Największy na świecie niekomercyjny serwis geocachingowy
GeoŚcieżki - skupiające wiele keszy
Ponad 1000 GeoŚcieżek w Polsce!
Pełne statystyki, GPXy, wszystko za darmo!
Powiadomienia mailem o nowych keszach i logach
Centrum Obsługi Geokeszera wybierane przez Społeczność
100% funkcjonalności dostępne bezpłatnie
Przyjazne zasady publikacji keszy
You have to be logged-in in order to perform operations on this cache.
stats
Show cache statistics
Pałac Hasbachów - OP8SAD
Owner: wzorowy
This cache belongs to GeoPath!
Please log in to see the coordinates.
Altitude: 135 m. ASL.
 Region: Poland > podlaskie
Cache type: Traditional
Size: Micro
Status: Ready for Search
Date hidden: 06-05-2018
Date created: 06-05-2018
Date published: 06-05-2018
Last modification: 06-05-2018
44x Found
0x Not found
0 notes
watchers 3 watchers
90 visitors
26 x rated
Rated as: Good
1 x recommended
This cache is recommended by: dziadborowyPL
In order to view coordinates and
the map of caches
you must be logged in
Cache attributes

Go geocaching with children  Bike  One-minute cache  Take something to write  Nature  Monumental place 

Please read the Opencaching attributes article.
Description PL

Upadek Powstania Listopadowego i jego następstwa- wprowadzenie wysokiego cła na granicy Królestwa Polskiego i Cesarstwa Rosyjskiego- stworzyły doskonałą okazję dla ludzi interesu do założenia w Białymstoku (znajdującym się w jego granicach) fabryk włókienniczych. Jednym z takich przedsiębiorców był Ewald Hasbach. To że nie wywodził się z rodziny fabrykantów nie przeszkodziło mu do stworzenia jednej z najlepiej prosperujących fabryk i dołączenia do „fabrykanckiej arystokracji.

W1860 roku 32 letni Ewald , syn pastora, urodzony w Kettwig (Niemcy) przyjechał do Choroszczy, gdzie zatrudnił się w fabryce włókienniczej Chrystiana Augusta Moesa. Już rok później poślubił Marię Körner, córkę siostry właściciela firmy.
Od początku miał on ambitny plan prowadzenia samodzielnej działalności, co zaczął realizować po 5-ciu latach, wydzierżawiając od hrabiego Aleksandra Kruzensterna parcelę w Dojlidach. Nad stawem, przy którym niegdyś stał młyn, wzniósł niewielką fabrykę sukna.

Sprzyjająca koniunktura pozwoliła na błyskawiczny rozwój fabryki. W 1867 roku zatrudniał 22 robotników, a dochody (ok. 40 tysięcy rubli rocznie) stawiały go w rzędzie średnich zakładów tej branży. Po 1874 roku zwiększył teren dzierżawy, wybudował 11 domów dla robotników fabrycznych, a w pobliżu młyńskiego stawu na rzece Białej wzniósł okazałą willę dla swojej rodziny. W posiadłości przyszły na świat dzieci Ewalda i Marii - Artur, Edwin i Waldemar.

Po ponad 10 latach produkcja została podwojona. W 1890 roku Hasbach zatrudniał już 90 robotników przy wytwarzaniu sukna. W 1891 roku syn Ewalda, Artur Hasbach przejął od ojca kierowanie fabryką. Odkupił też od córki Aleksandra Kruzenszterna - hrabiny Zofii Rudiger - dzierżawioną przez siebie część jej majątkui zajął się dalszą rozbudową Fabryki Sukna i Trykotów.  Wzrastające dochody zmobilizowały Artura Hasbacha do przebudowy rezydencji (1905- 1907r). Dobudowane zostały dwa ryzality z wieżami oraz dodatkowe piętro przykryte mansardowym dachem z lukarnami. Wnętrze utrzymano w stylu eklektycznym. Pałac otaczał niewielki ogród i park krajobrazowy.
Prosperity na rynku oraz umiejętne zarządzanie spowodowały, że w 1910 roku Fabryka Sukna i Trykotów Artura Hasbacha zatrudniała przeszło 220 robotników.

Produkcję przerwała I wojna światowa. W 1915 roku władze carskie po przeprowadzonej rewizji ewakuowały fabrykę w głąb Rosji. Aby mieć pieczę nad majątkiem, Artur Hasbach pojechał za nim.

W tym czasie pałac w Dojlidach przejęli Niemcy, a w jednej z hal zakładu założyli wytwórnię dykty. Po powrocie, w 1919 roku, Artur próbował przywrócić produkcję włókienniczą, ale od 1921 roku działała już tylko Fabryka Dykt Artura Hasbacha. W1929 roku- wraz z właścicielem sąsiedniego majątku i browaru księciem Jerzym Rafałem Lubomirskim - wybudował bocznicę kolejową, która obsługiwała obydwa przedsiębiorstwa. Łączyła się z linią kolei Białystok- Wołkowysk.

Kryzys ekonomiczny przełomu lat dwudziestych i trzydziestych nie ominął fabryki Hasbacha. Dotknął ją tak głęboko, że trzeba było ogłosić upadłość firmy. W 1933 roku na wniosek Banku Gospodarstwa Krajowego majątek Artura Hasbacha został zlicytowany. W 1938 roku ociemniały Hasbach przeniósł się do Stanku, swojego letniska nieopodal Białegostoku. W 1939 roku Hasbachowie opuścili Białystok.  Wyjechali najpierw do Komorowa pod Warszawą, a stamtąd do Berlina, gdzie Artur Hasbach zmarł w 1940 roku. Nowym właścicielem została Naczelna Dyrekcja Lasów Państwowych, która do II wojny światowej kontynuowała produkcję.  Po wybuchu II wojny światowej Sowieci uruchomili fabrykę, której kadra kierownicza ulokowała się w pałacu, urządzając w nim również świetlicę i bufet. Kiedy Niemcy wypędzili z Białegostoku Sowietów, do pałacu wprowadził się wnuk Ewalda, Sergiusz Hasbach, by kierować fabryką, będącą pod administracją niemiecką. W czerwcu 1944 roku wycofujący się okupanci podłożyli ogień pod budynki fabryczne, pałac natomiast pozostawili nietknięty. Po 1944 roku w przejętym przez  państwo pałacu założony został Ośrodek Szkolenia Kadr Politycznych - Szkoła Partyjna Polskiej Partii Robotniczej. W 1957 roku pałac przeznaczono na mieszkania robotników Państwowej Fabryki Sklejek, a na parterze mieściła się poczta i przedszkole. W 1976 roku zniszczony obiekt przekazano na  siedzibę Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Additional hints
You must be logged-in to see additional hints
Pictures
.
.
tu szukaj.
Log entries: Found 44x Not found 0x Note 0x Picture 1x All entries Gallery