Twierdza Akerman - widok od strony Limanu Dniestrowskiego

Podczas moich licznych podróży po Ukrainie, odbyłem jedną na Krym śladami Mickiewiczowskich Sonetów. Siedząc na dziedzińcu w Pałacu w Bakczysaraju, nocując w ruinach zamku w Bałakławie, oglądając Skalne Miasto w Czufut-Kale, czy podziwiając Krym ze szytu Czatyrdachu, miałem przyjemność czytać Sonety Mickiewicza w miejsach, które były mu inspiracją do ich napisania. Z tych osiemnastu pięknych utworów, został mi do przeczytania jeden - Stepy Akermańskie. Podczas ostatniej podróży dotarłem do Białogrodu Dniestrowskiego i stojąc na murach Twierdzy Akerman, przeczytałem ostatni Mickiewiczowski Sonet.

STEPY AKERMAŃSKIE

Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu,

Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi,

Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi,

Omijam koralowe ostrowy burzanu.

Już mrok zapada, nigdzie drogi ni kurhanu;

Patrzę w niebo, gwiazd szukam, przewodniczek łodzi;

Tam z dala błyszczy obłok - tam jutrzenka wschodzi;

To błyszczy Dniestr, to weszła lampa Akermanu.

Stójmy! - jak cicho! - słyszę ciągnące żurawie,

Których by nie dościgły źrenice sokoła;

Słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie,

Kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła.

W takiej ciszy - tak ucho natężam ciekawie,

Że słyszałbym głos z Litwy. - Jedźmy, nikt nie woła.

Dziś trudno by nam było „nurzać się” (cytując poetę) w zielonych stepach, gdyż ich miejsce zajmują głównie winnice i pola uprawne, ale mimo to dawny Akerman ma dla przybywając tutaj gości coś specjalnego: nad błyszczącym Dniestrem wznosi się imponująca średniowieczna twierdza.

Twierdza Akerman położona jest nad Limanem Dniestru, czyli nad płytką zatoką, utworzoną przez zalane ujście rzeki, odcięte od pełnego morza mierzeją Bugaz.

Ta imponująca budowla wznoszona była na przestrzeni XIII-XV wieku. Dużo wcześniej, jeszcze przed naszą erą, mieściła się w tym miejscu grecka kolonia Tyraz, później, około 56 roku n.e., osada rzymska, następnie osiedle bizantyjskie – dziś w pobliżu murów twierdzy znajduje się stanowisko archeologiczne.

Monumentalną twierdzę o murach grubych na 2-5 metrów i wysokich na 5-15 metrów z jednej strony otaczają wody Dniestru, z drugiej – głęboka na 22 i szeroka na 14 metrów fosa.

Wewnątrz murów zaopatrzonych w 34 baszty znajdowała się cytadela (jej wzniesienie przypisuje się Genueńczykom), cztery dziedzińce, a nawet meczet  z czasów tureckich (zachował się tylko jego minaret). Za budowniczych warowni, poza Genueńczykami, uznaje się także Turków i Mołdawian.

Cytadela na wewnętrznym dziedzińcu

Jako miejsce o dużym znaczeniu strategicznym (kontrola żeglugi na Dniestrze), twierdza była częstym celem ataków. W 1484 roku, przy pomocy 350-tysięcznej armii i w ciągu 16 dni, zdobył ją sułtan turecki Bajazyt II. To właśnie Turcy zmienili nazwę miejscowości na Akerman (co tłumaczy się jako: „Biała twierdza”), która obowiązywała do 1944 roku.

Dziś w Twierdzy Akermańskiej urządzono muzeum i centrum kultury – odbywają się tu m. in. festiwale historyczne oraz inscenizacje dziejów twierdzy i związanych z nią legend. Nie zdziw się więc, gdy podczas zwiedzania spotkasz tu Tatarów, tureckich sułtanów czy piękne, acz okrutne, córki mołdawskich hospodarów.

 I love Akerman ;)

***

Skrzynka

Do zdobycia skrzynki nie trzeba kupować biletu wstępu - choć gorąco polecam zwiedzić twierdzę wewnątrz. Kesz ukryty w dziurze w murach obronnych od strony fosy. Żeby dojść do skrzynki, trzeba się wspiąć ścieżką do trzeciej przypory licząc od strony limanu.