Samolot PZL-23 ”Karaś” wzbudził zainteresowanie odbiorców zagranicznych. Samolot był pokazany na wystawie ILIS w Sztokholmie (15.05-1.06.1936 r.), oraz na Salonie Lotniczym w Paryżu (13-29.11.1936 r.). Zapytania ofertowe nadeszły z Rumunii na wersję eksportową PZL-23, Bułgarii na 12 samolotów, Turcji na 36, Szwecji oraz z państw środkowoamerykańskich. Samolot eksportowy nie miał jeszcze wówczas osobnego oznaczenia. Nazywano go PZL-23 Série pour l'etranger, miał być napędzany francuskim silnikiem Gnôme-Rhône 14.
Początkowo zamierzano dokonać prostej adaptacji polegającej na zamianie jednego silnika na drugi. Opracowano jednak nowy samolot oznaczony PZL-43. Inż. Henryk Malinowski zaprojektował nowy, przedłużony kadłub. Umowę zawarto tylko z Bułgarią, która w kwietniu 1936 r. zamówiła 12 PZL-43 zwanego potocznie ”Karasiem Bułgarskim”. Napęd miały stanowić silniki Gnôme-Rhône ”Mistral Major” 14N-01. Wobec tego że silniki nie były jeszcze gotowe, zdecydowano o zamianie na silniki Gnôme-Rhône 14K. Z silnikiem 14Kfs Pierwszy egzemplarz z silnikiem Gnôme-Rhône 14Kfs oblatano w lutym 1937 r. Ostatecznie zamontowano silniki Gnôme-Rhône 14Kirs. Całą serię 12 PZL-43 (wg [1]- występujące w literaturze oznaczenie tej wersji jako PZL-43A było błędne) zbudowano od lutego do kwietnia 1937 r. i dostarczono do Bułgarii w kwietniu i maju 1937 r.
Bułgaria zadowolona z zakupionych samolotów, zamówiła drugą serię 42 egz. Prototyp nowej zmodernizowanej wersji PZL-43A (wg [1]- występujące w literaturze oznaczenie tej wersji jako PZL-43B było błędne) otrzymał w ITL świadectwo homologacji 25.09.1937. Umowę na dostawę samolotów podpisano 31.03.1938 r. Napęd stanowiły silniki Gnôme-Rhône ”Mistral Major” 14N-01. Seria płatowców była budowana w PZL WP-1 do sierpnia 1939 r. Pierwszą partię 12 PZL-43A dostarczono do Bułgarii w czerwcu 1939 r., następną partię 24 egz. wysłano w lipcu 1939 r.(wg [1], wg [3]- dostarczono tylko 33 PZL-43A, wg [5]- w czerwcu i lipcu po 12 egz., w sierpniu zezwolono na wywóz ostatnich 18 egz. z czego 12 odeszło do 1.09.1939 r.). Wybuch wojny zastał w wytwórni ostatnie nie wysłane PZL-43A (wg [2]- 9 egz.). Kilka z nich, prawdopodobnie 4 (wg [1], wg [3]- 5 egz., wg [5]- 2 lub 3 egz.), 5.09.1939 r przejęła 41 Eskadra Rozpoznawcza na lotnisku Bielany. Dwa zostały uszkodzone jeszcze na Bielanach, a pozostałe dwa biorąc udział w lotach bojowych zostały zestrzelone. Niemcy na terenie PZL WP-1 przejęli dwa nie ukończone PZL-43A. Jeden po wyremontowaniu w PZL WP-2 w Mielcu został dostarczony do ośrodka badawczego w Rechlinie. W październiku 1940 r. ostatnie dwa PZL-43A (wg [1], natomiast wg [3]- 5) zostały dostarczone przez Niemców do Bułgarii. Łącznie więc dotarło do zamawiającego 38 samolotów.
Samoloty PZL-43 otrzymały w Bułgarii nazwę ”Czajka” (Mewa). Samoloty PZL-43A weszły na wyposażenie 1 Dywizjonu Liniowego mającego 3 eskadry po 12 samolotów. Natomiast PZL-43 (9 samolotów) stanowiły wyposażenie 2 eskadry Kadrowego Dywizjonu instruktorów lotniczych. Od 1942 r. były w wyposażeniu 1 Pułku Rozpoznawczego i 2 Pułku Liniowego. W latach 1943 i 1944 wykorzystano je bojowo w operacjach przeciwpartyzanckich. . W sierpniu 1944 r. PZL-43 stanowiły wyposażenie 113 i 123 eskadr bliskiego rozpoznania 1 dywizjonu 1 pułku rozpoznawczego. Do końca roku zostały wycofane do eskadr szkolnych i zastąpione przez KB-11 (KaB-11) ”Fazan”. Ostatnie PZL-43 były wycofane z użytku latem 1946 r.
W drugiej połowie 1939 r. samoloty PZL-43A oferowane były dla lotnictwa wojskowego Iranu.
Konstrukcja.
Trzymiejscowy dolnopłat wolnonośny o konstrukcji metalowej.
Płat nośny trójdzielny, duralowy. Skrzydło środkowe o konstrukcji dwudźwigarowej, skrzydła zewnętrzne z kesonem Misztala. Pokrycie blachą duralową.
Kadłub półskorupowy, podłużnicowo-wręgowy, pokryty gładką blachą duralową. Podkadłubowa gondola stanowiła integralną część konstrukcji kadłuba. Kabiny pilota i obserwatora zakryte, kabina strzelca odkryta.
Usterzenie wolnonośne, półskorupowe, pokrycie z gładkiej blachy duralowej.
Podwozie klasyczne stałe.
Uzbrojenie: - PZL-43A- 1 stałe karabin maszynowy pilota PWU FK l.k.m. wz. 36B kal. 7,92 mm i 2 ruchome karabiny maszynowe PWU FK wz. 36R kal. 7,92 mm w górnym i dolnym stanowisku. Używane w 41 ER we wrześniu 1939 r. miały k.m. obserwatora PWU FK wz. 37. Udźwig bomb- 700 kg.
Wyposażenie- radiostacja pokładowa Philips VR-27B.
Silnik:
- PZL-43- w układzie podwójnej gwiazdy Gnôme-Rhône 14 Kirs o mocy nominalnej 662 kW (900 KM) i maksymalnej 685 kW (930 KM);
- PZL-43A- w układzie podwójnej gwiazdy Gnôme-Rhône ”Mistral Major” 14 NO1 o mocy nominalnej 700 kW (950 KM) i maksymalnej 721-751 kW (980-1020 KM).
Dane techniczne PZL-43A (wg [1]):
Rozpiętość- 13,95 m, długość- 9,95 m, wysokość- 3,3 m, powierzchnia nośna- 26,8 m2.
Masa własna- 2200 kg, masa użyteczna- 900-1325 kg, masa całkowita- 3100-3525 kg.
Prędkość max- 365 km/h, prędkość przelotowa- 300 km/h, prędkość min.- 115 km/h, wznoszenie- (wg [2]- 7,5) m/s, czas wznoszenia na 4000 m- 12', pułap- 8500 m, zasięg- 600-1250 km.