Dodatkowe atrybuty skrzynki

Powstanie w getcie warszawskim wybuchło 19 kwietnia 1943. Była to desperacka próba walki resztek Żydów w getcie o swą godność i możliwość śmierci z bronią w ręku w obliczu akcji ostatecznej likwidacji getta rozpoczętej przez Niemców. Powstańcami należeli do dwóch głównych organizacji ŻOB i ŻZW. Dowodzili nimi Mordechaj Anielewicz, Marek Edelman, Paweł Frenkl i Lieb Rodal. Oddziałami niemieckimi dowodził Jürgen Stroop, którego doskonale ukazał w swej książce Kazimierz Moczarski.

Polskie podziemie, mimo ograniczonych sił i środków starało się wspomagać powstańców i umożliwić ucieczkę z getta jak największej liczbie Żydów. W trakcie powstania przeprowadzono kilka akcji bojowych. Jedna z nich miała miejsce w okolicach Placu Muranowskiego. Na ulicy Muranowskiej znajdowały się domy nr 6 i 7, które pod murami getta połączone były podziemnym 50 metrowym tunelem. Dzięki niemu możloiwe było zaopatrywanie powstańców i ewakuacja rannych i cywilów.

26 kwietnia Dawid Apfelbaum, który był dowódcą tego odcinka, wysłał na stronę aryjską łącznika z prośbą o broń i amunicję. Prośba ta dotarła do majora Henryka Iwańskiego ps. Bystry, który dowodził oddziałem Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa i miał pod swoją pieczą budynek na Muranowskiej 6. Następnego dnia sformowany w naprędce oddział pod dowództwem Bystrego, zostawiając kilku ludzi osłony w budynku po stronie aryjskiej, ruszył do boju w gettcie. Z 18 żołnierzy w ciężkich walkach poległo 10 w tym brat i syn dowódcy. Sam major Iwański został ranny. Dwukrotnie ranny Dawid Apfelbaum pozostał na placu boju wraz z garstką żołnierzy osłaniając odwrót i zmarł z ran dnia następnego. Niemcy w wyniku walki ponieśli znaczne straty w ludziach, rozbito też oddział Łotyszy i spalono niemiecki czołg. Oddział polski wycofał się na stonę aryjską zabierając rannych Polaków i Żydów oraz kilku cywilów.

Wiecej informacji o powstaniu i związanych z nim akcjach można znaleźć na Wikipedii. W okolicy skrzynki jest kilka ciekawych miejsc. Za budynkiem North Gate stoi obelisk upamiętniający getto, a na chodniku zaznaczono przebieg jego murów. Obok pomnik upamiętniający młodzież uczestniczącą w odbudowie Warszawy. Na murach stadionu Polonii od ulicy Konwiktorskiej mural upamiętniający powstanie warszawskie.

Skrzynka jest częścią cache Akcje zbrojne podziemnej Warszawy i na odwrocie jej logbooka znajduje się fragment hasła do tej skrzynki.

Skrzynkę ukryłem w miejscu, gdzie w przybliżeniu przed wojną znajdował się budynek Muranowska 6. Proszę o ostrożność, ponieważ w dzień kręci się tam wiele osób, a tuż obok znajduje się przystanek tramwajowy.