W roku 1836 niejaki Jan Jorberg – sukiennik otrzymał od Stefana Złotnickiego plac do zabudowy, przy rzece Pichnie, na drodze do Sieradza. W 1862 r. sprzedał tę nieruchomość Karolowi Strausowi. Rok później Straus zbudował w tym miejscu pierwszą „prawdziwą” tkalnię mechaniczną w Zduńskiej Woli.  [1] Dysponowała ona jednopiętrowym budynkiem o powierzchni 450 m2. [2]

Źródło – Archiwum Państwowe w Łodzi

Zakład posiadał cały ciąg produkcyjny tkanin bawełnianych, począwszy od tkalni, przez wykończalnię, farbiarnię aż po apreturę. Zatrudniał 75 robotników w tym 4 majstrów, specjalnie sprowadzonych z zagranicy. [4] W 1865 roku Straus otworzył w Łodzi (przy ulicy Piotrkowskiej) skład własnych towarów oraz wysyłał własnych ajentów na prowincję, w celu ich zbywania. [3]

W 1879 r. firma znalazła się w rękach Augusta Arleta - syna młynarza z Szadku, a prywatnie zięcia Karola Strausa. Szybko wzrosło zatrudnienie i produkcja. [4] Surowce przywożono z Łodzi własnymi wozami konnymi i tam też odstawiano gotowe produkty. Fabryka działała również w okresie międzywojennym. W latach 30-tych XX wieku posiadała ok. 150 krosien i zatrudniała 130 pracowników. [2]

Źródło – [3]

W czasie okupacji zakłady były nieczynne. [4] Zaraz po wojnie zostały upaństwowione jako mienie poniemieckie i przekazane na rzecz Państwowych Zakładów Przemysłu Bawełnianego w Zduńskiej Woli ( późniejszy „Zwoltex), na magazyn materiałów i odpadów poprodukcyjnych. [5]

W 1950 roku, na terenie fabryki utworzono przedszkole przyzakładowe. W roku 1955 zostało ono przeniesione do nowego budynku na ulicy Sieradzkiej 7 / 9. Funkcjonowały w nim cztery oddziały przedszkolne. W 1996 r. na mocy porozumienia między ZPB "Zwoltex" i Urzędem Miasta Zduńskiej Woli placówka została przekazana samorządowi jako Publiczne Przedszkole nr 11. [6]

********

[1] – Klemantowicz D., „Uprzemysłowienie powiatu sieradzkiego na kilka lat przed wybuchem I wojny światowej”, w: „Studia z historii gospodarczej”, Tom X, 2012 r.

[2] – Tutucki M., „Przemysł Zduńskiej Woli w latach 1918 – 1939”, http://muzeumzdunskawola.blogspot.com/p/wasze-miasto-z-historycznej-perspektywy.html?m=1

 [3] – Wicher l. (red.), „Stulecie miasta Zduńskiej Woli. 1825 – 1925”, Komitet Obchodu Jubileuszowego Zduńskiej Woli, 1925 r.

[4] – „Wielka Księga Rodzin Zduńskowolskich XIX wieku”, Towarzystwo Przyjaciół Zduńskiej Woli, http://www.tpzw.pl/?wielka-ksiega-rodzin-zdunskowolskich-xix-wieku,201

[5] – Neis P., „Skansen Lokomotyw i Urządzeń Technicznych - industrialna perełka Zduńskiej Woli (woj. łódzkie). Historia przemysłu zduńskowolskiego”, http://polaneis.pl/miejsca/skansen-lokomotyw-i-urzadzen-technicznych-industrialna-perelka-zdunskiej-woli-woj-lodzkie-historia-przemyslu-zdunskowolskiego  

[6] - Rychliński W., "Kolorowych siedem dekad w przedszkolu przy Sieradzkiej w Zduńskiej Woli", https://zdunskawola.naszemiasto.pl/kolorowych-siedem-dekad-w-przedszkolu-przy-sieradzkiej-w/ar/c1-8246334

********

Kesz jest na kordach. Maskowanie leśne.