powiatu górowskiego. Do tej pory zarówno Góra jak i jej okolica pozostawała białą plamą na geokeszerskiej mapie ale okazuje się, że ma się czym pochwalić - również przed geokeszerską bracią. „Legendy” wraz z inną serią („Zapomniane Perły”), postarają się tą białą plamę wypełnić. W zebranych podaniach pochodzących z okolicznych miejscowości przeplatają się nietypowe i tragiczne życiorysy, paniczne lęki, siły tajemne, nienawiść czy wielka miłość. I nie ważne ile w danej opowieści jest z prawdy a ile z fikcji, czy to, że niektóre z nich trącają „myszką” lub trzeba je traktować z przymrużeniem oka. Istotne jest, że przetrwały w pamięci potomnych do dziś i choćby z tego względu warto je przytoczyć jako integralną cześć historii regionu. Niech przyciągają i „straszą” małych, może też pobudzą do refleksji, a starszych niech zapraszają do zapoznania się z wybranymi, zapomnianymi niejednokrotnie już miejscami. Tak więc znacie? Nie? To przeczytajcie…

Góra, podobnie jak niejedno wiekowe miasto, oprócz zabytków posiada także swoje tajemnice i legendy. Jedną z nich jest postać mnicha odkryta w XVIII w. w… Bramie Polskiej.

Należy wiedzieć, że opasana murami obronnymi średniowieczna Góra oprócz dwóch furt miała także dwie bramy: Głogowską od zachodu i Polską od strony wschodniej. Kiedy przy odbudowie miasta po wielkim pożarze, który miał miejsce w 1759 r., nakazano poszerzenie ulic i oddzielenie poszczególnych kwartałów okazało się, że ciasna „opaska” murów nie pozwala na dokonanie tego typu przedsięwzięcia. A, że już w tych czasach średniowieczne fortyfikacje uznawano za nieperspektywiczne i w ogóle nieprzydatne w przypadku jakichkolwiek wówczas działań wojennych, zapadła decyzja o redukcji murów miejskich i utworzeniu - ich kosztem - nowych przestrzeni dla miasta. Prace rozbiórkowe dawnych fortyfikacji ruszyły po roku 1770. Po fragmentach obmurowań i dwunastu wieżach przyszła pora na rozbiórkę furt i bram. W roku 1818 dokonano rozbiórki wieży nad wschodnią Bramą Polską, a samą bramę wyburzono dopiero w roku 1928.

Nie było by w tym nic szczególnego, gdyby nie fakt, że w niszy, tuż przy rozbieranej bramie umiejscowionej w zewnętrznej części muru, zaraz obok wału, odkryto zamurowany, siedzący szkielet człowieka. Prawdopodobnie w taki sposób został zamordowany. Dlaczego? Dokładnie nie wiadomo...

Według legendy miał to być mnich z pobliskiego – istniejącego przed wiekami przy tzw. mnisich stawach - klasztoru franciszkanów na Kajęcinie (przy wjeździe do Góry od strony wschodniej). Miał on ponoć być ofiarą zazdrosnego wieśniaka, który podejrzewał swoją żonę o romans ze sługą bożym. Ale czy prosty wieśniak mógłby zamurować zakonnika w miejskich murach? Nieprawdopodobne!

Według innych podań jego śmierć miała być zupełnie przypadkową. Tak czy inaczej zagadką jest jak zakonnik (czy w ogóle był to brat zakonny?) znalazł się zamurowany w miejskim murze? Tego prawdopodobnie nigdy już nie uda się dowieść.

Obecnie po Bramie Polskiej nie ma już śladu jak i po prawdopodobnym miejscu ukrycia zwłok mnicha. Również legenda poszła w zapomnienie i przestała elektryzować mieszkańców. Nikt już, jak dawniej nie przystaje by sprawdzić czy w okolicy wspomnianego miejsca ukaże mu się postać w kapturze. Więc spróbuj zatrzymać się Ty drogi keszerze/keszerko – przy okazji wizyty w tym miejscu – dla chwili zadumy nad losem nieszczęśliwego zakonnika.

Kesz to mikrus (bez certyfikatów!) ukryty na kordach, które obliczycie po podstawieniu - w miejsce niewiadomych - prawidłowych wartości liczbowych. Zawiera jedynie logbook, w którym - szanowni keszerzy - własnoręcznym podpisem potwierdzacie, iż na własne uszy i oczy zapoznaliście się z legendą tego miejsca.

A teraz do dzieła...

N 51 39. (A – 500 – B - 2)

E 16 32. (500 + C + D)

A. W którym roku książę cieszyńsko-głogowski Władysław nadał zakonowi franciszkanów piaszczyste grunty na przedmieściach Góry z przeznaczeniem na klasztor? Rok jest wartością A.

1548

1627

1458

B. W którym wieku franciszkanie zawitali na ziemie Polski?

(9) XIII

(7) XIV

(5) XV

C. Gdzie w Polsce ufundowano pierwsze klasztory franciszkanów?

(4) we Lwowie i Starym Sączu

(6) w Kaliszu i Pyzdrach

(8) w Krakowie i Zawichoście

D. Z ilu rozdziałów składa się trzecia reguła franciszkanów, zatwierdzona przez papieża Honoriusza III bullą 29 listopada 1223 roku?

(3) 10

(5) 12

(4) 14

Źródło:

Przeszłość w legendach zaklęta, s. 22-23.

Heine Fritz, Heimatbuch des Kreises Guhrau/Schlesien, 1973.

ryc. Pinterest.