TABLICA nr 9

Jurgen Höpfner
REMUS

Ofiara losu. Wykluczony społecznie. Sierota. Znaczna wada wymowy. Handlarz książkami i drobnym towarem, który wozi na taczce. Symbol daremnej, romantycznej walki o odrodzenie kultury kaszubskiej

– Ale cëż bãdze dali? – pitôł jem sebie. – Czëż Smãtk mô rządzëc wiecznie w naszich dzejach, a lud kaszëbsczi mô dżinąc jak smiég, chtëren taje? Czëż lud nasz mô sã copac jaż do brómë Smiercë i òstawic pò sobie le zapadłé zómkòwiska i mòdżiłë, jak mòrze ùstãpùjącë òstôwiô pò sobie mùł, skarëpë i mùszle?
Serce mie sã chcało pãknąc i chãc do żëcô mie òdeszła. Béłbëm sobie w nen czas òdebrôł żëcé bez pòkùsëcela, czejbëm nie béł sã bòjôł òbrazëc Bòga na niebie, chtëren Sóm je panã żëcô lëdzczégò.
(…)
– Czej w tobie zapôlëła mòc Bòskô wòlã wëbawieniô zaklãtégò zómkù, czemùż ta sama mòc ni mô ji zapalëc w lnianowłosëch główkach tëch, co jesz dzecynnyma nóżkama biegają pò swiece?
Ta mëslô dodała mie nôdzeji i mòcë, żebë strzëmac dali to żëcé jaż do kùńca, jaczé swiãtô wòlô Bòskô mie miała namienioné.
Szedł jem tedë w swiat i wòzył ksążczi i białkòwsczi drobiôzg òd miasta do miasta, òde wsë do wsé. A òb drogã zazérôł jem dzecóm pòd czëprënë w mòdré òczë, czë w nich nie ùzdrzã skrë Òrmùzdowi. Biwało téż, że mój dëch mie kôzôł zapëtac tëch môłëch:
– A chcôłbë të wëbawic zaklãti zómk?
– A chcôłbë të przeniesc królewiónkã przez głãbòką wòdã?
Ale dzecë ùcékałë òde mie na drawôka, bò sã mie bòjałë. Starszi jim mielë pòwiedzóné, że Remùs błądzy. A czej jich chcelë ùspòkòjic strachã, tej jim zwëklë mówic:
– Pòżdôj le! Przińdze Remùs i weznie was w miech!
Le rôz jeden të, dlô chtërnégò jô piszã mòje przigòdë, dzeckã biwszë, òdpòwiedzôł jes na mòje pëtanié:
– Chcã!

Aleksander Majkowski, Żëcé i przigòdë Remùsa, Zrzeszenie Kaszubsko- Pomorskie, Gdańsk 2012, s. 202.

„Ale cóż będzie dalej? - pytałem siebie. - Czyż Smętk ma wiecznie rządzić w naszych dziejach, a lud kaszubski ma ginąć jak śnieg, który taje? Czyż lud nasz ma się cofać aż do bramy Śmierci i zostawić po sobie tylko zapadłe zamkowiska i mogiły, jak morze ustępujące, które zostawia muł, skorupy i muszle”? Serce chciało mi pękać i odeszła mnie chęć do życia. Byłbym sobie wtedy odebrał życie bez nam namowy kusiciela, gdybym się nie bał obrazić Boga na niebie, który sam tylko jest panem życia ludzkiego.
Jeśli moc boska zapaliła w tobie wolę wybawienia zapadłego zamku, dlaczegóż by ta sama moc nie miała jej zapalić lnianowłosych główkach tych, którzy jeszcze na dziecięcych nóżkach biegają po świecie?"
Ta myśl dodała mi nadziei i siły, żeby wytrzymać to życie aż do końca, wedle świętej woli Boga.
Szedłem tedy w świat i woziłem książki i drobiazgi potrzebne kobietom, od miasta do miasta, od wsi do wsi. A po drodze zaglądałem dzieciom pod czupryny w modre oczy, czy nie ujrzę w nich skry Ormuzdowej. Bywało też, że mój duch kazał mi pytać malców:
- Chciałbyś wybawić zaklęty zamek? Chciałbyś przenieść królewiankę przez głęboką wodę? Ale dzieci uciekały ode mnie na łeb na szyję, bo się bały. Starsi mówili im, że Remus błądzi. A kiedy trzeba ich postraszyć, mówili tak:
- Czekaj no! Przyjdzie Remus i weźmie cię w miech!
Tylko jeden jedyny ty, dla którego opisuję moje przygody, dziecko będąc, odpowiedziałeś na moje pytanie:
- Chcę!

Aleksander Majkowski, Życie i przygody Remusa, tłum. Lech Bądkowski, Oficyna Czec & Wydawnictwo Region, Kartuzy - Gdynia 2009, s. 723 -725.