To jest skrzynka zagadkowa. Na podanych współrzędnych nie znajdziesz skrzynki

 weź ze sobą coś do pisania

Gdy podróżuje się drogą nr 513 z Wozławek do Lidzbarka Warmińskiego, mijamy gminną wieś, Kiwity. Miejscowość widać z daleka, za sprawą wysokiej wieży gotyckiego kościoła pw. świętych Apostołów Piotra i Pawła. Imponująca budowla góruje nad wsią. Jednej z bram wejściowych na podwórze kościelne pilnuje... Śmierć z Kiwit.

Kiwity założono w 1308 roku, a już kilka lat później zostały zrównane z ziemią, za sprawą działań wojennych. Wieś ponownie lokował w 1319 biskup warmiński Eberhard z Nysy. Z przywileju tego biskupa od 1308 funkcjonował tu młyn i karczma. Młyn znany był w XVIII w. w całej okolicy. Kościół budowano w latach 1350-1370. Jego wieżę odnowiono i przebudowano w 1687 roku. Na pamiątkę tego remontu umieszczono na niej chorągiewkę z wymienioną datą. Wnętrze kościoła kryje wiele cennych zabytków. Rokokowe i późno barokowe ołtarze, późno gotyckie rzeźby i obrazy, epitafia dawnych mieszkańców, a w tym proboszcza, a potem biskupa warmińskiego sufragana Jana Wilde.

Na podwórze kościoła, na którym był ongiś cmentarz, prowadzą dwa portale z bramami z kutego żelaza. W niszy portalu wschodniego stoi mierząca 65 cm. rzeźba kościotrupa z kosą w prawicy. Dawniej była to bardzo popularna figura. Na całej Warmii znane było powiedzenie, kiedy chciano określić człowieka bardzo szczupłego, "wyglądasz, jak śmierć z Kiwit''. Śmierć została ustawiona w tym miejscu w 1311 roku, na pamiątkę zniszczenia wsi przez Litwinów.

Figurka została zniszczona po II wojnie światowej. Obecna jest repliką, odtworzoną na podstawie starych zdjęć, przez Andrzeja Kwederackiego z Lidzbarka Warmińskiego, w 1991 roku. Dziś straszy parafian i turystów. Przypomina o rzeczach nieuniknionych...

Kościół otoczony jest potężnym murem, w który wkomponowano …..? kapliczki. Wewnątrz murowanego (być może średniowiecznego) ogrodzenia, na podwórzu świątyni, znajdziemy figurę Chrystusa na postumencie, w który wmurowano tablicę z napisem wykonanym gotykiem, czy jak kto woli. "Przyjdźcie do mnie wszyscy!" - i niżej -"Dla uczczenia pamięci strzelca (kanoniera) Józefa Lora z Kerschdorf (obecnie Kiersnowo - wieś pomiędzy Krekolami, a Stoczkiem Klasztornym.) 14. lipca 1918, poległ bohatersko za Ojczyznę we Francji.

Kiwity są dość rozległe. Dominuje to stara zabudowa, typowa dla wsi warmińskich. Tuż przy kościele zobaczymy willę z 1911 roku właśnie odnawianą i remontowaną przez właścicieli. W czasie spaceru po miejscowości zobaczyć można stare domostwa z drewnianymi gankami i budynki z tzw. muru pruskiego. Znaleźliśmy także murowaną kapliczkę usytuowaną na prywatnej posesji. Wjeżdżających do Kiwit od strony Lidzbarka Warmińskiego wita zabytkowy krzyż przydrożny.

Turysta może się tu zatrzymać w gospodarstwie agroturystycznym lub skorzystać z usług sklepów, piekarni, domu kultury z biblioteką i dostępem do internetu, wkrótce otwarty zostanie też bar z typowo warmińskimi daniami.

Po zwiedzeniu Kiwit skręcamy w wąską, ale dobrze utrzymaną drogę prowadzącą do Stoczka Klasztornego. Odległość do tego sanktuarium to zaledwie 6 kilometrów. Jeśli podróżujemy do Lidzbarka Warmińskiego ze Stoczka możemy pojechać w kierunku Kierwin. Będzie bliżej. A jeśli chcemy zwiedzić najbliższą okolicę Kiwit (co polecam) trzeba koniecznie dotrzeć do Krekol i zajrzeć do tamtejszego gotyckiego kościoła.

ZADANIE

Ile tabliczek jest wkomponowanych w wewnątrz murowanego ogrodzenia:

a)  2             x – 873; y - 245

b)  3             x - 990; y - 119

c)  4             x – 915; y – 178

wstaw pod podany niżej wzór i otrzymasz koordynaty skrzyneczki.

N 54° 05.x  E 020° 46.y