Źródło - http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/025K_TK25/2391_Grammen_1938_uniberk_C056992836.jpg 

Pierwsza wzmianka o wsi Kobbelhals pochodzi z początku XVII wieku. Dnia 10 października roku 1612, niejaki Johann Sigismund  sprzedał pastorowi Trelkowa (Schöndamerau) - Christophowi Lichtensteinowi tereny położone nad jeziorem Sasek Wielki (Schoben). W dokumentach z 1717 r. Kobyłocha jest wymieniona  jako osada z czterema gospodarzami. Warunki gospodarowania w XVII wieku określano jako „kiepskie”, a sytuację finansową mieszkańców jako „tylko bardzo przeciętną”. Np. wieśniacy musieli kupować siano zzewnątrz, gdyż nie wystarczało go na własne potrzeby. Aby zaradzić brakowi łąk i pastwisk, w 1812 r. dokupiono nowe tereny. Ponadto korzystano z prawa do swobodnego wypasu zwierząt w lesie państwowym i łowienia „artykułów niezbędnych na stole” w jeziorze Schobensee. W drugiej połowie XIX wieku przywileje zastąpiono opłatami i formami dzierżawy.

11 lipca 1920 r. odbył się na Warmii i Mazurach plebiscyt , w sprawie przynależności państwowej tych terenów. W referendum  - 87 mieszkańców Kobbelhalls głosowało za przynależnością do Niemiec. Nie oddano żadnego głosu na Polskę. (źródło)   A nazwiska miejscowych sugerowałyby coś innego: Janczyk, Kasperowski, Konopatzky, Lipka, Platzek, Sokoll, Tomaschewski...  Nie należy się w sumie dziwić, gdyż skutecznie prowadzono agitację, a miejscowa ludność w większości związana była z Kościołem protestanckim a nie Polakami-katolikami. Trwająca wojna z bolszewicką Rosją i okres największych niepowodzeń na froncie sprawiały, że nie wiadomo było czy Polska będzie Polską. Więc pragmatyczny, mazurski ludek wybrał to, co mu się najbardziej opłacało…

Źródło - http://www.kreis-ortelsburg.info/068/kobbelhals.htm

W okresie międzywojennym, powierzchnia wsi Kobbelhals liczyła 236,6 ha. Było tu 15 gospodarstw (cztery o powierzchni 0,5–5 ha, dwa -  5–10 ha, sześć - 10–20 ha, trzy - powyżej 20 ha), w których żyło 109 mieszkańców. Zdecydowana większość zajmowała się rolnictwem, a część pracowała w gospodarce leśnej i rybołówstwie. We wsi była również karczma. Malownicze położenie na półwyspie jeziora Sasek Wielki sprawiało, że wioska coraz częściej stawała się celem wycieczek i miejscem pobytu letników.

Dzisiejsza Kobyłocha tylko w oficjalnych dokumentach figuruje jako Kobyłocha. Wśród mieszkańców i turystów miejscowość jest nazywana niemal zawsze „Kobylocha”. Nawet w niektórych opracowaniach książkowych również występuje pod nazwą Kobylocha. Ponieważ leży przy największym jeziorze w powiecie, jest już typową miejscowością turystyczną. Dużo więcej jest tu obecnie domków letniskowych i ośrodków wypoczynkowych niż domów wiejskich.

Źródło - Liżewska I., Knercer W. - Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej. Olsztyn, Agencja Wydawnicza "Remix" s.c., 1998.

Aż do 1906 roku, miejscowe dzieci musiały chodzić do szkoły w Groß Schondamerau (Trelkowo), trzy i pół kilometra dalej. W 1906 r. zbudowano nową, jednoklasową szkołę podstawową z mieszkaniem dla  nauczyciela. Uczyły się tutaj także dzieci z  Schobendorf (Piece), Klein Rehbruch (Ulonskofen, leśnictwo Ułańsk), Eichthal (Dębówko) i południowych gospodarstw samotniczych Linowa (Leynau). Ostatnim nauczycielem (od 1 kwietnia 1927 r. do stycznia 1945) był E. Risch.

 Rok szkolny 1925/1926 (źródło)  

Dzisiaj to tylko ruiny. Po dawnej, wiejskiej szkole pozostały słupki głównej furtki oraz schodki prowadzące do głównego wejścia. Straszą resztki fundamentów, gruz i dół po szkolnym podpiwniczeniu.

Kesz znajduje się na kordach. Szukaj nisko, przy wschodnim słupku.…