Pierwsze informacje źródłowe o puławskiej synagodze, a w zasadzie o dwóch starych, drewnianych bożnicach, zwanych: Stara i Łaźnia, stojących na wzgórzu, w dzielnicy Piaski, naprzeciwko katolickiej świątyni – dawnej kaplicy pałacowej rodu Czartoryskich, pochodzą z 1883 r. Około 1886 r., prawdopodobnie w miejscu jednej z nich, wybudowana została nowa, okazała, murowana bożnica, wzorowana jak się wydaje w swej formie architektonicznej na znacznie starszej lubelskiej synagodze Maharszala i Maharama . Dolna część budowli wzniesiona została z białego kamienia, górna kondygnacja zaś wykonana była z cegły i otynkowana. Budynek wzniesiono na planie prostokąta o wymiarach 18,90 x 16,46. Salę główną od zachodu poprzedzał przedsionek, nad którym znajdował się babiniec. Sala główna podzielona była na 3 nawy. Nawa środkowa  posiadała  sklepienie  kolebkowe, zaś nawy boczne – znacznie niższe – przykryte były stropem. Sklepienie wsparte było na 4 kolumnach, z których dwie znajdowały się w sali głównej, a pozostałe dwie – znacznie krótsze – umieszczone były na piętrze babińca. Elewacja główna ujęta była z dwóch stron dobudówkami mieszczącymi schody prowadzące do babińca. Fasada dwukondygnacyjna, pięcioosiowa, zwieńczona była trójkątnym szczytem. Pionowe podziały fasady zaznaczone były zwężającymi się ku górze pilastrami. Do budynku, pokrytym  dwuspadowym dachem, prowadziły okazałe schody rozciągnięte na całej długości fasady. Otoczenie puławskiej synagogi stanowiły: znajdujący się nieco na południowy - wschód budynek starszej drewnianej bożnicy oraz usytuowany nieco na południowy - zachód budynek mykwy, stanowiące wraz z bożnicą murowaną zwarty kompleks synagogalny. W latach I wojny światowej, cała dzielnica Piaski, na terenie której znajdowała się tzw. dzielnica żydowska, a wraz z nią obie synagogi, zostały częściowo zniszczone. Synagoga murowana była remontowana w 1925 r., kiedy to wsparto skarpami ścianę frontową, a pozostałe ściany wzmocniono żelaznymi klamrami(ankrami). Remont kontynuowano w 2 połowie lat 20-tych XX w., i wówczas synagoga puławska otrzymała swoją ostateczną, znaną sprzed II wojny światowej formę.  Na początku lat 20-tych dzienna frekwencja w synagodze wynosiła od 100 do 200 osób .Obie synagogi wraz z mykwą i pozostałymi zabudowaniami dzielnicy żydowskiej zostały zniszczone w czasie bombardowania we wrześniu 1939 roku, zaś po likwidacji puławskiego getta – rozebrane. W sierpniu 1987 roku, w miejscu zniszczonej przez Niemców synagogi wystawiono granitowy głaz z tablicą poświęconą pamięci 3.600 Żydów, mieszkańców Puław, którzy zginęli w czasie Holokaustu. Pomnik zlokalizowany jest na skrzyżowaniu ulic Kołłątaja i Piłsudskiego w okolicy Domu Nauczyciela.

Przewodnik: Śladami Żydów. Lubelszczyzna..

Kesz – magnetyk- po lewej stronie pomnika – głazu. Weź coś do pisania.

Powodzenia.