Twierdza Wisłoujście jest unikatowym na skalę światową zabytkiem nowożytnej morskiej architektury obronnej. W XIII w. wejścia do portu w Gdańsku strzegła mała forteca z drewniano - ziemnymi umocnieniami i drewnianą wieżą obserwacyjną.
Z roku 1433 pochodzi wzmianka o strażnicy morskiej i ogniu wzniecanym nocą na wieży. Strażnica znajdowała się wtedy tuż przy ujściu Wisły do morza. Z czasem oddalała się od niego z powodu niesionego przez rzekę piachu , który zaczął się odkładać, tworząc rozległą łachę, potem wyspę, a w końcu półwysep nazwany Westerplatte/ zachodnia płyta/.
Podczas gwałtownego sztormu bałtyckiego w 1465r. pierwszą fortecę pochłonęły fale .Na jej miejscu zbudowano w 1482r. murowaną budowlę obronną- tzw. blokhautz -
i walcowatą wieżę obserwacyjną o wysokości kilkunastu metrów. Do 1758r. wieża ta pełniła także rolę latarni morskiej, dlatego nazywano ja Starą Latarnią.
W 1562 r. blokhauz zastąpiono tzw. Wieńcem, czyli murowaną, okrągłą budowlą obronną, otaczającą wieżę z latarnią. Wieniec miał trzy kondygnacje z 15 działobitniami na samej górze i 12 niżej. W podziemiach mieściły się kazamaty. W 1562r. twierdzę obległy wojska króla Stefana Batorego, ale nie zdołały jej zdobyć.
Rozbudową twierdzy, zakończoną w roku 1602, kierował Antoni von Obberghen, budowniczy miejski Gdańska w pierwszej poł. XVII w. W wieńcu dobudowano jednopiętrowe kamieniczki z trójkątnymi szczytami i spadzistymi dachami, mieszczące komendaturę i kwatery dla oficerów. na dziedzińcu fortu wzniesiono koszary dla załogi.
W latach 1624-26 twierdzę ponownie rozbudowano. Zgodnie z koncepcją wokół fortu carré włoskiego fortyfikatora Hieronima Ferro wzniesiono pięć bastionów ziemnych. Utworzono w ten sposób tzw. Szaniec Wschodni, a na przeciwległym do niego brzegu Wisły dodatkowy Szaniec Zachodni. Umocnienia te miały jeszcze skuteczniej bronić dostępu do portu i miasta, co było szczególnie ważne wobec rosnącego zagrożenia ze strony Szwedów.
W okresie wojen napoleońskich /pocz.XIX w./ twierdzę Wisłoujście raz jeszcze zmodernizowano i umocniono. W czasie działań wojennych w 1945r. twierdza została poważnie uszkodzona. Między innymi runęły górne kondygnacje wieży i załamała się konstrukcja dachów kamieniczek. W latach 1960-68 wieżę odbudowano, ale już bez hełmu. Zrekonstruowano też kamieniczki, lecz pozostawiono je bez opieki, dlatego niebawem zaczęły popadać w ruinę. Potem w twierdzy usytuowano magazyny Zakładów Owocowych "Dagoma", co przyczyniło się do dalszej dewastacji obiektu. W dodatku podczas budowy bazy portowej Siarkopolu częściowo ucięto jeden z bastionów Szańca Wschodniego. Od połowy lat siedemdziesiątych gospodarzem twierdzy jest Muzeum Historii Miasta Gdańska, które mogło przystąpić do porządkowania i renowacji zabudowań dopiero na początku lat dziewięćdziesiątych.
żródło:http://pkm1.republika.pl/twierdza.html
Więcej informacji tutaj
Samochód możesz zostawić tutaj: N 54°23.710` E 018°40.860`
Dodatkowe atrybuty skrzynki |
TWIERDZA MUZEUM
czynne: poniedziałek - niedziela
godzina: 10.00 - 17.30.
bilet normalny: 8 PLN
ulgowy: 4 PLN
Zwiedzanie z przewodnikiem.
Prawdopodobnie skrzynka znajduje się na obszarze NATURA 2000
:
Twierdza Wisloujscie - PLH220030 |