Zięba    Fringilla coelebs

Występowanie

Pospolity i liczny gatunek lęgowy w całej Polsce. Na zimę odlatuje; tylko nieliczne osobniki (głównie samce) zimują. Przylot następuje w końcu marca i początku kwietnia, odlot — we wrześniu i październiku. W tych okresach odbywa się również liczny przelot osobników z północy; szlak najliczniejszego przelotu wiedzie wzdłuż wybrzeża.

Biologia

Zięba jest klasycznym przykładem ptaka wszędobyl­skiego, zamieszkującego bardzo różnorodne środowiska. Osiedla się w lasach i borach wszelkich typów, zarówno liściastych czy mieszanych, jak i szpilkowych, we wszelkiego rodzaju parkach, sadach i ogrodach, nie wnikając jednakże tak bardzo w kępy zieleni wśród wysokiej, miejskiej zabudowy, jak czyni to dzwoniec. W czasie jesiennych koczowań przed odlotem i podczas wędrówki przebywa licznie i w dużych stadach na polach, chętniej jednak trzymając się skrajnych części lasów. Żeruje zarówno na ziemi, jak i wśród grubszych konarów drzew, odżywiając się wiosną i latem głównie owadami, jesienią przechodząc na pokarm roślinny, przede wszystkim na nasiona chwastów. Po ziemi i grubszych gałęziach chodzi bardzo sprawnie, natomiast niezbyt zręcznie porusza się wśród cienkich gałązek i wyjątkowo tylko żeruje na suchych chwastach i roślinach zielnych.  Gniazdo umieszczone jest w rozwidleniu dość grubych zazwyczaj gałęzi, na wysokości 2-4 m. Uwite jest ono z mchu i zamaskowane strzępami porostów przyczepionych za pomocą pajęczyny. Czyni to gniazdo niemal że niewidoczne,  gdy jest ono umieszczone na drzewie również pokrytym porostami. Jednakże zięba postępuje podobnie, umie­szczając gniazdo na gałęzi zupełnie pozbawionej porostów. Wtedy kontrastowo różni się ono od ciemnej kory czy zieleni igliwia i rzuca się w oczy z dużej odległości. Jest to przykładem automaty­cznego postępowania ptaków, wynikającego ze sztywnych schema­tów instynktowych. Zięba jest ptakiem niezbyt płochliwym — dystans ucieczki wynosi 10-15 m.

Rozpoznawanie

Charakterystyczne dla zięby są dwie białe pręgi na skrzydłach, widoczne zarówno w spoczynku, jak i w locie. Samiec ubarwiony jest bardziej kontrastowo, z różową piersią i stalowoniebieską głową, samica i młode — z przewagą barw szaro-oliwkowych. Przedstawiciele tego gatunku są nieco więksi niż makolągwa, a bardziej krępi (krótszy ogon) niż trznadel, co ma znaczenie przy rozpoznawaniu z dużej odległości przy złym oświetleniu. W okresie jesiennych przelotów ziębę łatwo można pomylić z jerem, przylatującym do nas na zimę. Jer różni się od zięby białym kuprem (u zięby — zielony) i jasno-rdzawą piersią (u zięby — różowa).

Głos

Samiec śpiewa bardzo intensywnie od przylotu do wyprowadzenia młodych drugiego lęgu (lipiec), siedząc w dość widocznym miejscu. Śpiew samca jest krótką zwrotką o bardzo wyraźnie akcentowanym początku i zakończeniu, utrzymaną w szybkim tempie. Zięba odznacza się dość dużą osobniczą zmiennością śpiewu, jednakże zawsze pieśń zachowuje ogólny schemat opadającej gamy z „zawiniętym" zakończeniem. Nieco zbliżoną linię melodyczną ma śpiew piecuszka, jednakże jest on utrzymany w znacznie wolniejszym, melancholijnym tempie oraz różni się łagodną, fletową barwą głosu.

Źródło opisu

Powodzenia !