Wereszczyn (przy kościele), pomnik (i symboliczna mogiła) w hołdzie por. Józefowi Strugowi "Ordonowi" i jego podkomendnym.

Józef Strug ps. „Wilk”, „Ordon”, plut. AK-DSZ, por. cz. w. WiN, s. Szymona i Marii, ur. 4 marca 1919 r. w Wyhalewie (gm. Dębowa Kłoda, pow. Włodawa), wykształcenie średnie. Jego ojciec podczas I wojny św. służył w Legionach Polskich. Ukończył Szkołę Handlową w Parczewie. Z powodu niedowagi nie został powołany do czynnej służby wojskowej, przez co nie uczestniczył w wojnie obronnej 1939 r. W 1940 r. zaprzysiężony do ZWZ w plutonie dowodzonym przez pchor. Mikołaja Moniuka. W tym samym roku aresztowany przez Ukraińską Policję Pomocniczą w Krzywowierzbie, lecz udało mu się uciec z aresztu. W 1941 r. aresztowany przez gestapo, przez kilka miesięcy więziony na Zamku w Lublinie; zwolniony po 5 miesiącach dzięki łapówce dostarczonej przez członków organizacji. W latach 1942-1943, z polecenia komendanta Obwodu AK Włodawa por. Józefa Milerta „Sępa”, służył na posterunku policji granatowej w Urszulinie (pow. Włodawa). Zagrożony aresztowaniem przez Niemców, w grudniu 1943 r. został odwołany z misji przez kpt. „Sępa”. By uniknąć represji wobec rodziny upozorowano jego uprowadzenie i likwidację. Od początku 1944 r. ukrywał się wraz z bratem Eugeniuszem Strugiem w domu Feliksa Żaka w Czarnym Lesie (gm. Ludwin, pow. Lubartów), pełniąc funkcję z-cy komendanta placówki AK w Załuczu Starym; od maja 1944 r. żołnierz 2. kompanii III batalionu 7 pp. Leg. AK, pod dow. por. Antoniego Mariana Parzebuckiego „Marsa”. Po wkroczeniu Sowietów pozostał w konspiracji, we wrześniu 1944 r., wraz z por. „Marsem”, odtworzył oddział samoobrony w Obwodzie AK Włodawa. Po rozbiciu i rozproszeniu oddziału przez grupę manewrową 64. Zbiorczej Dywizji WW NKWD, wspieranej przez funkcjonariuszy UBP, 23 listopada 1944 r. w Czarnym Lesie, Józef Strug wyrwał się z okrążenia i pozostał w ukryciu. Wiosną 1945 r. dołączył do oddziału partyzanckiego DSZ i ponownie wszedł pod komendę por. A.M. Parzebuckiego „Marsa” i jego z-cy ppor. Konstantego Piotrowskiego „Zagłoby”. Po ujawnieniu oddziału w lipcu 1945 r. zorganizował kilkunastoosobową grupę partyzancką, podporządkowaną Komendzie Obwodu WiN Włodawa; do końca 1945 r. współdziałał z bojówką rejonową WiN ppor. Józefa Brzozowskiego „Rogacza” z gm. Sobibór, a następnie z oddziałami L. Taraszkiewicza „Jastrzębia” i E. Taraszkiewicza „Żelaznego”. Poległ 30 lipca 1947 r. w walce z grupą operacyjną UBP-KBW w kolonii Sęków (pow. Włodawa).

Skrzyneczka - pojemnik laboratoryjny przed nagrobkiem.

Powodzenia