Wdawnej Rzeczpospolitej powszechne było wykorzystywanie energii wód płynacych na potrzeby młyńskie. tylko na obszarze dzisiejszego Suwalskiego Parku Krajobrazowego w XVIII - XIX wieku istniało pięć młynów wodnych: dwa na Czarnej Hańczy (wWróbel koło Błaskowizny i Turtul) oraz trzy w systemie rzeki Szeszupy (Udziejek, Kleszczówek i Jaczno. Z reguły należały one do posiadaczy okolicznych terenów, którzy wydzierżawiali je młynarzom. Od drugiej połowy XIX wieku właścicieke majątków, głównie ze względów ekonomicznych sprzedawali młyny. W ich posiadanie wchodzili dawni dzierżawcy lub przybysze z zewnątrz (często osadnicy niemieccy). Po II wojnie światowej tylko małe młyny pozostały w rękach prywatnych, jednak w wyniku niekorzystnego systemu podatkowego, kontroli i kar którymi nękano młynarzy, w wielu przypadkach produkcja przestała być opłacalna. Upowszechnienie wraz z elektryfikacją śrutowników, urządzeń umożliwiających mielenie ziarna we własnych gospodarstwach spowodowało, że młyny przestały być potrzebne.
Młyn w Jacznie, należący do starostwa wiżajneńskiego, znany był już w 1642 roku. Zlokalizowano go na rzece Jacznówce wypływającej z jeziora Jaczno i będącej jednym z sześciu dopływów Szeszupy. W 1685 młyn wszedł w skład dóbr Żelazkowizna (zwanych póżniej Starą Hańczą). W 1921 roku Beegerowie, ówcześni właściciele majątku i dworu nad jeziorem Hańcza, sprzedali Antoniemu Nesewiczowi 52 ha ziemi, jezioro Jaczno oraz młyn. Po II wojnie światowej przez wiele lat pracował tutaj jego zięć Stanisław Mazalewski, ostatni młynarz Jaczna.
Kesza ukryliśmy na malowniczej, oznaczonej kolorem żółtym ścieżce poznawczej wokół jeziora Jaczno - najpiękniejszego akwenu Suwalskiego Parku Krajobrazowego, zwanego perłą Suwalszczyzny.Szukajcie jakieś 100 metrów od młyna, blisko przydrożnej kapliczki. Słychać tam szum wody przelewającej się przez stawidła. Gorąco wszystkich zachęcamy do przejścia lub przejechania rowerem całej siedmiokilometrowej ścieżki bo naprawdę warto. Ścieżka rozpoczyna się we wsi letniskowej Smolniki przy punkcie widokowym „U Pana Tadeusza”. My z naszym geoprzedszkolakiem pokonaliśmy szlak pieszo.
Prawdopodobnie skrzynka znajduje się na obszarze: | |
Suwalski Park Krajobrazowy |
![]() |
Prawdopodobnie skrzynka znajduje się na obszarze NATURA 2000
:
Jeleniewo - PLH200001 Ostoja Suwalska - PLH200003 |
![]() |