W południowej części Gartatowic, za cmentarzem, znajduje się duży ziemny kopiec. Ma blisko 10 m wysokości, około 20 m długości i kilka szerokości. Cały porośnięty jest bujną trawą, wśród której złocą się kwiaty objętego ochroną miłka wiosennego. Obok stoi wysoki drewniany krzyż.
Według tradycji w tym kopcu mają być pochowani żołnierze, którzy polegli w wielkiej bitwie wojsk saskich i polskich ze Szwedami pod Kliszowem w lipcu 1702 roku, lub stanowi mogiłę z czasów potopu szwedzkiego. Pod koniec XIX wieku ksiądz Władysław Siarkowski, proboszcz parafii Kije i archeolog z zamiłowania, znajdował tam kości ludzkie i gliniane naczynie.
Kopiec powstał jednak na długo przed wojnami szwedzkimi. Pochodzi prawdopodobnie ze schyłku epoki kamienia lub z wczesnego brązu, usypany więc został kilka tysięcy lat temu. Wpisany jest jako kopiec pradziejowy do rejestru archeologicznych zabytków województwa świętokrzyskiego. Rozciąga się z niego przepiękny widok na malowniczą pagórkowatą okolicę.
Źródło: http://kielce.wyborcza.pl/kielce/1,47262,18014792,Na_kopcu_zloci_sie_milek_wiosenny__ZDJECIA_.html, dostęp 21.05.2019, 12:50