Gimnazjum Hebrajskie ul. Lenina

Rozdział X - Biegiem do gimnazjum

Rosjanie na dobre zajęli nasze miasto. Nazwy ulic już nie są takie same. Teraz nie Sinkiewicza, a Lenina mamy. Grunwaldzką nazywają Urickiego. Waszyngtona przemianowali na Engelsa. Na szczęście nasza Młynowa została Młynową. Widocznie jej nazwa nie kolidowała z propagandą sowiecką.

Na Młynowej dzisiaj była straszna bójka. Michał, który mieszka pod numerem28oberwał przed domem w głowę sporym kamieniem. Na szczęście nic mu nie jest. Matka opatrzyła mu ranę i poprosiła nas byśmy czym prędzej udali się do Gimnazjum Hebrajskiego mieszczącego się na dawnej ulicy Sienkiewicza do profesora Szymona Datnera. Profesor Datner jest nauczycielem wychowania fizycznego, a także historykiem. Zna on dobrze ulicznych rzezimieszków, którzy wywołali popłoch dzisiejszego dnia na Chanajkach. Skąd zna? Michał nie chciał mi powiedzieć. Przecież w gimnazjum gdzie uczy profesor żaden z tutejszych mieszkańców nie pobierał nauk. Gimnazjum Hebrajskie w Białymstoku to przecież najważniejsza szkoła żydowska w Polsce- przynajmniej tak się mówi. Uczą tutaj najlepsi pedagodzy i jedynie w języku hebrajskim, a uczęszczają do niej najzdolniejsi, no i z bogatych rodzin uczniowie.

Pobiegliśmy więc na miejsce. Michał powiedział bym poczekał przed wejściem, a sam poszedł po profesora. Oparłem się o słup i czekałem… czekałem… czekałem. Po dłuższym czasie Michał wybiegł z budynku i nie mówiąc nic słowem, skinął tylko ręka byśmy szli z powrotem. Wróciliśmy biegiem pod jego dom. Michał przekazał matce pakunek. Co w nim było nie dociekałem. Ważnym jest to, że na Młynowej zapanował spokój. Łotry, którzy wcześniej okładali się pięściami i rzucali kamieniami odeszli. Nawet jeden z nich przyszedł przeprosić ojca Michała za krzywdę jaką doświadczył chłopak.

Michał nie wspomniał o tej sytuacji jak na razie nic. A ja? No cóż. Nie pytam, bo jak będzie chciał sam mi wszystko powie.

Gimnazjum Hebrajskie mieszczące się w gmachu dzisiejszego Samodzielnego Szpitala Miejskiego im. PCK przy ul. Sienkiewicza 79 zostało upamiętnione tablicą na fasadzie budynku. Było ono jedną z najważniejszych żydowskich szkół w mieście.

Początek działalności szkoły datował się na 1919 rok. W momencie powstania gimnazjum mieściło się w dwóch oddalonych od siebie budynkach. W 1928 r. szkoła przeniosła się do nowoczesnego gmachu przy ul. Sienkiewicza 79 gdzie było centralne ogrzewanie i pełny węzeł sanitarny. Po reformie szkolnej, w roku szkolnym 1935-1936 przy gimnazjum otwarto liceum o dwóch kierunkach: humanistycznym i przyrodniczym. Kolejny rok szkolny 1937-1938 zaowocował tym, że w skład szkoły wchodziły: hebrajska szkoła podstawowa, gimnazjum oraz liceum. Łącznie było 18 klas, w których uczyło się 676 uczniów, w tym w szkole podstawowej – 276, a w gimnazjum i liceum – 400.

Gimnazjum to słynęło z dobrych pedagogów. Nauczano wyłączenie w języku hebrajskim, co przyczyniło się do odrodzenia tego języka na naszych terenach. Absolwenci gimnazjum zasilili przyszłe elity Izraela m.in. premier Izraela- Icchak Shamir.

Nie zapomnij o spisaniu literki potrzebnej do podjęcia finału geościeżki "Pamiętam jak dziś. Białystok 1939-1945"!