Polana „Kwarta” dawne obozowisko oddziału Karola Kality „Rębajły”

Podczas Powstania Styczniowego w latach 1863-1864 w rejonie Cisowa bardzo często przebywały oddziały powstańcze, znajdując tu dogodne warunki do obozowania i szkolenia. Takim miejscem była polana „Kwarta”, gdzie obozował Karol Kalita „Rębajło”, przebywał tam również generał Józef Hauke-Bosak. Rosjanie podejmowali liczne próby opanowania obozowiska, zdarzały się pojedyncze przypadki, że udało im się na „Kwarcie” schwytać powstańców. W 1863 roku pojmani zostali: Wawrzyniec Cedro, Michał Sajecki i Józef Zabłocki, a następnie zesłani na Sybir, skąd powrócili do Daleszyc po 17 latach. Ostatnich 43 powstańców ukrywających się na „Kwarcie” powróciło do Daleszyc w dniu 3 listopada 1864 roku.

Karol Kalita „Rębajło” tak opisuje obozowisko: „była to mała dolinka otoczona wysokopiennymi drzewami, z boku płynął strumień a niedaleko roztaczała się obszerna łąka, na której bataliony mogły odbywać musztrę … żołnierze pożyczyli siekier od gospodarzy i ruszyli na przeznaczone miejsce, do którego prowadziła tylko jedna drożynka z Cisowa i to tylko do łąki dla zwózki siana w lecie, zresztą wokoło nie było żadnych dróg, ni ścieżek, nawet pieszych, tylko gęsty las ciągnął się w około. Ustawiono broń w kozły, wiara wzięła się do ścinania młodych sosen i gałęzi do budowania szałasów”.

Z zachowanych relacji wynika, że: „Wawrzyniec Cedro zrobił z Michałem Sajeckim studzienkę na „Kwarcie” na Cisowskiej Górze. Przy niej sporządzili długie koryto do pojenia koni i mycia ran. Obok studzienki wybudowano kamienną kuchnię, gdzie powstańcy warzyli posiłki”.

W czasopiśmie „Radostowa” nr 5 i 6 z 1938 roku pisano: „po stromym zejściu z Stołowej trafiamy najpierw do „Strzelnicy” powstańców. Obecnie jest to niewielka łąka zwana inaczej „Kwarty”. O kilkadziesiąt kroków w prawo, źródełko obłożone kamieniami przez powstańców, troszkę wyżej krzyż z napisem „Tu obozował w zimie w r. 1863 na 1864 oddział powstańców pod dowództwem Karola Kality zwanego inaczej Rębajło”.

„Gazeta Kielecka” nr 6 i 9 w styczniu 1938 roku podała, że: „z inicjatywy Koła Przysposobienia Wojskowego Leśników w Daleszycach, dnia 23 stycznia 1938 roku odbyła się uroczystość poświęcenia krzyża na dawnym obozowisku powstańców. Poświęcenia dokonał ks. Władysław Mazur, proboszcz z Cisowa, a w uroczystościach udział brała delegacja wojskowa kieleckiego pułku legionów i koła PW Leśników, oddziały Związku Strzeleckiego z Daleszyc, Cisowa i Górna; wszyscy leśnicy z Nadleśnictwa Daleszyce, dziatwa szkolna z nauczycielstwem oraz licznie przybyła ludność miejscowa”.

Według zachowanej relacji z 1957 roku, po upadku powstania w studni schowano powstańczą kasę i broń. Nie ma informacji o efektach dotychczasowych poszukiwań, być może wtedy studnia została zniszczona.

W 1982 roku członkowie koła PTTK „Sabat” w rejonie obozowiska (na buku) zamocowali żeliwną figurę Chrystusa (obecnie jest na pomniku) oraz napis KALITA RĘBAJŁO.

W dniu 02.06.1984 roku w miejsce drewnianego krzyża staraniem partyzantów oddziału „Barabasza” (koło w Daleszycach) ustawiono obecną kamienną płytę.

  biedroneczka II - Total distance: 11521 km
  5 öre 1977 - Total distance: 11394 km
  PSIUNIEK - Total distance: 11179 km
  ALFA 2 - Total distance: 9883 km
  aa23.25 - Total distance: 8271 km