Linia kolejowa nr 430 – zlikwidowana linia kolejowa dawniej łącząca przystanek kolejowy Stare Bielice ze stacją Skwierzyna. W 1935 roku został otwarty pierwszy odcinek linii Lipki Wielkie – Skwierzyna, niecały rok później ukończono całą linię do Starych Bielic. Od końca II wojny światowej most na Warcie w Skwierzynie był nieprzejezdny. Dopiero pod koniec lat 60 przywrócono jego przejezdność. W 1988 linię zamknięto dla ruchu pasażerskiego, a w 1991 dla ruchu towarowego na odcinku Trzebicz Krajeński – Skwierzyna. W 1998 roku linia została rozebrana. W 2012 roku samorządy przez które przebiega rozebrana linia ogłosiły, że planują zbudować ponad 40 km trasę dla rowerzystów, piechurów i jeźdźców wzdłuż nieczynnej linii kolejowe. (dane Wikipedia)

Jest to jedyna linia powstała w ramach projektu tzw. „Grenzlandbahn”, który zakładał wybudowanie także innych linii wzdłuż nowowytyczonej granicy: Babimost (Bomst) – Kargowa (Unruhstadt) – Kolsko (Kolzig), Wschowa (Fraustadt) – Góra Śląska (Guhrau) – Wąsosz (Herrnstadt), Oborniki Śląskie (Obernigk) – Oleśnica (Oels).

Linia ma wiele ciekawostek:

- linia spinała umocnienia Wału Pomorskiego oraz Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego. Miała znaczenie militarne i strategiczne. 

- pomiędzy Skwierzyną Gaj, a Murzynowem tor stanowił niepozorny pas startowy dla samolotów, który pozwalał im od strony Gaju rozpędzić się w kierunku Murzynowa po prostej równi pochyłej żeby unieść w górę.

- wszystkie budynki stacji posiadają w piwnicy schrony przeciwlotnicze z drzwiami gazoszczelnymi i wyjściem ewakuacyjnym. Stropy dachów są wzmocnione betonem. 

- w miejscowości Goszczanowo z nasyp linii kolejowej z przepustem zamaskowany jest jaz taktyczny mający za zadanie spiętrzenie wody.

- koło stacji Skwierzyna Gaj znajdowała się strzelnica oraz restauracja – bar dla kadry podoficerskiej istniejącej tu jednostki wojskowej.

- wszystkie budynki wykonane są z cegły klinkierowej, w stylu niemieckiego modernizmu, wtapiają się w typową architekturę tamtego okresu. 

Stacja kolejowa Lipki Wielkie była ostatnią stacją pierwszego otwartego w 1935 roku odcinka kolei Skwierzyna-Stare Bielice. Oprócz samego budynku dworcowego znalazły się tutaj także dwa budynki mieszkalne. Posiadają one nietypowe dla architektury tej linii, klasyczne dachy, których powstanie wiązało się z jeszcze jedną ciekawostką.

Założenie w Lipkach Wielkich znajdowało się (co dziwne) w samym środku wsi! Architekt więc próbował dostosować budynki do wyglądu pozostałych domów. Oba bloki stoją na placu dworcowym, gdzie znajdował się kiedyś pomnik autorstwa pewnego niemieckiego rzeźbiarza. 

W Lipkach Wielkich wysoki stok doliny Noteci gwałtownie opada. Postanowiono więc usypać sztuczny płaskowyż, na którym zbudowano budynek dworcowy. Do dziś prowadzą do niego te same schody. Pod nimi umiejscowiono dopiero mieszkalne budynki i plac dworcowy. Obiekt jak wszystkie posiada schron p.lot oraz wzmocniony strop dachu. 

SKRZYNKA:

Pet w drzewie na kordach.