W ostatnich latach coraz głośniej mówi się o zwycięskim Powstaniu Wielkopolskim z lat 1918-1919. Powszechnie wiadomo, że przyniosło całkowite zwycięstwo, a Wielkopolska jeszcze przez pół roku funkcjonowała jako niezależne państwo z własną ponadstutysięczną regularną armią (Poznańscy Ułani (WLKP TEJ!) - OP67E3), rządem, administracją i in. niezbędnymi instytucjami. Więcej na jego temat można dowiedzieć się przy okazji poszukiwań innej mojej skrzynki - (Nie-)zapomniane zwycięstwo.

Jednak nie było to nie tylko jedyne powstanie wielkopolskie, nie było też jedynym zwycięskim. Mieliśmy więc:

1. Powstanie 1794 przeciw Prusom, które zmusiło Prusy do porzucenia zamiarów walki z powstaniem kościuszkowskim.
2. Powstanie 1806. Pierwsze zwycięskie, bo choć Polska nie odzyskała w jego wyniku niepodległości, to osiągnięte zostały wszystkie cele wojskowe. Jego skutkiem było wyzwolenie Wielkopolski i pruskiej części Mazowsza bez pomocy Francuzów, a w dalszej perspektywie przyczyniło się do utworzenia Księstwa Warszawskiego.
3. "Ruchawka wielkopolska" z 1809 roku. Drugie zwycięskie powstanie, prowadzone przeciwko Austrii. Po bitwie raszyńskiej zaszła potrzeba oczyszczenia Wielkopolski z wojsk austriackich. J.H. Dąbrowski ogłosił zakończone powodzeniem powstanie.
4. Powstanie 1846 przygotowywane jako część powstania narodowego, zaniechane po aresztowaniach spiskowców.
5. Powstanie 1848, zwane poznańskim było częścią Wiosny Ludów. Początkowym sukcesem powstańców była ugoda jarosławiecka, w której Prusy obiecały autonomię części Wielkiego Księstwa Poznańskiego w zamian za likwidację większości oddziałów. Pomimo buntu kosynierów większość wojska rozwiązano jednak strona pruska nie dotrzymała umowy i przystąpiła do pacyfikacji. Wciąż istniejące siły polskie stawiły opór, odniosły kilka zwycięstw (pod Sokołowem: Pomnik pod Sokołowem - OP34B0, Wrześnią i Miłosławiem) ale 8 maja podpisały kapitulację i nazajutrz główne siły złożyły broń w Bardzie (Kapitulacja w Bardzie - OP399D). Ostatni oddział zakończył walkę 17 maja.

Wielkopolanie uczestniczyli również we wszystkich pozostałych powstaniach narodowych, nie tylko tych XIX wiecznych ale również w warszawskim '44.

1. W grudniu 1830 do Warszawy udali się emisariusze z propozycją sformowania osobnych wielkopolskich oddziałów. Aby uniknąć walki na dwa fronty propozycję odrzucił dyktator powstania. Utworzono jedynie dwa szwadrony jazdy i rozpoczął się wyjazd ochotników do Królestwa. Łącznie w powstaniu wzięło udział 3100 osób z rdzennej Wielkopolski, w tym 300 z Poznania. Wielkopolanom przyznano 74 krzyże Virtuti Militari.
   W następstwie powstania odwołano księcia Radziwiła ze stanowiska namiestnika WKP, a wracających powstańców skazywano na kary więzienia i konfistaty majątku. Wizerunki ściganych powstańców powieszono symbolicznie na szubienicy w Poznaniu.
   Z części wchodzącej w skład zaboru rosyjskiego wystawiono po dwa pułki piechoty i jazdy.
2. W 1863 Wielkopolska stanowiła zorganizowane w formie komitetów zaplecze powstania. Trudno ocenić liczbę ochotników z Wielkopolski, przyjmuje się ją na ok. 4000 (bez wschodniej Wielkopolski).
3. Wielkopolanie wzięli udział we wszystkich powstaniach na Śląsku, dwóch nieudanych oraz  III Powstaniu Śląskim z 1920 roku, w którym Wielkopolanie zaangażowali się najsilniej i objęli większość stanowisk dowódczych. Było czwartym zwycięskim powstaniem, w którym wzięli udział Wielkopolanie.
4. W Warszawie w 1939 roku zakończyło swój szlak bojowy wielu żołnierzy Armii Poznań. Część z nich właśnie tam osiadła na czas okupacji i rozpoczęła działalność konspiracyjną.  Znane są nazwiska dowódców i osób pełniących różne funkcje w Delegaturze ale bardzo trudno odnaleźć wszystkich żołnierzy, sanitariuszki, łączniczki, lekarzy i szyfrantów. Wiadomo, że w powstaniu walczyło około 800 Wielkopolan.
   
   Tercet ABC
   "... Chodzi o znakomite trio piłkarzy Lecha z lat 40 i 50, które tworzyli: Teodor Anioła, Edmund Białas i Henryk Czapczyk. Ten ostatni wsławił się nie tylko wspaniałą grą na boisku, ale również i bohaterskim działaniem w Armii Krajowej.

   Henryk Czapczyk urodził się 27 sierpnia 1922 r. w Poznaniu. W latach 1935-1939 grał w HCP Poznań. Wojna przerwała jednak jego karierę piłkarską. W grudniu 1939 roku Czapczyk wraz z rodziną został wysiedlony z Poznania do Ostrowca Świętokrzyskiego. W konspiracji działał od 1 października 1940 roku, początkowo kolportował prasę podziemną. Dwa lata później uczestniczył w kursie Szkoły Podchorążych na Kielecczyźnie. W lipcu 1944 roku został oddelegowany z misją do Komendy Głównej AK w Warszawie. Podczas Powstania Warszawskiego dowodził oddziałem szturmowym „Mirski” w Batalionie „Miłosz”. W trakcie walk powstańczych ranny trzy razy. Po upadku Powstania został jeńcem hitlerowskich obozów na terenie Niemiec... " - źródło: Wielkopolanie w Powstaniu Warszawskim – m.in. legenda Lecha i dowódca słynnego batalionu „Parasol”

   Więcej na stronie "Wielkopolanie w Powstaniu Warszawskim"

Mówiąc o wielkopolskich powstaniach nie wolno zapomnieć o pierwszym antykomunistycznym, Poznańskim Czerwcu '56 (K.45 Powstańcom Poznańskim - OP4464, Poznański Czerwiec 1956r. (WLKP TEJ!) - OP680A) ale to już inna historia...

Kesz

Kesz na poziomie gruntu, nie trzeba nic kopać, kłuć, ani łamać.

W skrzynce znajdują się informacje potrzebne do znalezienia Darz Bór (WLKP TEJ!) - OP6857.