marmit & kocioł eworsyjny KARPACZ - Geocaching Opencaching Polska

OPENCACHING.pl

Największy na świecie niekomercyjny serwis geocachingowy

GeoŚcieżki - skupiające wiele keszy

Ponad 1000 GeoŚcieżek w Polsce!

Pełne statystyki, GPXy, wszystko za darmo!

Powiadomienia mailem o nowych keszach i logach

Centrum Obsługi Geokeszera wybierane przez Społeczność

100% funkcjonalności dostępne bezpłatnie

Przyjazne zasady publikacji keszy

Show cache statistics

marmit & kocioł eworsyjny KARPACZ - OP974E

podobno to największy marmit w Karkonoszach

Owner: A walon

Please log in to see the coordinates.

Altitude: m. ASL.

Region: Poland > dolnośląskie

Cache type: Other type

Size: Micro

Status: Ready for Search

Date hidden: 04-06-2020

Date created: 04-06-2020

Date published: 04-06-2020

Last modification: 08-07-2022

24x Found

4x Not found

1 notes

0 watchers

83 visitors

15 x rated

Rated as: Good

2 x recommended

This cache is recommended by: hratli , Machet

GeoKrety records

In order to view coordinates and
the map of caches
you must be logged in

Cache attributes

Go geocaching with children Take something to write Nature Access only by walk

Please read the Opencaching attributes article.

Description PL

erozja & formy ukształtowania terenu - trochę geologii05]

eworsja (Wikipedia)
Zjawisko niszczącego wpływu ruchu wirowego wody płynącej na dno cieku wodnego. Zaliczana jest do procesów erozji dennej. Zachodzi szczególnie u stóp wodospadów i progów wodnych (wiry pionowe) oraz w krętych korytach rzek w miejscach, w których główny nurt przerzuca się z jednego brzegu na drugi (wiry poziome), w ciekach podziemnych na obszarach krasowych. Wody spływające pod lodowcami lub spadające szczelinami lodowcowymi, niosące materiał skalny mogą wywoływać proces eworsji podłoża skalnego lodowca. Powstające wówczas formy zwane są marmitami lub garncami lodowcowymi.

młyn lodowcowy (Wikipedia)
Otwór w lodzie o spiralnie uformowanych ścianach, który powstał w wyniku działania wód roztopowych spływających z powierzchni lodowca lub ze szczeliny. Spływająca woda wprawia w ruch kolisty odłamki skał o różnej wielkości ziaren, które poszerzają i pogłębiają młyn lodowcowy. Mogą osiągać średnice do 20 m i głębokość nawet kilkuset metrów. Pozostałością po młynach lodowcowych są marmity (garnce lodowcowe) powstałe w wyniku erozji w skalnym podłożu.

marmit (garniec lodowcowy) (Wikipedia)
Zagłębienie eworsyjne w formie cylindra o wygładzonych ścianach i zaokrąglonym dnie, wyżłobione w litej skale pod ciałem lodowca przez wody spadające w głąb lodowca młynem lodowcowym i wprawiające w ruch wirowy kamienie znajdujące się na dnie tego zagłębienia. Mogą osiągać głębokość kilkunastu metrów.

kocioł eworsyjny (kocioł wirowy, niewłaściwie: marmit) (Wikipedia)
Przegłębienie w dnie cieku wodnego powstałe w wyniku eworsji wody, zwykle u podnóża wodospadu lub progu skalnego w korycie, także w rozszerzeniach lub zakrętach koryta i koło innych przeszkód w nurcie (przyczółki mostowe itp). W potokach górskich spotyka się kociołki o gł. 2-3 m, w bardziej obfitych w wodę ciekach - do 6 m. W dnie Dunajca znaleziono kotły o gł. do 50 m.

marmit "Studzienka" i kocioł eworsyjny

marmit "Studzienka" na brzegu Łomnicy
Pomnik przyrody pod ochroną od 1992. Posiada regularny kształt studzienki o śr. 0,73-0,86 m i obj. ok. 0,8 m³, maksymalna gł. 2,25 m. Położony na lewym brzegu Łomnicy, tuż przy granicy Karkonoskiego Parku Narodowego.

