Nie wiemy, kiedy pierwsi Żydzi na stałe zamieszkali w Raniżowie. Zapewne - podobnie jak w innych miastach tego regionu - istotny rozwój osadnictwa żydowskiego przypadł na początek XIX wieku. Jak podaje Andrzej Potocki w swej książce "Żydzi w Podkarpackiem", w 1870 roku w miejscowości funkcjonowała gmina żydowska, której podlegali wyznawcy judaizmu z Raniżowa (271 osób), kolonii Ranischau (70 osób), Woli Raniżowskiej (165 osób) oraz Lipnicy (78 osób). W dniu 3 maja 1919 roku w Raniżowie doszło do antysemickich zamieszek, podczas których splądrowano wiele domów, sklepów i zakładów należących do Żydów. Zabito jedną osobę, kilkanaście innych doznało obrażeń. W 1921 roku podczas spisu powszechnego w miejscowości odnotowano 278 osób pochodzenia żydowskiego, co stanowiło 17,8 procent całej populacji. Historia tego sztetl dobiegła końca jesienią 1941 roku, kiedy to Żydzi zostali wysiedleni przez nazistów do Sokołowa Małopolskiego i Głogowa Małopolskiego, skąd później trafili do obozów zagłady.
Dziś o dawnych żydowskich mieszkańcach miasta przypomina zniszczona nekropolia. Cmentarz żydowski w Raniżowie położony jest na północ od drogi z Kolbuszowej do Sokołowa Małopolskiego, w pobliżu stadionu sportowego.
Dziś w niewielkim lesie można odnaleźć jedynie nieliczne betonowe obramowania grobów. Nasz lokalny korespondent tak opisał swoje wrażenia po wizycie w tym miejscu: "Kirkut w Raniżowie jest w stanie gorszym niż zły. Na miejscu zastałem zarośla, śmieci i pryzmę kompostową, usypaną prawdopodobnie któregoś z mieszkańców. Nigdy nie widziałem takiej dewastacji i zaniedbania miejsca pochówku ludzi".
tekst: K. Bielawski, B. Burkacki
Uwaga!!!
Do zdobycia skrzynki potrzebne dodatkowe narzędzia (metalowy podłużny przedmiot np. drut lub scyzoryk).
Skrzyneczka Mała ukryta na kordach, ma za zadanie uchronić to miejsce od całkowitego zapomnienia. W środku logbook, ołówek, strugaczka, 20 certyfikatów pamiątkowych.
Pomimo stanu Kirkutu proszę o zachowanie powagi miejsca. Mając to na uwadze umieściłem skrzyneczkę na skraju cmentarza.
Zapraszam do szukania
Prawdopodobnie skrzynka znajduje się na obszarze NATURA 2000
:
Puszcza Sandomierska - PLB180005 |