Turbacz – najwyższy szczyt Gorców, znajdujący się w centralnym punkcie pasma i tworzący potężny rozróg. Według większości źródeł ma wysokość 1310 m n.p.m. ale niektóre podają 1314 m. Zbudowany jest z fliszu karpackiego.

Nazwa

W gwarach góralskich nazwa Turbacza jest określana jako: Turbac, Trubac, bądź Turboc. Według Władysława Maciejczaka nazwa etnicznie odnosiła się niegdyś jedynie do Hali Turbacz i została błędnie przeniesiona na szczyt, a prawidłowa nazwa ludowa brzmiała: "Kluczki" (odnotowana w księgach austriackich). Nazwa ta do dziś odnosi się do lasu znajdującego się po południowej stronie Gorców. Bywa także używana przez starszych Zagórzan odnosząc się do samego szczytu. Do końca XIX w. były używane takie nazwy jak: Niedźwiedź, Niedźwica, Niedźwiedzica. Powstały one na skutek błędu kartografów na mapie Galicji z 1790 roku. Kartografowie błędnie oznaczyli miejscowość: Niedźwiedź na miejscu Turbacza. Pod nazwą Niedźwiedź oraz innymi szczyt figurował jeszcze w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. Przy definicji szczytu w tym słowniku wspomina się także o lesie Kluczka i odrębnym ramieniu górskim o nazwie Turbacz (Wierchowa). Przypuszcza się że nazwa Turbacz ma korzenie wołoskie. Jedna z teorii mówi że pochodzi od rumuńskich słów: turba – "darń, torf". Istnieje też teoria według której pierwotnie określenie dotyczyło Potoku Turbacz i jest nazwą dokładnie wschodniorumuńską nawiązującą do słowa turbat – "wściekły", "szalony", "zmącony", "mętny". Wysunięte zostały także przypuszczenia że nazwa może pochodzić od gry na trembitach, według tej teorii słowa góralskie zaczynający się na: tr byłyby pierwotną wersją.

Historia

Góra już w XIX w. była celem turystycznych wypraw. Seweryn Goszczyński tak opisuje ją w swoim "Dzienniku Podróży do Tatrów": Widok z Turbacza na wszystkie strony przecudny, obszarem, który zajmuje i bogactwem rozmaitości. Nie miałem jeszcze w swym życiu podobnego widoku.

Sam szczyt Turbacza niczym nie wyróżnia się w dużej, szczytowej kopule. Otoczony jest gęstym lasem świerkowym, przez co pozbawiony widoków i stoi na nim kamienny obelisk oraz żelazny krzyż z datami 1945–1985. Dawniej jednak wierzchołek był bezleśny i rozciągały się z niego szerokie widoki. W 1832 można było przez lunetę zobaczyć Kraków. Dla większości turystów nazwa Turbacz kojarzy się ze stojącym na rozległej polanie Wolnica (część Hali Długiej) budynkiem schroniska PTTK na Turbaczu.

Stoki Turbacza były w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu świadkiem wielu walk partyzanckich. Tutaj swoje kryjówki miały oddziały, a schronisko było ważnym miejscem kontaktowym i azylem dla ukrywających się patriotów. Najbardziej znana jest, związana ściśle z Turbaczem, postać Józefa Kurasia, ps. Orzeł, a potem ps. Ogień, legendarnego partyzanta i dowódcy walczącego najpierw przeciwko Niemcom, a potem radzieckim komunistom.

W sumie to tyle podając jako źródło Wikipedię , ale pod akapitem "turystyka" znalazłem jeszcze takie dopisek-

"Sam szczyt Turbacza znajduje się 5 minut drogi od schroniska. Jest on mało popularny turystycznie w odróżnieniu od schroniska PTTK"  - jest to niestety prawdą .

Obecnie zmieniła się też lokalizacja  Muzeum Kultury i Turystyki Górskiej PTTK  mieści się ono w jednaj z sal schroniska w formie wystawy .

Kesza  przejmuję ,żeby nie powielać tematów oraz ,żeby nie gnać strudzonych wędrowców ponownie w to samo miejsce po raz n-ty a nowych wędrowców poproszę krótkie zejście z trasy nim dojdą na kordy. Myślę że przy odpowiedniej współpracy kesze mogą być wieczne(zobaczymy co z tego wyjdzie)