Pleszew wyzwolony został bez walki. Stało się to dzięki podstępowi Ludwika Bociańskiego, który zwolnił z przysięgi zrewoltowanych żołnierzy niemieckich garnizonu pleszewskiego i udzielił im bezterminowego urlopu. Od listopada 1918 r. pleszewianie aktywnie włączyli się w przygotowania do walki o niepodległość. W czasie poufnego spotkania z konspiratorami poznańskimi – 15 grudnia 1918 r., Ludwik Bociański zobowiązał się do udzielenia pomocy w chwili wybuchu powstania. Umówiony sygnał dotarł telefonicznie do Pleszewa 27 grudnia 1918 roku, krótko po wybuchu walk w Poznaniu. Kilka godzin później kompania z Pleszewa pod dowództwem sierż. Antoniego Kozłowicza, ruszyła na pomoc walczącej stolicy Wielkopolski. Jako ochotnicy dołączyli do niej Feliks Pamin i Michał Ciążyński. Pleszewianie wzięli udział w zabezpieczeniu Dworca Głównego i w blokadzie Kaponiery. Oddział pleszewski był pierwszym, który wsparł zbrojnie Poznań. W następnych tygodniach Pleszewianie walczyli na froncie południowym m.in. pod Ligotą, Kobylą Górą, Miejska Górką, Rawiczem i Zdunami.

Według danych z lutego 1919 roku pleszewski batalion liczył około 800 żołnierzy w sześciu kompaniach. Swój ostatni bój Powstania Wielkopolskiego stoczył nocą 20 kwietnia 1919 roku w Chachalni k. Zdun. IV kompania pod dowództwem ppor. Alojzego Bąka stoczyła potyczkę zadając atakującym Niemcom ciężkie straty i zmuszając ich do ucieczki.

Po scaleniu Armii Wielkopolskiej z Wojskiem Polskim ochotnicy z Pleszewa, już jako I batalion 62 Pułku Piechoty Wielkopolskiej zajmowali Bydgoszcz, w 1920 roku walczyli w wojnie polsko -bolszewickiej oraz w wojnie obronnej w 1939 r.

Podczas walk powstańczych życie za Ojczyznę oddało szesnastu Pleszewian. Byli to: Władysław Andrzejewski (poległ pod Zmyśloną Ligocką), Jan Dzierla (poległ pod Zdunami), Jan Foterek (zmarł w Ostrowie Wlkp. z powodu ran), Stefan Grobelny (poległ pod Kochalnią), Jan Krzyżaniak (poległ pod Borowicą), Ludwik Liskowski (poległ pod Łomnicą), Tomasz Markiewicz (poległ pod Ligotą), Józef Matczak (poległ pod Rawiczem), Franciszek Mielcarek (poległ w Krotoszynie), Kazimierz Sopałowicz (poległ pod Zmyśloną Ligocką), Antoni Skorzybut (zmarł z powodu ran w Krotoszynie), Walenty Spalony (poległ pod Ligotą), Wacław Witczak (poległ pod Ligotą), Michał Zawieja (poległ pod Zmyśloną Ligocką) oraz Wacław Ziółkowski (zmarł z powodu ran w Kępnie).

http://pleszew.pl/news/powstanie/

Żeby odszukać skrzyneczkę trzeba wejść na teren cmentarza.