Nepomucek kosobudzki
Jan Nepomucen (ur. ok. 1350 w Pomuku, obecnie Nepomuk, zm. 20 marca 1393 w Pradze) – prezbiter, spowiednik Zofii Bawarskiej, męczennik i święty Kościoła katolickiego. Ok. 1380 przyjął święcenia kapłańskie i został kanonikiem przy katedrze św. Wita na Hradczanach. W związku z zatargiem między królem Czech Wacławem IV a arcybiskupem praskim, Jan Nepomucen popadł w niełaskę władcy i w 1393 został uwięziony. Następnie zrzucono go z mostu Karola do rzeki Wełtawy. Jego zwłoki złożono w katedrze na Hradczanach. Według innej wersji, Jan Nepomucen po odmówieniu ujawnienia tajemnicy spowiedzi Zofii Bawarskiej królowi czeskiemu Wacławowi IV (król podejrzewał żonę o niewierność), został poddany ciężkim torturom. Przyszły święty nie ugiął się i w konsekwencji wrzucony do Wełtawy. Został beatyfikowany w 1721 r. przez Innocentego XIII, a kanonizowany przez Benedykta XIII w 1729 r.
W ikonografii święty przedstawiany jest w stroju kapłańskim z palmą męczeńską w ręku. Niekiedy trzyma palec na ustach, symbol zachowanej tajemnicy. Jego atrybutami są: klucz, książka, kłódka, krzyż w ręce, zapieczętowany list, most (z którego został zrzucony), pieczęć, wieniec z pięciu gwiazd (w środku napis TACUI - "milczałem"), woda, zamek. Jest patronem jezuitów, Pragi, spowiedników, tonących. Jest także patronem mostów. Według tradycji ludowej był świętym, który chronił pola i zasiewy przed powodzią, ale również i suszą. Dlatego figury Jana Nepomucena (nepomuki) można spotkać jeszcze dzisiaj przy drogach w sąsiedztwie mostów, rzek, ale również na placach publicznych i kościelnych oraz na skrzyżowaniach dróg. (za Wikipedią)
Do dziś naliczono w samej Polsce ponad 3700 pomników, figur i portretów św. Jana Nepomucena, przedstawianego często rzecz jasna z palcem na ustach. Specjalnie poświęcony mu portal internetowy (http://nepomuk.w.waw.net.pl) szczegółowo kataloguje „nepomucjana”.
Wjeżdżających do Kosobud od strony Brus wita figura św. Jana Nepomucena (polecam widok na tle wieczornego nieba od strony wsi). Figurę ufundowali mieszkańcy Kosobud jako wotum dziękczynne za ocalenie z I wojny światowej. Figura poświęcona została w 1925 roku przez ks. kanonika Bernarda Gruninga. Podczas II wojny światowej tak jak większość krzyży i kapliczek uległa zniszczeniu. Młodzi Niemcy utrącili głowę figury, którą po wojnie odtworzono. Jedna z opowieści jeszcze wojennych przekazuje, że chłopak który tego czynu dokonał zginął na froncie wschodnim. Kula, od której zginął, urwała mu głowę – opowiadała jego matka.
Współrzędne wskazują figurę, którą nie sposób przeoczyć. Pierwsza skrzynka (mikrokesz) wciśnięta jest przy słupku z tablicą oznaczającą ulicę Kościelną. Tam odczytujemy wskazówki do skrzynki finałowej, gdzie czeka logbook i fanty, w tym pocztówki kosobudzkich kapliczek i figury św. Nepomucena (brać po jednej). Droga okolona kasztanowcami i dwoma gatunkami klonów (ważne!) prowadzi na Krowi Most (lepiej sprawdzić na geoportal.gov.pl!).
Do zaliczenia hasłem jest nazwa (jednoczłonowa) drzewa, pod którą ukryta jest skrzynka finałowa.