Największy na świecie niekomercyjny serwis geocachingowy
GeoŚcieżki - skupiające wiele keszy
Ponad 1000 GeoŚcieżek w Polsce!
Pełne statystyki, GPXy, wszystko za darmo!
Powiadomienia mailem o nowych keszach i logach
Centrum Obsługi Geokeszera wybierane przez Społeczność
100% funkcjonalności dostępne bezpłatnie
Przyjazne zasady publikacji keszy
You have to be logged-in in order to perform operations on this cache.
stats
Show cache statistics
Bogi Słowian - Marzanna - OP8LXT
Bogi Słowian - Marzanna
Owner: mstachul
Please log in to see the coordinates.
Altitude: 76 m. ASL.
 Region: Poland > wielkopolskie
Cache type: Traditional
Size: Small
Status: Ready for Search
Date hidden: 06-05-2017
Date created: 06-05-2017
Date published: 06-05-2017
Last modification: 25-02-2018
52x Found
2x Not found
1 notes
watchers 2 watchers
119 visitors
41 x rated
Rated as: Good
In order to view coordinates and
the map of caches
you must be logged in
Cache attributes

Go geocaching with children  GeoHotel  Take something to write  Nature  Access only by walk 

Please read the Opencaching attributes article.
Description PL

 Marzanna  – słowiańska bogini związana z zimą, śmiercią, zaświatami, ale także odnawiającym się życiem i wiosennym urodzajem. Niektórzy badacze negują jej kult, czemu zdają się jednak przeczyć zapiski w kronikach Jana Długosza, ale też wcześniejszych od niego kronikarzy. Współcześnie jej postać została zredukowana do kukły obrzędowo topionej na wiosnę w celu pożegnania zimy.

Marzanna w różnych regionach Słowiańszczyzny wystęuje pod wieloma imionami, np. Morana/Morena, Mora, Śmiertka/Śmiercicha. Znaczenie jej imienia można rozpatrywać dwojako. Z jednej stron rdzeń „mor” ukazuje związki bogini ze śmiercią, z drugiej „mar” wiąże ją z ekumeną wody (łac. mare – morze). Te dwa znaczenia nie są zresztą tak odległe od siebie, jak mogłoby się wydawać. Bóstwa łączone ze sferą śmierci i władające zaświatami bardzo często są związane także z wodą oraz płodami rolnymi, bydłem i ogólnie pojętym urodzajem, czego przykładem jest chociażby Weles – słowiański pan zaświatów oraz opiekun bydła (czyli w szerszej interpretacji dobrobytu). Podobnież w niektórych mitach wędrówka słońca po nieboskłonie kończy się śmiercią i zejściem do zaświatów znajdujących się za wodnym (np. morskim) horyzontem, by po okresie czasowej śmierci znów się odrodzić i od początku wyruszyć w swą wędrówkę. By dostać się do greckiej krainy zmarłych – Hadesu – należy skorzystać z usług Charona będącego przewoźnikiem zmarłych i jego łodzią przeprawić się na drugi brzeg rzeki Styks. Jak więc widać związki Marzanny z wodą i ze śmiercią układają się w bardzo logiczną całość.

Obok swojej zaświatowej, mrocznej strony związanej ze śmiercią, Marzanna ma także pozytywne oblicze, gdyż obdarza świat życiodajnymi mocami wody i urodzajem. Jest ona swego rodzaju uosobieniem sił przyrody, słowiańską wersją Matki Natury. Na taką interpretację jej postaci wskazuje wiele atrybutów o wyraźnej symbolice płodności, urodzaju, życia: strój pany młodej i wieniec, zioła, kłosy zbóż, złote jabłko oraz złoty klucz (służący do otwierania wrót zaświatów), rośliny takie jak odporny na mróz wrotycz, czy marzanka wonna. Zwierzęta utożsamiane z Marzanną to przede wszystkim gęś (symbol waleczności) oraz żmija, czyli żeńska odpowiedniczka jednego z wcieleń Welesa, jakim jest Żmij.

Innym bóstwem słowiańskim związanym z postacią Marzanny jest Jaryło/Jarowit – pan wiosny i miłości. To on po święcie Jarych Godów zajmuje miejsce bogini. Umierając (czy też lepiej powiedzieć „zasypiając”) bogini zimy i śmierci schodzi na okres letni do zaświatów, by bóg Jaryło mógł się odrodzić i obdarzyć świat swoimi płodnymi, seksualnymi mocami. Według niektórych przekazów Dziewanna, będąca córką Marzanny (bądź jej drugim wcieleniem, posiadającym pozytywne, rozrodcze i życiodajne moce), wchodzi w związek z Jaryłą, co powoduje rozkwit sił płodności i początek okresu wegetacyjnego, którego zwieńczeniem będzie zebranie plonów i pod koniec roku odrodzenie się Marzanny, by mogła przynieść na świat zimowy sen – okres tymczasowej śmierci świata.

Dla dawnych Słowian ważnym obrzędem było wiosenne topienie Marzanny podczas Jarych Godów. O tym, jak istotnym był ten punkt obchodów Jarego Święta niech świadczy fakt, że mogły w nim brać udział tylko osoby dorosłe.  Kukłę przedstawiającą postać Marzanny z charakterystycznymi dla niej atrybutami należało utopić, bądź spalić (a częstokroć dokonać obu tych czynności), a w ten sposób, poprzez uśmiercenie zimowej bogini, następowało usunięcie efektów jej działalności. Z czasem obrzęd ten podlegał stopniowej desakralizacji, zaczął być przejmowany przez młodzież i dzieci, które tworzyły orszaki wędrujące po wsi z kukłą Marzanny, by w kulminacyjnym momencie podpalić ją i wrzucić do wody (jeziora, rzeki, czy nawet kałuży) przy wtórze śpiewów. Fakt, że obrzęd ten przetrwał do naszych czasów i ciągle bywa praktykowany na wsiach wskazuje na to, jak mocno zakorzeniony w mitologii i codziennym życiu Słowian jest kult płodności, sił natury i odradzającego się świata. Marzanna zostaje poddana działaniu silnych apotropeionów – wody i ognia – które posiadają właściwości oczyszczające i przeistaczające. W ten sposób stary świat umiera i odradza się na nowo, by zatoczyć pełen cykl życia.


W pobliżu znajduje się strumyczek oraz "stół ofiarny". Może warto zostawić na nim kilka ziaren w ofiarze dla ptaków? 

Additional waypoints
Symbol Type Coordinates Description
Parking area --- Parking
Trailhead --- ścieżka
Interesting place --- stół ofiarny
Additional hints
You must be logged-in to see additional hints
Log entries: Found 52x Not found 2x Note 1x All entries