SALONA, SOLONA, SOLIN, SOLANA
Przed ponad 2000 lat temu w najpiękniejszej zatoce jak na owe czasy w wschodniej części adriatyckiego wybrzeża, u ujścia rzeki Jadro powstała Salona. W małej wtedy przystani ilirscy Delmatyńczycy zajmowali się handlem. Będąc w kontaktach z Grekami, których kultura była na znacznie wyższym poziomie nastąpił okres kiedy to wzrosło zainteresowanie rzymskiej ludności tymi terenami ze względu na położenie geograficzne oraz powiązania historyczne. COLONIA MARTIA IULIA SALONA, którą założył Cesarz na granicy stulecia, zostaje metropolią rzymskiej prowincji Dalmacji.
Od tego czasu w mieście okolonym murami obronnymi oraz wieżami rozpoczyna się aktywne budownictwo. Za czasów Augusta pochodzi wschodnia brama miasta tzw. Porta Caesarea. Wewnątrz murów w południowo-wschodnim rogu wzniesiono forum, miejsce polityczne i centrum kultu religijnego miasta ze świątyniami poświęconymi bogom Jupiterowi, Junonie oraz Minerwie, a w niewielkiej odległości z końcem pierwszego stulecia zbudowano teatr. Długi okres pokoju umożliwił budowę ważniejszych miejskich obiektów Salony. W północno-zachodniej części w II wieku wzniesiono wspaniałą trzypiętrową budowlę – amfiteatr, ulubione miejsce zabawy rzymskiej ludności. Po przeciwnej stronie, na wschodnim poszerzeniu, z końcem II wieku zbudowano wielkie miejskie łaźnie, które były częścią urbanistycznej kultury rzymskiego miasta.
W końcu III wieku w czasach Dioklecjana, aktywność związana z budownictwem kulminuje. Powstają nowe budowle (budowle na forum) jak i rozbudowa starych budowli (teatr i amfiteatr). W tym czasie Salona jest miastem bardzo zaludnionym i liczy około 60.000 mieszkańców, w którym odczuwa się silny kosmopolitański duch. Liczni mieszkańcy ze wschodniej prowincji przyjeżdżają do Salony i są gorliwymi propagatorami nowej wiary – chrześcijaństwa, z którym Salonitańczycy się wcześniej zetknęli dzięki zasługom biskupa Wenecji. Chrześcijaństwo w Salonie szczególnie zostało wzmocnione przez męczennictwo biskupa Domnija prekursora kościoła salonitańskiego oraz jego następców w czasie prześladowań Dioklecjana w 304 roku. Miejsca gdzie ich ciała są pochowane (Manastirine - biskup Domnio; Kapljuc – ksiądz Asterije oraz czterech żołnierzy – ochraniarza Dioklecjana; Marusinac – Anastazje) zostały miejscami czci i wokół nich zostają chowani inni chrześcijanie. Nad grobami męczenników zbudowano bazyliki ku ich pamięci.
Te i inne budowle kultu chrześcijańskiego prawie w całości zmieniły urbanistyczny wygląd Salony, dając jej nowe wartości. We wschodniej części miasta w pobliżu pierwszego tajnego miejsca zebrań chrześcijan (domus ecclesiae – tzw. oratorij A) w V wieku zbudowano centrum episkopatu – centrum wspólnoty chrześcijańskiej – wewnątrz, którego dominowały dwie wielkie podwójne bazyliki (północna Bazylika Urbana), chrzcielnica i episkopat (pałac biskupa). Z początkiem V wieku biskup salinitański zostaje metropolitaninem całej prowincji Dalmacji.
W VI wieku w czasie okresu władzy bizantyjskiej, Salona przeżywa swój ostatni wzlot w budownictwie. Odnawia się centrum episkopatu w południowej części biskup Honoruje buduje wielką bazylikę w kształcie greckiego krzyża, chrzcielnica zostaje przekształcona w monumentalną ośmiokątna budowlę z chrzcielnicą. W roku 530 i 533 odbywają się dwa kościelne zgromadzenia i to są ostatnie sławne wydarzenia w dziejach miasta Salony. Obecne mury nie mogły podołać licznym napadom Awarów i Slawenów. Jednak we wczesnym średniowieczu na obrębach miasta rodzi się chorwacki Solin.
Przedstawione informacje wg Emmy Visic-Ljubic
SOLONA - KOLOSEUM
SKRZYNKA:
Kordy +/_ 3m i są wystarczające.
Miejsce jedyne takie w sąsiedztwie ruin koloseum, jednej z części starożytnych ruin.
Dostęp do koloseum z tej strony bez opłat. Prosty dojazd autem pod sam obiekt.