Zbiornik Koronowski o powierzchni około 1600 ha i średniej głębokości 5,1 m powstał na skutek przegrodzenia biegu rzeki Brdy w 49,115 km zaporą ziemną w miejscowości Romanowo - błędnie lokalizowanej w Pieczyskach! Napełnianie czaszy zbiornika rozpoczęto w 1960 roku, lecz maksymalny poziom piętrzenia - rzędną 81,5 m n.p.m. - osiągnięto dopiero w 1962 roku. Objętość wód retencjonowanych w zbiorniku wynosi 81,0 mln m3, lecz warstwa użytkowa o miąższości 1,5 m, stanowi zaledwie 21,6 mln m3. Spad wody na zaporze wynosi 18 m, lecz dzięki skierowaniu przepływu do elektrowni w Samociążku kanałem lateralnym, stanowiącym pozostałość rynny polodowcowej jezior Lipkusz i Białe, dało dodatkowy 7 m spadek wody.

Powstanie tak dużego zbiornika wodnego (długość około 35 km) wywarło znaczący wpływ na tereny przyległe:

1. Zalanie ujściowych odcinków wszystkich dopływów Zbiornika Koronowskiego

CACHE: ZBIORNIK KORONOWSKI 1 - UJŚCIE KAMIONKI

2. Powstanie licznych zatok i podpiętrzenie wód w istniejących już jeziorach

CACHE: ZBIORNIK KORONOWSKI 2 - JEZIORO KRZYWE KOLANO

3. Powstawanie małych zbiorników wodnych

CACHE: ZBIORNIK KORONOWSKI 3 - ZBIORNIKI RÓŻANNA

4. Podpiętrzenie istniejących jezior w odcinku kanału lateralnego

CACHE: ZBIORNIK KORONOWSKI 4 - JEZIORO LIPKUSZ

5. Powstanie kanału lateralnego

Kanał lateralny ciągnący się na odległości około 10 km wymagał szeregu zabiegów zanim puszczono nim wody do hydroelektrowni w Samociążku. Wykonano pięć przekopów udrażniających przepływ wód. Połączono ze sobą w ten sposób wszystkie istniejące jeziora (Lipkusz, Czarne, Moczar, Białe).

W dnie rynny znajdowały się pokłady torfu, które ze względu na małą ekonomiczność nie zostały eksploatowane. Ich pozostawienie na miejscu spowodowało powstanie niebezpiecznego dla pracy hydroelektrowni zjawiska – „pływających wysp”. Kożuchy torfowe odrywały się od podłoża i płynęły napędzane siłą wiatru w kierunku hydroelektrowni. Wynurzone kępy torfowiskowe – nieraz porośnięte roślinnością – zatrzymywano na stalowej linie rozwieszonej poniżej jeziora Białego. Do dziś widać stalowe dźwigary, na których była ona zamocowana.

Jednak zanurzone „pływające wyspy”, których ciężar właściwy był cięższy od ciężaru wody – były praktycznie nie do zatrzymania. Jedna taka kępa torfu w 1964 roku spowodowała kosztowną awarię turbin hydroelektrowni.

CACHE: ZBIORNIK KORONOWSKI 5 - KANAŁ LATERALNY – TUSZYNY

Kesz zakopany jest na środku półwyspu (wyspy) na kanale lateralnym koło charakterystycznej brzozy - patrz spoiler.

6. Obieg wód na odcinku „Martwej Brdy”

CACHE: ZBIORNIK KORONOWSKI 6 – „MARTWA BRDA”

7. Ciekawostka „związana ze Zbiornikiem”

CACHE: ZBIORNIK KORONOWSKI 7 - OSUWISKO OKOLE

--- 

„Zapraszam na urokliwą wędrówkę wzdłuż Zbiornika Koronowskiego, a być może zauroczycie się w nim jak ja uczyniłem to kilka lat temu…” Plusz

Powodzenia, Ika plus Plusz