Mimo silnych walk w okresie Powstania Wielkopolskiego, Zbąszyń nie został zdobyty. Wojsko Polskie weszło do miasta dopiero 17 stycznia 1920 roku. W dniu 13 kwietnia 1924 roku, dla upamiętnienia dni Powstania, położono kamień węgielny oraz wmurowano akt erekcyjny pomnika Powstańców Wielkopolskich, który odsłonięto 1 czerwca 1924 roku.
Ciekawie czyta dzisiaj się treść aktu. Zwraca uwagę szczególna podniosłość słów, podkreślająca wagę intencji i realizowanego celu.
„…Lecz nie wszyscy, którzy walczyli o sprawę Polski, zobaczyli plony swej pracy i swego poświęcenia. Liczni Powstańcy przelali swą krew i pozostawili swe życie na krwią zroszonych polach Zbąszynia, dając swem poległym ciałem nam i przyszłym pokoleniom szczebel ów sławy naszego grodu, dali nam imię Obywateli – Polaków. My, pozostali, zrzeszeni w Towarzystwie Powstańców i Wojaków im. Kościuszki w Zbąszyniu powzięliśmy myśl i inicjatywę do urzeczywistnienia, której przyczynił się w znacznej mierze Jan Czajka w Zbąszyniu, z współudziałem tutejszego obywatelstwa polskiego, okazać wdzięczność i uczcić pamięć poległych Bohaterów postawieniem pomnika, a który zarazem ma być realną pamiątką przyszełem pokoleniom o tych, którzy krwią swą przypieczętowali przynażeność miasta naszego do Matki – Ojczyzny, naszej Polski, a którego fundament zasłużonem zostaje poświęceniem kamienia węgielnego w dniu dzisiejszem …”
Niezwykła była także inskrypcja, umieszczona później na pomniku: „Cieniom Powstańców Wielkopolskich poległym w roku 1918/1919 wdzięczni rodacy”
Pomnik przetrwał do roku 1940, kiedy został zniszczony przez hitlerowców. 17 stycznia 1969 roku odsłonięto w tym samym miejscu nowy, wzbogacony o „Bojowników o Wolność i Demokrację 1939 - 1945” oraz „Ofiary hitleryzmu” . Czasy były dość podłe i nic dziwnego, że władzy zryw Wielkopolan zbytnio kojarzył się z dążeniem do wolności i niepodległości. „Ludowi” żołnierze wraz z cywilami zastąpili orła na armatach i powstańczą rogatywkę. W 1998 roku pomnik dorobił się krzyża i korony. Może kiedyś doczeka się właściwych symboli Powstania Wielkopolskiego?