(09.10.2021 przeprowadzony serwis; nowe miejsce ukrycia - wszelkie zmiany uwzględnione w poprawionym opisie)

Dedykuję "Cisa..." keszerowi rudymaniek – jednym zdaniem mnie załatwił i zacząłem w końcu jakieś kesze zakładać, a nie tylko FTF-y zgarniać. Pozostał tylko jeszcze problem szybkiej publikacji utworzonych keszy :).

CIS POSPOLITY(Taxus baccata L.) Wikipedia

Nieco o...
Gatunek wiecznie zielonego iglastego drzewa lub dużego krzewu. Występuje naturalnie w Europie, w Azji zach. oraz w Afryce pn. Roślina zwykle dwupienna (dwie strzały), o łuszczącej się i brunatno-rdzawej korze; drewno o czerwonej barwie, nie zawiera żywicy, jest twarde i elastyczne. Kwiaty męskie i żeńskie występują na różnych pniach; kwitnie w okresie od marca do kwietnia. Nasiona dojrzewają od sierpnia do września, są rozsiewane przez ptaki. Roślina wolno rosnąca, długowieczna (osiąga ponad tysiąc lat). Niegdyś nadmierna eksploatacja i niszczenie siedlisk prowadziło do ograniczenia zasobów; obecnie gatunek w ekspansji - wszechstronnie wykorzystywany jako roślina ozdobna, lecznicza i dostarczająca wartościowego drewna.

kora	[1] kwiatostany męskie	nibyjagoda z czerwoną osnówką	[2] nasiona

---

Cała roślina jest trująca...
...z wyjątkiem czerwonej osnówki nibyjagód (pokarm dla ptaków, które przy okazji rozsiewają wydalane, niestrawione nasiona). Zatrucia mogą być śmiertelne. Objawy: spadek ciśnienia krwi, zaburzenia rytmu serca, migotanie komór. Niezbędna szybka pomoc szpitalna.

---

Ochrona gatunkowa

Pierwszy w Polsce gatunek objęty ochroną, już w 1423 r., na mocy statutu warckiego, wydanego przez króla Władysława Jagiełłę celem ograniczenia eksportu drewna cisowego będącego surowcem do wyrobu bardzo dobrej jakości łuków.

Stare cisy w regionie: "Henryk" w Henrykowie Lubańskim [kesz OC "Najstarszy bezimienny"; "KRÓTKA HISTORIA CISA (NIE)POSPOLITEGO"], "Cis w Bystrzycy" [kesz GC "Cis w Bystrzycy"; ups, zarchiwizowany].

PIECHOWICKI CIS
Osobnik dwupienny o wysokości ponad 10 m. Wiek, szacowany wcześniej na 700 lat, po najnowszych badaniach - na ponad 500 lat. Tubylcy mówią, że cis przetrwał tak długo, bo wyrósł nad kanałem ściekowym i nie nadawał na łuki :); czyby to miało znaczyć, że kanalizację Piechowice miały od średniowiecza ;)? W latach przedwojennych cieszył się dużym zainteresowaniem - jego wizerunki pojawiały się na pocztówkach; wzmiankowano o nim w książkach i czasopismach. Pomnik przyrody od (?) 1994 r.

---

Materiał dyskusyjny - małe prywatne śledztwo; jak klikniesz datę, otworzysz duże zdjęcie drzewa z danego roku. Możesz tą część opisu pominąć bo nie wnosi nic do tematu: poszukiwanie kesza.
Dość często można przeczytać opinie, że obecnie cis piechowicki obumiera. Na podstawie obserwacji zdjęć z ostatnich ponad stu lat ze strony polska-org.pl opinia ta nie jest już tak oczywista (niektóre informacje z Fotopolska).

• 1907: NOWE ((?)pocztówka dwuczęściowa) - przepiękne ujęcie cisa, choć może podretuszowane; ogromny pień i, w stosunku do ilości igliwia, które porasta tylko "końce konarów" i pni - nieproporcjonalnie wielki; drzewo o koronie rozstrzelonej, nieregularnej - wszystko świadczy o zamieraniu cisa albo co najmniej o poważnych problemach zdrowotnych; dwie grupy dzieci, po prawej - młodszych, może z ochronki, oraz starszych po lewej, z opiekunem
• 1909: (Schlesien: Illustrierte Zeitschrift für die Pflege heimatlicher Kultur. Phönix-Verlag, Breslau) na wys. ok. 5,5 m kikut prawej  strzały zakończony dużym ubytkiem twardzieli pnia (ok. 1,5 m nad najniższym konarem; strzała od strony mostka); od tego miejsca aż do ziemi widoczna wyraźna bruzda na korze - (?) ślad po uderzeniu pioruna; ciekawostki: wąso-broda u faceta, że i Przybyszewski by się nie powstydził, (?) ludowa sukienka gospodyni, "piętrowy" kurnik w domku za cisem; nowy ogrodzenie z drągów
• 1910-25: (reprodukcja fragmentu pocztówki z tablicy informacyjnej przy obiekcie) wyraźna, dość głęboka zgorzel pnia poniżej najniższego konara; usychające gałęzie w górnej części korony; ciekawostki: spora grupka ludzi przed karczmą  i kilka ławek - czyżby swojego rodzaju "ogródek piwny"?
• 1912: (pocztówka "Karczma sądowa i cis pomnik przyrody" z okresu 1908-1912 r.) można zaobserwować, że czymś owinięto uszkodzoną strzałę, osłaniając prawdopodobnie pogłębiające się już wówczas ubytki; uszkodzona strzała obniżyła się o ok. 1,5 m do poziomu konara; ciekawostki: dwa łebki pod cisem (może te same, co na poprzednim zdjęciu) i kurczak zasuwający przez mostek - jednym słowem: sielsko
• 1928: (Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona: www.polona.pl) ostatnie zdjęcie z konarem prawej strzały powyżej zgorzeli
• 1957: (zbiory prywatne; oryginał wykonany 13.10.1957r. ) obcięty konar lewej strzały; nie ma też chyba konara z prawej, tej uszkodzonej strzały - ostatni raz "widzianego" na zdjęciu w 1928 r.; w górnej części korony są jeszcze uschnięte gałęzie, ale przekrój coraz bardziej zbliżony do stożka, i generalnie zielonych gałęzi przybyło sporo - stan drzewa  znacznie się poprawił; ciekawostki: obok drzewa (?)przedstawiciel lokalnych władz, mgr Marian Wołągiewicz - być może tu w ramach jakiejś urzędowej akcji "porządkowania" cisa (obok leżą wycięte (?)brzozy, cis ogrodzony został płotkiem, wewnątrz którego postawiono tabliczkę informacyjną)
• 1963: (Rocznik Jeleniogórski 1966) nowy płotek, nowa tabliczka, kurnik z innym wejściem; w podpisie zdjęcia: "Pomnik przyrody"!!!
• 1970: (zbiory prywatne) między 1963 a 1970 miał miejsce remont kładki obok cisa (czasowo przeniesiona była na drugą stronę drzewa); w tym czasie zniknęła chata stojąca najbliżej drzewa, a pojawiły się komórki po drogiej stronie kanału
• 2012: (zbiory prywatne) cis "w pełni rozkwitu"; widać asymetrię korony (znacznie mniejsza część przypada na prawą, uszkodzoną kiedyś strzałę); gałęzie już tuż nad ziemią - jak nic złego się nie przydarzy, pewnie przetrwa jeszcze setki lat
• 2017: (zdjęcie własne) korona stożkowo-kulista, duża ilość igliwia; w porównaniu ze stanem sprzed stu lat wygląda bardzo dobrze

