Skrzynka została założona w roku 2008 przez „szannaj” pod nazwą: „szannaj3Cmentarz Mahometański (mizar) Tatarzy - ekumeniczny wschód cz.1 (założona przez szannaj)”. Skrzynka była i pozostaje jedną z cyklu „ekumeniczny wschód”: Tatarzy – Unici - Katolicy - Prawosławni. Historia osadnictwa tatarskiego na Podlasiu sięga drugiej połowy XVII wieku. Wtedy to król Jan III Sobieski nadał Tatarom szereg włości a w tym Lebiedziew aby nagrodzić im krzywdy i zrekompensować zaległy żołd po bitwie pod Chocimiem. Kalendarz tatarski na rok 1433/1434 – 15 listopada 2012 r. przypada Nowy Rok 1434 według kalendarza tatarskiego. Jeszcze pod koniec XIXw. w Lebiedziewie mieszkało 9 rodzin tatarskich i istniał tu meczet - niestety ostatni tatarzy wyjechali podczas I wojny światowej. Mizar tradycyjnie usytuowany jest poza wsią na piaszczystym wzgórzu, na południe od szosy z Piszczac do Lebiedziewa. Pomiędzy dorodnymi drzewami można tu zobaczyć ok. 50 kamiennych nagrobków. Na niektórych zachowała się bogata ornamentyka wschodnia - półksiężyc z gwiazdą lub gwiazdami, wersety Koranu. Nagrobki z końca XIX i początku XX wieku mają inskrypcje w języku rosyjskim - zgodnie z zarządzeniami władz carskich Tatarom nie wolno było wówczas używać języka polskiego, nawet na cmentarzu. Na nagrobkach z napisami w języku rosyjskim wyryto także wersety z Koranu. Najstarszy zachowany nagrobek datowany jest na 1704 r. (jest to jeden z najstarszych nagrobków tatarskich w Polsce) i kryje prochy - prawdopodobnie - płk Samuela Murzy Koryckiego, pierwszego Tatara w Lebiedziewie, który otrzymał tu ziemię od króla Jana III Sobieskiego w 1679 r. Z 1736 r. pochodzi nagrobek z arabskim napisem, obok są: XVIII-wieczny nagrobek Lisowskiego oraz okazały głaz nagrobny Ajszy z Koryckich Tupalskiej, zmarłej 16 maja 1796 r., z napisem: "tu leży ciało mey ukochanej żony moy cel naymilszy w tym grobie złożony".
Z I połowy XIX w. pochodzą m.in. nagrobki Joanny z Baranowskich Koryckiej, żony pułkownika wojsk polskich, zmarłej w 1826 r., Felicji z Koryckich Buczackiej - marszałkowej powiatu bialskiego, zmarłej w 1828 r. i jej męża - Jakuba Buczackiego, posła na Sejm Walny Królestwa Polskiego, marszałka szlachty i sędziego pokoju powiatu bialskiego, dziedzica Lebiedziewa, Małaszewicz Małych i Michalkowa, zmarłego w 1839 r. Inskrypcja na jednym z nagrobków bez daty głosi: "Ali Korycki. Porucznik ostatni z agów Koryckich".
Ostatnie pochówki na mizarze w Lebiedziewie - Zastawku miały miejsce przed I wojną światową. (dane pozyskane ze strony Polska niezwykła – miejsca godne uwagi). Jak napisał szannaj „przepiękne, puste tereny nadbużańskie polecamy na wyprawy rowerowe, dla lepszej motywacji parę keszy z cyklu "ekumeniczny wschód": Tatarzy - Unici - Katolicy – Prawosławni”. No i nie zapominajmy o kirkutach. Ja ze swej strony zapraszam do odwiedzenia wszystkich skrzynek i życzę powodzenia w poszukiwaniach.
Tradycyjny kesz reaktywowany w dotychczasowej lokalizacji spoczywa niedaleko narożnika ogrodzenia (dojście z zewnątrz). Dodatkowe atrybuty skrzynki
|