Z po­wodu bezpośredniej bliskości granicy państwowej aby uniknąć nie potrzebnej kontroli, najle­piej, jeśli przed wyprawą tutaj powia­domisz placówkę Straży Granicznej w Barcianach.

Miejscowość nieopodal granicy z dzisiejszym Obwodem Kaliningradzkim (tylko pół kilometra). Kiedyś należała do powiatu gierdawskiego. Ale po 1945 roku, kiedy to Polsce dostał się jego południowy obszar – włączono ją do powiatu kętrzyńskiego. Gierdawy to dzisiaj Żeleznodorożnyj…

Tak na marginesie – Gierdawy lokował na prawie chełmińskim Ulrich von Jungingen.

Asuny leżą nad rzeką Omet, w odległości 4 km od Jeziora Arklickiego, oddalone o 19 km na północ od Kętrzyna.

Miejscowość została założona w 1352 r. Wówczas Winrych von Kniprode nadał rycerzowi pruskiemu Luprechtowi Sudowenowi 70 łanów na prawie pruskim na polu osadniczym zwanym Assune. Pod koniec XIV w. wieś znalazła się w rękach Krzyżaków, najprawdopodobniej wskutek wygaśnięcia linii męskiej Sudowenów. Asuny zgodnie z decyzją wielkiego marszałka Engelhardta Rabe zostały przekształcone w wieś czynszową. W XVII wieku ludność polskojęzyczna nadal stanowiła przeważający odsetek mieszkańców wsi i okolic. W 1785 roku miejscowość miała charakter wsi włościańskiej. W tym czasie Asuny składały się z 34 budynków. W pobliżu istniał folwark szlachecki, a także młyn.

Kościół w Asunach pochodzi z końca XIV w. powstała tu parafia należąca do archiprezbiteratu (dekanatu) sępopolskiego. Był rozbudowywany w XV i XVI w. W 1905 r. przebudowany wg. projektu Fritza Heitmanna, oraz rozbudowany w 1914 r. Dzwonnica pochodzi z 1845 r.

W latach 1525–1945 kościół był świątynią luterańską, a później katolicką – kościołem filialnym parafii katolickiej w Srokowie. Ukraińscy grekokatolicy w Asunach i okolicznych wsiach pojawili się w 1947 roku. Przesiedlono ich tutaj w ramach przymusowej Akcji "Wisła". Od 1958 r. istnieje tu Parafia Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny obrządku greckokatolickiego (bizantyjsko-ukraińskiego).

Świątynia posiada schodkowe szczyty, wystrój cerkwi (XVII w.) w latach 80. XX w. uzupełniony został o ikonostas i malowidła cerkiewne. Przy świątyni wolno stojąca dzwonnica z XIX w. oszalowana drewnem.

kuna przy kruchcie południowej.

Asuny w czasie I wojny światowej doznały największych zniszczeń spośród miejscowości okręgu gierdawskiego. Spłonęły m. in. kościół, parafia i szkoła. Odbudowa trwała aż do 1916 r. W tym czasie wybudowano nowy kamienny most na Omecie, który służył przez kolejne 90 lat. W 2006 r. do rzeki runęła jego południowa część.

Zniszczony wojną kościół 1914-1915 r.

Budynek w którym obecnie mieści się Ośrodek Kultury Ukraińskiej wybudowany został na pocz. XVI w. Do 1945 r. nieprzerwanie mieściła się w nim karczma. W latach 30-tych jej właścicielem był Walter Hartwich. Szkoła przed wojną znajdowała się natomiast w budynku na przeciwko kościoła.

Dawny majątek Korcklack znajduje się tuż przed granicą po polskiej stronie, ok. 5 km na zach. od Asun. Po 1945 r. utworzono tam PGR Kurkławki.

Teren po majątku Korklack po 1945 roku został przedzielony granicą z obecnym Obwodem Kaliningradzkim. A więc dzisiaj – nieistniejący majątek – znajduje się po obu jej stronach. 

Do zabytków w miejscowości należą:

• cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Najświętszej Bogurodzicy mieszcząca się w dawnej XIV-wiecznej świątyni katolickiej

• kamienny obelisk nagrobny zlokalizowany przy cerkwi upamiętniający tragedię morską 14 listopada 1861 r. pruska szkolna korweta marynarki wojennej Amazone rozbiła się u wybrzeży Holandii. Wśród 107 ofiar znalazł się również syn właścicieli majątku Kurkławki – Carl Louis Max Leo von Klinckowstroem. Pierwotnie obelisk znajdował się na nieistniejącym już cmentarzu w Kurkławkach.

• budynek dawnej karczmy z 1506 r.