Ogląd z bliska obniża ocenę stanu zdrowotności drzewa: z prawej strzały pozostało ok. 50 % zewnętrznego pierścienia pnia, lewa strzała ma pusty wewnątrz pień, a co więcej, spora część pnia nie ma warstwy kory - czyżby ta strzała też była uderzona piorunem? A może zaniki kory w obu strzałach są efektem naturalnego procesu starzenia się drzewa? Mimo wszystko, cis wygląda zupełnie przyzwoicie, znacznie lepiej niż sto lat temu.

problem: GiPS tu pływa; kordy z Google maps/mapa satelitarna o keszu: • zawartość : logbook oraz buźkaaa i i "dinożarł" na wymianę • działaj ostrożnie by nie spławić kesza do Bałtyku akceptuję: podejmowanie kesza nawet w obecności smakoszy piwa (a oni są bardzo ciekawi życia), tylko najpierw zajrzyj do podpowiedzi, potem ustal miejsce ukrycia (pamiętaj o atrybutach) i robiąc zdjęcia pni cisa, podejmij kesza cis stanowi zagrożenie w przypadku kontaktu z trucizną występującą niemal w całej tej roślinie; ponieważ to pomnik przyrody – i tak wszelkie kontakty z nim zakazane; znalezienie kesza nie wymaga kontaktu z cisem mile widziane w logu: zdjęcia cisa (np. w III-IV: kwiatostanu żeńskiego, w VIII-IX: nibyjagód); udział w dyskusji dot. stanu drzewa+jakieś stare zdjęcie cisa; krytyczna ocena kesza: coś na "+", coś na "-" zdjęcia w opisie kesza: [1-3] - Wikipedia, [4-12] - polska-org.pl, pozostałe własne dojazd / parkowanie / miejsce odpoczynku: MZK nr 9, przystanek "Piechowice Dolne" / parkowanie przed budynkiem od cisa (to teren prywatny - dobrze do kogoś zagadać o tym i nie pozostawiać tu keszbryka by np. pójść do pobliskiej Cichej Doliny) / dwie ławeczki; i tu pewna niedogodność: to miejsce spędzania czasu przez „tubylczych” miłośników piwa, bardzo ciekawskich; no cóż, tuż obok budynek dawnej karczmy, a to zobowiązuje do... zachowania tradycji ;).

Uszanuj prawo Mieszkańców do spokoju i... zaspokojenia ciekawości; byłem podglądany zza poruszających się firanek i nic się nie stało. Gdy przypadkiem zdekonspirujesz kesza czy wyjaśnisz Mieszkańcowi: co, gdzie i jak (bo nie chcesz robić z niego wariata) - mówi się trudno, ale koniecznie napisz o tym w logu, by następny keszer, nie wymyślał niestworzonych historii i nie robił z siebie wariata. Niegdyś funkcjonował tu kesz GC i podobno Mieszkańcy, jak dowiedzieli się, o co chodzi i gdzie jest kesz ukryty, przestali się niepokoić wizytami dziwnie zachowujących się ludzi (czyli keszerów), a nawet - poproszeni pokazywali kolejnym keszerom miejsce jego ukrycia. Rozmowa z Tubylcem też może okazać się interesująca, np. nt.: dlaczego z tablicy informacyjnej wystaje kabel do podłączenia do prądu?

Zasady reaktywacji

Spokojnie możesz reaktywować kesza, pod warunkiem, że uwzględnisz fakt, że cis jest pomnikiem przyrody, oraz odnotujesz fakt wykonania reaktywacji we wpisie serwisowym i (koniecznie) opiszesz ewentualne zmiany.

Przeczytaj więcej o reaktywacji skrzynek TUTAJ

Musisz być zalogowany, aby zobaczyć dodatkowe informacje.