W 1892 r. rozpoczęto pierwsze naukowe badania obiektu; wydobyto wówczas z dna ok. 30 kulistych granitowych kamieni (taki kształt to efekt wzajemnego ocierania się ich o siebie. Największy kamień ważył ok. 25 kg. Część okazów trafiła do muzeów w Jeleniej Górze i Berlinie. Obiekt położony jest w obrębie Górnego Karpacza, na granicy parku narodowego. Znajduje się na lewym brzegu Łomnicy, tuż obok bezimiennego wodospadu, ok. 60-70 m w dół od mostu na ul Strażackiej, gdzie znajduje się także tablica informacyjna oraz kamienny pomnik z wyrytą nazwą tego obiektu.

Choć znajduje się na lewym brzegu, jest dobrze wyeksponowany i z łatwością można go zobaczyć stojąc na prawym brzegu potoku. Nie ma wytyczonego do niego szlaku ani oficjalnej ścieżki. Najlepiej jest od pomnika przy moście ruszyć "ścieżką" w dół Łomnicy, wzdłuż prawego brzegu.

Dziś garniec jest częściowo zasypany rumoszem oraz opadłymi liśćmi i gałęziami; gł. ok. 70-80 cm. Zapomniany i nie stanowi jakiejś atrakcji turystycznej, prawdopodobnie z powodu zlokalizowanego po drugiej stronie mostu Dzikiego Wodospadu, który przyciąga tłumy i odwraca uwagę od skromnego garnca lodowcowego.

kocioł eworsyjny w Łomnicy
Kaskada przy marmicie opada do dużego, okrągłego basenu, tzw. kotła eworsyjnego. Sam basen ma śr. 8 m i gł. 2,5 m. Powstał w litym granitowym podłożu dzięki procesom erozyjnym. Opadająca z kaskady woda, na wskutek pionowego opadania wytwarzała wiry wodne niosące drobniejszy materiał skalny, który powoli i stopniowo ścierał wierzchnie warstwy skały tworząc rozległą misę. Kotły eworsyjne i marmity wyglądają podobnie, jednak różnią się pochodzeniem.

do morsów i innych zimnolubnych
Karkonoski PN nie ma nic na przeciw by morsować w kotle eworsyjnym. Gdyby jeszcze dało się "spłynąć" z kaskady na jakimś d-zjazdku, zabawa może okazać się przednia.

o keszu: • współrzędne: niepewne - GPS kręcił się jak woda w kotle eworsyjnym; zweryfikowane na bazie Osmapa OCPL, stąd kesz "nietypowy" • lokalizacja: na prawym brzegu Łomnicy • pojemnik: kilkunastocentymetrowe mikro • zawartość: logbook, certy FTF, STF i TTF oraz co-nieco na wymianę • patent: nic na siłę; ustal, jak kesz zamocowany; pamiętaj, że tak samo trzeba będzie go przymocować, bo może wylatać • jeśli keszu zaginie, proszę o reaktywację, z odnotowaniem w logu
współrzędne: powinny wskazać na środek kotła eworsyjnego, punkt odniesienia dla kesza, który jest w odległości od 0 do 10 m
atrybuty (wybrane):

zagrożenie dot. samego dojścia do miejsca marmita na skale; przy wyższym stanie wody z prawego brzegu - niemożliwe, z lewego - bardzo stroma skarpa i teren Karkonoskiego PN

certyfikaty: do uzupełnienia nick zdobywcy i data znalezienia kesza; w przypadku znalezienia grupowego przysługuje jeden certyfikat
mile widziane w logu: zdjęcia, może jakiś filmik oraz krytyczna ocena kesza: coś na "+", coś na "-"
zdjęcia: wszystkie z Marmit i Kocioł Eworsyjny

informacje praktyczne: • parkingi - liczne (płatne); najbliższy bezpłatny - k. hotelu Gołębiowski (ok. 15 min.) • pomnik przyrody nie oznaczony, jedynie przy moście oddalonym o 70-80 m - tablica informacyjna i kamienny pomnik • dojście do marmitu nie trudne, jednak dotyczy to podziwiana z pewnej odległości; oglądanie obiektu z bliska obarczone ryzykiem z uwagi na wilgotne i śliskie skały o dużym nachyleniu; polecana duża i sucha skała na prawym brzegu • w bezpośredniej bliskości Karkonoski PN z malowniczym Dzikim Wodospadem • najlepszy okres do zwiedzania: kiedy brak pokrywy śnieżnej

Rules of reactivation Spokojnie możesz reaktywować kesza, pod warunkiem, że odnotujesz to we wpisie serwisowym i (koniecznie) opiszesz ewentualne zmiany.