Stanisław Konarski - a właściwie Hieronim Franciszek Konarski - dramatopisarz, poeta, tłumacz, edytor, pedagog, publicysta, reformator szkolnictwa i założyciel warszawskiego Collegium Nobilium - urodził się 30 września 1700 roku w Żarczycach Wielkich (obecnie Dużych).

W wieku 10 lat - po śmierci rodziców - wstąpił do konwiktu pijarskiego w Piotrkowie, a następie do zakony pijarów w Podolińcu na Spiszu, gdzie przyjął imię Stanisław. W Podolińcu specjalizował się w naukach humanistycznych, został nauczycielem składni i poezji, a także zajmował się pracą katechetyczną i filozofią. W 1722 – wysłany został przez władze zakonne do Warszawy jako nauczyciel retoryki w tamtejszym kolegium pijarskim. Było to dla młodego Konarskiego wspaniałą okazją do kształcenia wymowy, wygłaszania mów, oracji i okolicznościowych kazań. W tych latach powstały jego pierwsze dzieła – cykl wierszy do Matki Boskiej – silnie stylizowanych i wzorowanych na Macieju Kazimierzu Sarbiewskim, twór naśladownictwa szkolnego, jak sam kiedyś o nich powie. Stanisław Konarski odkrył wtedy czczość i bezwartościowość nauk, które pobierał.

Dzięki pomocy wuja Jana Tarły wyjechał do Italii. Ukończył rzymski uniwersytet Sapienza oraz pracował jako nauczyciel retoryki w Collegium Nasarenum. Konarski studiował m.in. we Francji i w Niemczech. W 1732 z inspiracji Józefa Andrzeja Załuskiego rozpoczął pracę edytorską nad zbiorem konstytucji i praw sejmowych – Volumina Legum.

Po śmierci Augusta II popierał Leszczyńskiego i wydał kilka dzieł politycznych, posłował do Paryża zabiegając o poparcie dla Leszczyńskiego. Podróże do Francji dały możliwość zapoznania się z nowoczesnymi myślami o wychowaniu i nauczaniu. W swoim 4-tomowym traktacie politycznym O skutecznym rad sposobie (1760-1763) przedstawił błędy ustrojowe i dał zarys reformy państwowej.

Interesujący jak na owe czasy był pogląd Konarskiego, iż wszyscy ludzie są równi. Prawdziwe szlachectwo rozumiał jako kultywowanie cnoty, krytykował moralne wykroczenia szlachty – dumę, pychę, pieniactwo i pijaństwo. Za pierwszą cnotę w wychowaniu moralnym uważał posłuszeństwo (O skutecznym rad sposobie).

Stanisław Konarski postulował w szkolnictwie:

• nacisk na wiedzę praktyczną
• nauczanie przedmiotów przyrodniczych
• nauczanie języka narodowego
• odsunięcie na dalszy plan łaciny i retoryki
• odrzucenie pustej erudycji
• wprowadzenie zajęć manualnych i fizycznych
• postawę chrześcijańską
• duchowy rozwój ucznia

Stanisław Konarski zmarł 3 sierpnia 1773 roku w Warszawie, a jego prochy po zawirowaniach powstania listopadowego ostatecznie spoczęły na Cmentarzu Powązkowskim.

O keszu:

Mikromagnetyk w intuicyjnym miejscu.