Żbików – dzielnica Pruszkowa.
Z 1297 pochodzi najstarszy znany dokument (wystawiony przez księcia mazowieckiego Bolesława II), w którym wymieniona jest nazwa Żbikowa, zapisana tam jako Sdbicovo.
Z innego dokumentu wynika, że żbikowska parafia istniała już w XIII wieku, natomiast pierwszy murowany kościół powstał w XV wieku. Do końca XVIII wieku był Żbików własnością kościelną i wchodził w skład dóbr biskupstwa poznańskiego.
Na przełomie XIX i XX wieku powstało na terenie wsi kilka zakładów przemysłowych, największe z nich to: Warsztaty Naprawy Wagonów Towarowych, cegielnia "Żbików" braci Hoser, w miejscu której jest obecnie Park Miejski "Mazowsze" z powstałym w wyrobisku zbiornikiem wodnym (potocznie "glinki żbikowskie" / "glinki Hosera" / "glinki Hozera") oraz fabryka wyrobów stalowych Henryka Hosera.
W 1916 wieś Żbików utworzyła razem z osiedlem fabrycznym Pruszków oraz innymi okolicznymi wsiami jeden organizm miejski – Pruszków.
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny
|
|
Najdawniejsza wzmianka o parafii żbikowskiej dotyczy 1236 r. – czyli okresu, w którym Stara Warszawa nie posiadała jeszcze nawet kościoła, o parafii nie wspominając. Jakkolwiek więc parafia może poszczycić się mianem jednej z najstarszych na Mazowszu, o tyle obecny kościół parafialny wzniesiono w latach 1906-1914, według projektu Henryka Juliana Gaya. Schody, prowadzące z poziomu ulicy do wejścia głównego, jak również pobliska plebania, zaprojektowane zostały przez Stefana Szyllera. Wkrótce po ukończeniu budowy kościół został silnie uszkodzony podczas rosyjsko-niemieckich pojedynków artyleryjskich – co upamiętnia fotografia. Niestety, równolegle z budową nowego kościoła, bezrozumnie rozebrano funkcjonującą przez blisko 500 lat średniowieczną świątynię, która dziś byłaby jednym z najcenniejszych zabytków mazowieckiego gotyku – resztki jej murów również widać na zdjęciu. Pamiątkami po niej są rzeźby aniołów i świętych, wkomponowane w monumentalny, neobarokowy ołtarz główny, jak również płaski kamień, ułożony we wschodnim wejściu na teren kościelny. Odbudowa i wyposażanie wnętrza kościoła trwały dość długo – konsekrowano go dopiero w 1968 r. Wspomnieć warto, że w tutejszej parafii wikariuszem był ks. Jan Twardowski – poeta, który w kilku swoich wierszach wspominał także Żbików. |