Stara Kolonia w Brzeszczach to zlokalizowana w bezpośrednim sąsiedztwie kopalni robotnicza zabudowa osiedlowa. Powstała w latach 1903-1909. Jej budowa bezpośrednio związana jest z powstaniem w Brzeszczach kopalni węgla kamiennego i napływem ludności na te tereny. Osiedle to nazwano tak ze względu na to, że powstało jako pierwsze dla górników. Po utworzeniu kolejnej zabudowy robotniczej osiedla nazywano zwyczajowo zgodnie z czasem powstania Starą oraz Nową Kolonią. Nazwy te przyjęły się i funkcjonują niezmiennie do dziś.
Stara Kolonia to czternaście piętrowych budynków wielorodzinnych, podpiwniczonych, murowanych i nakrytych dachami dwuspadowymi. Domy są rozmieszczone w regularnym układzie ze wspólnymi podwórkami, niskimi, murowanymi budynkami gospodarczymi oraz ogródkami. Są zbudowane z cegły i częściowo otynkowane. Budynki mieszkalne są usytuowane w równoległych rzędach i zwrócone do siebie krótszymi ścianami szczytowymi.
Pierwotnie mieszkania w domach Starej Kolonii składały się z pokoju, kuchni, piwnicy i strychu. Toalety były wspólne dla dwóch mieszkań i znajdowały się w korytarzu. Ogólnodostępne były pomieszczenia do prania i pieczenia. Na osi dłuższych ścian budynków znajdują się z obu stron ryzality, każdy mieści wejście i klatkę schodową. Po jednej stronie ryzality są ozdobne: wysokie, wysunięte ponad okap dachu i zwieńczone schodkowym szczycikiem z trójkątnym zakończeniem. W czterech większych domach, usytuowanych bliżej kopalni, umieszczono po dwie klatki schodowe. Skromną architekturę domów ozdabiają ceglane naroża budynków i ryzalitów, pionowe pasy i gzymsy, tworzące razem ozdobne ramy na płaszczyźnie ścian. Ceglane są także łuki odcinkowe nad oknami i drzwiami oraz zwieńczenia ryzalitów. W tych zwieńczeniach, nad najwyżej położonym oknem, umieszczony jest górniczy symbol: skrzyżowane pyrlik i żelosko (młotki górnicze).
Stara Kolonia to pierwsze w Brzeszczach osiedle o charakterze miejskim. Znajduje się przy obecnych ulicach Górniczej oraz Kościuszki.