Friedeneiche - dąb pokoju
W XIX w. w Niemczech  upowszechniła się tradycja sadzenia dębów ku czci różnych zasłużonych osób. Nazywano je „Friedeneiche” - dąb pokoju. Dęby takie sadzono również w parku na Kamiennej Górze w Lubaniu - pierwszy 3 lipca 1867 r. w  rocznicę zwycięskiej  bitwy pod Sadową (Königgrätz dziś Hradec Kralove) wojsk Prus nad wojskami Austro-Węgier. Uroczyste przemówienie wygłosił wówczas burmistrz  Ernst Walbe (1862-68). Później w rocznice takich dni miały miejsce też lokalne festyny na Kamiennej Górze, z muzyką, zabawami, grami dla dzieci, schodzeniem do miasta wieczorem z lampionami.

Kamienie pomięci
Kolenym zwyczajem stało się ustawianie na Kamiennej Górze kamieni pamiątkowych. Najbardziej znany jest kamień ku czci cesarza Wilhelma I (Kaiser Wilhelm I Eiche), ustawiony  w rocznicę chyba jego setnych urodzin, choć na kamieniu jest data 23 marzec 1897, tymczasem historycy podają, iż urodził się 22 marca 1797 roku. Kamień ulokowany został przy potężnym dębie, jeszcze z czasów zanim zaczęto tu urządzać park. Dziś po dębie pozostał ogromny pniak - drzewo stanowiło już zagrożenie dla spacerowiczów i musiało zostać wycięte w 2014 r.

Dąb cesarza Wilhelma I przed wycinką, fot. T. Bernacki 2014

dąb rozpadał się Kaiser Wilhelm I Eiche, fot. T. Biernacki

Zachował się dąb oraz kamień pamięci kupca, rajcy królewskiego i miejskiego Erdmanna Lindnera, który był opiekunem, strażnikiem i miłośnikiem parku. Kamień Erdmann Lindner Eiche ustawiony został po jego śmierci; znajdują się na nim daty: urodzin 1 maja 1812 i śmierci 1 maja 1902 (ale się wstrzelił).

W 80. rocznicę swoim urodzin Lindner ufundował dużą kolumnadę systemu (?)żeliwnych, ozdobnych kolumn, obudowanych ozdobnymi drewnianymi listwami, na których spoczywało zadaszenie - schronienie przed słońcem czy deszczem podczas koncertów, a także podczas wycieczek na Kamienną Górę, miejsce na zjedzenie chociażby niedzielnego obiadu czy wypicia czeglś dla ochłody. Zupełnie na marginesie, zachowały się świetne ryciny tej kolumnady i moim zdaniem powinna być odtworzona w ramach rewitalizacji parku. 

dąb i kamień Erdmanna Lindnera

Erdmann Lindner Eiche, fot. T. Bernacki w pobliżu jest Kaiser Wilhelm I Eiche

W 2014 r. Tomasz Biernacki odnotował zaginięcie trzeciego kamienia, poświęconego pamięci trzech niemieckich cesarzy - Drei Kaiser Eiche. Od zjednoczenia Niemiec w 1871 r. do  rewolucji bolszewickiej w Niemczech w 1918 r. funkcję tą piastowały trzy osoby: Wilhelm I (do 9 marca 1888), Fryderyk II (do 15 czerwca 1888) i Wilhelm II (do 1918 roku).

Drei Kaiser Eiche, fot. T. Bernacki

[ostał ci się ino... dziur-aaa], fot. T. Bernacki

"Niestety nie wiem, w którym roku ustawiono głaz, gdyż jedyne zdjęcie jakie posiadam ma akurat datę przykrytą liśćmi, choć zachowane są pierwsze trzy cyfry 189.., (Jaka była czwarta? Może związana z poparciem przez cesarza w 1896 roku Burów z RPA przeciw Brytyjczykom?). Zdaję sobie sprawę, że specjalnie nie mamy powodów do tego by lubić Niemców, a tym bardziej ich cesarzy, sam nie należę też do miłośników tego narodu, wręcz odwrotnie,  jednakże każdy taki element architektury zwiększa atrakcyjność parku, stanowi punkt, przy którym można opowiedzieć o historii naszego miasta. Nie byłem przy tym głazie już jakiś czas, chyba około roku, i  przeżyłem niemiłe zaskoczenie, gdy zobaczyłem po nim tylko dziurę…