Wesoły cmentarz -Sapanta

Wesoły Cmentarz (rum. Cimitirul Vesel) znajduje się we wsi Săpânţa, w okręgu Marmarosz, niedaleko granicy z Ukrainą. Pomysłodawcą i twórcą pierwszych „wesołych” nagrobków był miejscowy cieśla – Stan Ion Pătraş, który zaczął rzeźbić je w takiej formie w 1935 r. Dzieło kontynuuje jego następca – Dumitru Pop Tincu. O rysunku i tekście, który pojawi się na nagrobku decyduje rzeźbiarz, ale wcześniej stara się on skonsultować z rodziną, by treść jak najlepiej charakteryzowała zmarłego.
O wyjątkowości miejsca świadczy fakt, że w 1999 roku Wesoły Cmentarz w Săpânţa został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Każdy z nagrobków ma podobny charakter – krzyż nagrobny malowany w intensywnym niebieskim kolorze, który ma już nawet swoją nazwę – jest to tzw. błękit Sapanty (rum. albastru din Săpânța) i symbolizuje nadzieję i wolność. Pojawiają się też inne kolory mające swoją symbolikę, np. żółty – oznacza słońce i urodzaj, czerwony – pasję, namiętność i ogień, biały (gołębie) to symbol duszy, czarny to śmierć, zazdrość.

Każdy z nagrobków zawiera również bardzo prostą, wyrzeźbioną i malowaną ważną scenę z życia zmarłego, która w najlepszy sposób charakteryzuje jego pracę lub zawód. Zobaczymy tu np. gospodynie przy pracach domowych, krawcową przy maszynie do szycia, prządkę przy pracy, drwala, pasterza, traktorzystę na traktorze, rolnika zbierającego owoce w sadzie, osobę biesiadującą z kompanami przy butelce alkoholu, listonosza, policjanta w radiowozie.
Niektóre krzyże są pomalowane po obu stronach. Z jednej strony umieszczony jest opis życia osoby pochowanej, z drugiej – przyczyna śmierci – zobaczymy np. utonięcie, wypadek samochodowy, porażenie piorunem.
Oprócz rysunku jest także epitafium, które też ma specyficzną formę – zmarły opowiada o sobie w pierwszej osobie, mówi o swoim życiu, wykonywanej pracy, o swoich zaletach lub wadach, ile miał lat, kiedy zmarł, czasem jak zginął. Tekst ma formę sarkastyczną, humorystyczną, z ironią i dystansem, ale też w trochę naiwny sposób przedstawia osobę zmarłą.

https://gorydlaciebie.pl/wyprawy/wesoly-cmentarz-w-rumunii/

Tutaj spoczywam i na imię mam Pop Nelu. Na świecie nie żyłem długo, raz lepiej, raz gorzej. Byłem nauczycielem w szkole i pomagałem dzieciom. Nie miałem szczęścia w życiu a w duszy smutek. Byłem dobrym człowiekiem, ale nie miałem szczęścia i zachorowałem. Choroba położyła mnie do łóżka jako młodego człowieka.

obok mamy leżę, bo ona mnie kochała. Zrobiła dla mnie dużo, żebym miał dobre życie. Choroba położyła mnie do łóżka i zabrała mi dni z życia. Z tą chorobą nie mogłem żyć dłużej. Dziękuję wszystkim za pomoc. Nie zapominajcie się za mnie modlić.

 

Kesz: tablica na ścianie.