TAFONE (Wikipedia), l. mn. tafoni – nisza w ścianie skalnej lub na powierzchni bloku skalnego, powstała wskutek wietrzenia, często zwiększająca swoje rozmiary w głąb skały. Są najpowszechniejsze w granitach i piaskowcach, a największe rozmiary (do kilku metrów) osiągają w strefie półsuchej i suchej. Nagromadzenia drobnych zagłębień powstałych w wyniku wietrzenia określa się również jako plastry miodu. Nazwa pochodzi z dialektu korsykańskiego; tafone oznacza okno skalne. |
nieco więcej o tafoni...
Często występują w grupach, na stromych skałach, urwiskach lub formacjach skalnych. Zazwyczaj rozwijają się w skałach krzemowych, gruboziarnistych (piaskowiec) lub grubokrystalicznych (granit). Obserwowano je również w mułach jeziornych, tufach i konglomeratach. Można je znaleźć we wszystkich rodzajach klimatu, ale najczęściej w środowisku bogatym w sól, takim jak pustynie i strefy przybrzeżne. Zostały znalezione na całej Ziemi, z formami dramatycznymi znalezionymi w Jodhpur-Ajmer na indyjskiej pustyni Thara, w Petrze (Jordania), Coastal California i Australii, a nawet w regionach arktycznych i na Antarktydzie. Powszechnymi czynnikami występującymi w środowisku, w którym się znajdują, są wysokie stężenia soli oraz częste lub okazjonalne warunki przesuszania.
Naukowcy podają wiele możliwych czynników powodujących powstawanie tafoni. Należą do nich: ścieranie falami morskimi, korozja wywołana wiatrem, mechaniczne wietrzenie wynikające z krótkotrwałych wahań temperatury; chemiczne wietrzenie wnętrza skały (zmiękczanie rdzeni) pod ochronną skorupy (utwardzanie), a następnie mechaniczne usuwanie zmiękczonego materiału, wietrzenie biogeochemiczne przez porosty, zmiany temperatury działające na wykwity solne w regionach przybrzeżnych i wietrzenie solą; począwszy od lat 70-tych XX w. większość opowiadała się za wietrzeniem solą jako czynnikiem podstawowym; obecnie uważa się, że tafoni jest pochodzenia poligenetycznego będącego wynikiem złożonych interakcji fizycznych i chemicznych procesów starzeniowych, które obejmują wietrzenie soli i cykliczne zwilżanie i suszenie - ktoś to obejmuje swoim keszerskim rozumem, he, he?
źródła: Ruta Tafonis de El Chorro-Embalse de la encantada-Ruinas poblado Bobastro; piesza trasa w okolicy (nie obejmuje kesza)
=====
Tafonis de la Sierra del Almorchón (Málagapedia)
Jedno z wielu tafoni położonych na obszarze pomiędzy gminami Antequera, Ardales i Álora, w centralnej cz. prowincji Malaga zwanej El Chorro. Reprezentują typowe formy erozyjne powodowane przez czynniki klimatyczne w piaskowcach i konglomeratach, które są materiałami o regularnie słabej strukturze.
W tym rejonie szata roślinna jest uwarunkowana niedoborem i ubóstwem gleby, pogłębianym nadmiernym wypasaniem, co wzmaga procesy tworzenia tafone. Obecnie sytuacja ulegia zmianie poprzez prowadzenie zalesień sosną Aleppo. W okolicy piękne wzniesieniePico de El Convento o wys. 618 m n.p.m.
po pierwszym znalezieniu kesza proszę o jak najszybsze zalogowanie FTF’a na wstępie: keszu ukrył się w dziurze skalnej o keszu: • tubka o wymiarach: dł. 5,5cm, ∅3 cm certyfikaty: do uzupełnienia nick zdobywcy i data znalezienia kesza; w przypadku znalezienia grupowego przysługuje jeden certyfikat |