UWAGA: zmiana lokalizacji kesza - patrz: „o keszu” oraz „aktualizacja opisu strony” - 09-05-2021
Trzy informacje...
(1) W 1833 r. kamiennogórski kupiec Winkler założył obok huty zakład kąpielowy, w którym stosowano wody siarczkowe z płuczkarni i leczono choroby reumatyczne. Jednak już po siedmiu latach „uzdrowisko” zostało zlikwidowane. (2-3; od mieszkanki Wieściszowic) Jako dzieci często chodziliśmy na Piaski, a w budynku koło jeziorka znajdowaliśmy narzędzia hirurgiczne. A kiedy mój tata, który był wysokim i postawnym mężczyzną, zaczął mieć problemy ze stawami, doktor Knaufel, który nie od razu wyjechał po II WŚ do Niemiec w ramach przesiedleń (podobno tu czegoś pilnował), polecił ojcu iść na Piaski, nazbierać tam piasku, rozgrzewać go i robić z niego okłady. Tata wyzdrowiał, dożył sędziwego wieku i już nigdy nie skarżył się na bóle stawów.
Te informacje skłoniły do przyjęcia wstępnej hipotezy, że zrujnowany budynek przy Purpurowym Jeziorku mógłby być niegdysiejszym zakładem leczniczym (choć nie pasowały do tego pomysłu: "obok huty", "z płuczkarni” oraz data 1833 r.). W trakcie zbierania informacji natknąłem się na notki: "zakład leczniczy został zamknięty, a budynek rozebrany" (miejscowość Ciechanowice, bez dokładnej lokalizacji; dzisiejszy przysiółek Pod Zegarem należał niegdyś właśnie do Ciechanowic), "huta siarki" (zamiast "fabryka witrolu"). Już po założeniu kesza, lokalny przewodnik po jeziorkach zasugerował bym dokładniej przyjrzał się "fundamentom" i wystającym prętom mocującym (zapewne stanowiska ciężkich maszyn przemysłowych). W końcu, analiza danych dot. keszy "most", "kolejka" i "fabryka" doprowadziły do tezy wiążącej wszystko w całość.
[?]Nowa kruszarnia (teza autorska)
Na pocz. XX w., w okresie czasowego zamknięcia witrolejni i wstrzymania wydobycia pirytów (z uwagi na niskie ceny tego minerału z kopalń iberyjskich), fabryka kwasu Silesia z Żar, właściciel kopalń w Wieściszowicach i huty w Płoszowie (dziś: Pod Zegarem), przystąpiła do reorganizacji profilu produkcji. Zrezygnowano z produkcji witrolu i siarki w Płoszowie, przenosząc produkcję do huty w Żarnowie (albo w (?)Żarach). Tam dowożono urobek z kopalń w Wieściszowicach, korzystając z wybudowanej kolejki wąskotorowej kopalnia-Marciszów. Rudę wstępnie kruszono w wybudowanej koło Purpurowego Jeziorka nowej kruszarni, której wyposażenie dostarczono z Płoszowa, natomiast opróżnione pomieszczenie po dawnej kruszarni wykorzystano na potrzeby nowej produkcji - farb na bazie siarczanów. W ten sposób rozwiązano problem ponownego załadunku rozdrobnionej już rudy przeznaczonej dla huty w Żarnowie. Oczywiście, proces reorganizacji mógł się rozpocząć wcześniej, w 1872 r., kiedy to Silesia przejęła kopalnie i hutę w Płoszowie. Niezależnie od przebiegu procesu reorganizacji, być może pewien wpływ na pozyskiwanie rud z zawartością pirytu oraz na hutę siarki miały władze rządowe albo wojskowe - w pierwszej ćwiartce XX w. miała miejsce I WŚ, a siarka była wówczas podstawowym surowcem strategicznym, głównym składnikiem do produkcji prochu strzelniczego.
-----------------
"[?]" - domysły, hipotezy, które należałoby zweryfikować; "(?)" - niepotwierdzone informacje z jednego źródła
Serwis i aktualizacja opisu strony:
• 21.07.2020 r.: dołączenie reaktywacji hratli do oryginalnego kesza
• 09.05.2021 r.: zmiana miejsca ukrycia kesz; stare miejsce zdewastowane
o keszu: • GiPS w pomiarach z uśrednianiem wytyczył dwa punkty odległe o 15 m - ja mu do końca nie wierzę; dlatego też...
certyfikaty: do uzupełnienia nick zdobywcy i data znalezienia kesza; jeśli znalezienie grupowe, przysługuje jeden certyfikat |