Cześć, na OC posługuję się nickiem Niflhel. Z pochodzenia jestem tomaszowianinem jednak kiedy przyjechałem do Łodzi na studia zakochałem się w łodziance i już tutaj zostałem na stałe. Moją pasją jest historia, a szczególnie lata II Wojny Światowej. W wolnym czasie sklejam modele kartonowe z tamtego okresu i wyszukuję różne ciekawe informacje na temat tamtych trudnych czasów. Ostatnio trafiłem na taką ciekawostkę:
Stalag Luft II
Na Rudzie Pabianickiej w czasie II Wojny Światowej w latach 1942-1944 pod nadzorem Luftwaffe funkcjonował niemiecki obóz jeniecki dla angielskich i francuskich lotników (w początkowej fazie), który został później przekształcony w obóz dla rosyjskich lotników. Rosjanie mieli o tyle gorzej, że nie byli chronieni prawami Konwencji Genewskiej, co skutkowało ciągłym ich katowaniem i zabijaniem. Obóz znajdował się w kwadracie obecnych ulic Odrzańskiej, Retmańskiej, Łopianowej i Zuchów. Stan osobowy stalagu na poszczególne miesiące przedstawia poniższa tabela:
1942 |
1943 |
1944 |
|||
- |
- |
1 stycznia |
528 osób |
1 stycznia |
758 osób |
1 luty |
427 osób |
1 lutego |
810 osób |
1 lutego |
627 osób |
marzec |
brak danych |
1 marca |
720 osób |
marzec |
brak danych |
1 kwietnia |
448 osób |
1 kwietnia |
788 osób |
1 kwietnia |
748 osób |
1 maja |
492 osoby |
1 maja |
712 osób |
1 maja |
799 osób |
1 czerwca |
566 osób |
1 czerwca |
714 osób |
1 czerwca |
845 osób |
lipiec |
brak danych |
lipiec |
brak danych |
1 lipca |
841 osób |
1 sierpnia |
606 osób |
1 sierpnia |
938 osób |
- |
- |
1września |
382 osoby |
1 września |
1031 osób |
- |
- |
1 października |
504 osoby |
1 października |
1052 osoby |
- |
- |
1 listopada |
961 osób |
listopad |
brak danych |
- |
- |
1 grudnia |
753 osoby |
1 grudnia |
766 osób |
- |
- |
Obóz zlikwidowano 1 września, kiedy większość więźniów wywieziono do Stalag Luftu III w Żaganiu. Została w nim jedynie grupka osób chorych i niezdolnych do pracy, która doczekała wyzwolenia 19 stycznia 1945 roku.
Jako ciekawostkę dodam, iż w obozie w październiku 1944 roku na krótko została umieszczona grupka powstańców z Warszawy, następnie zostalioniwywiezieni do Stalagu IV B.
Stalag Luft II po wojnie aż do 1948 roku funkcjonował jako obóz wojenny dla jeńców niemieckich.
(Zdjęcie lotnicze Stalagu Luft II z maja 1942 roku; źródło wikipedia.org)
Warunki panujące w obozie były umiarkowanie ciężkie. Nie możemy tutaj porównywać śmiertelności z obozami w Auschwitz czy Mauthausen-Gusen, ponieważ śmiertelność w Stalag Luft II nie była na poziomie masowym (chociaż poziom śmiertelności wymaga jeszcze szczegółowych badań). Ciała zmarłych jeńców grzebano najpierw w pobliżu obozu, a w późniejszym czasie na cmentarzu prawosławnym na Dołach.
Więźniowie z obozu zatrudniani byli jako mechanicy na lotnisku, pracowali w łódzkich fabrykach, a także budowali obiekty strategiczne jak stacja przeładunkowa na Olechowie czy prawdopodobnie podziemny szpital dla lotników przy restauracji „Lotnicza”. Warto tutaj wspomnieć, że poza Olechowem więźniowie często otrzymywali pomoc od Polaków pod postacią żywności czy papierosów.
Dodam jeszcze, że w Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi znajduje się makieta obozu wykonana przez mieszkańca okolicy.
Na koniec chciałbym napisać jeszcze o jedynej ucieczce więźniów Stalag Luftu II, która zakończyła się sukcesem (pozostałe przypadki kończyły się schwytaniem i natychmiastową egzekucją).
9 października 1942 roku dwaj oficerowie lotnictwa Aleksandr Kuzniecow i Arkady Worozcow uciekli w czasie pracy z jednej z łodzkich fabryk. O ile Kuzniecow walczył później w oddziałach partyzanckich i resztę wojny spędził na dalszej potyczce z Niemcami, o tyle Worozcow nie miał tyle szczęścia i został ponownie aresztowany w Łodzi na koniec kwietnia 1943 roku. Następnie po kilku miesiącach śledztwa został przetransportowany do Auschwitz, gdzie otrzymał numer 188 052, a w lipcu 1944 roku został przewieziony do Mauthausen-Gusen i tam dotrwał do wyzwolenia obozu 5 maja 1945 roku.
Kesz to zakrętkowy wisielec na wysokości ok 2,5 metra, więc z ziemi raczej się nie da, ale spokojnie, jest gdzie postawić nóżkę. Uwaga na mugoli. Można spokojnie wyczekać moment.