Idea budowy chaty kaszubskiej pojawiła się już w 1980 roku, kiedy powstawał w Brusach oddział Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, a jego założyciele jako pierwszy postulat podnosili potrzebę utworzenia muzeum regionalnego w Brusach dla zachowania dziedzictwa swoich przodków. Wśród osób założycieli byli Joanna i Bernard Andrzejczak, Józef Chełmowskie (artysta ludowy z Jaglii), Władysław Czarnowski (założyciel zespołu folklorystycznego „Krebane”), Roman Gadzała, Zofia i Wanda Jagalskie, Jan Kloskowski, Alojzy Liedtke (lalkarz, animator teatrów lalkowych na Pomorzu), Stefan Leper, Rajmunda Mellera (fotograf), Kazimierz Weltrowski.

Dopiero nowo wybrany Zarząd ZKP z ówczesnym prezesem Pawłem Pałuczakiem w nowej rzeczywistości politycznej rozpoczął działania do utworzenia Muzeum Kaszubskiego. Inicjatywa zgłoszona przez ZKP znalazła poparcie wśród władz samorządowych. W 1995 roku w domu twórcy ludowego – Józefa Chełmowskiego w Brusach-Jagliach powołano Społeczny Komitet Budowy Muzeum. Przewodniczącym tego komitetu został Feliks Ryduchowski.

W marcu 2002 roku odbyło się pierwsze spotkanie organizacyjne, w związku z rozpoczęciem budowy, z udziałem władz samorządowych oraz rzemieślników z terenu gminy Brusy, którzy spontanicznie zaoferowali swoją pomoc przy budowie Chaty. Zalano fundamenty. Wiechę zawieszono we wrześniu 2003 roku. W 2004 roku przebiegały prace nad wykończeniem i urządzeniem pomieszczeń. Zagospodarowano również teren wokół obiektu. Ostatnie prace związane przede wszystkim z wyposażeniem zakończono w 2005 roku.

Skrzynka znajduje się w jednej z maszyn rolniczych stanowiących wyposażenie muzeum w ogrodzie za chatą. Zamknięta jest w skrytce (prawdopodobnie używanej na narzędzia) przy pomocy kłódki otwieranej szyfrem.

Kod do kłódki wymaga pewnych obliczeń matematycznych. Najpierw jednak trzeba zgromadzić odpowiednie liczby. Pierwszą jest rok zawieszenia wiechy na chacie umiejscowiony na jednej ze ścian szczytowych. Drugą uzyskamy po znalezieniu koła żywiołów (w ogrodzie pomiędzy domem artysty a Chatą kaszubską) i stwierdzeniu ile żywiołów może napędzać to koło. Trzecia to liczba gwiazd na frontonie pracowni śp. Józefa Chełmowskiego, którą otrzymamy licząc je dokładnie na pocztówce pozyskanej od pracowników Chaty w godzinach otwarcia (uwaga! można pójść kilkanaście kroków do pracowni artysty, ale zdążył on zrobić zmiany w układzie elementów, więc nie gwarantuję poprawności wyniku!). Teraz wykonujemy proste operacje matematyczne. Mnożymy pierwsza liczbę przez drugą i dodajemy trzecią. Czterocyfrowy wynik stanowi kod do kłódki. A tam jest logbook i fanty. Pocztówkę z Jaglii z okolicznościowym stemplem przekaże znalazcy pracownik chaty. Powodzenia.

Współrzędne wskazują ogród za chatą, w pobliżu stawu, niedaleko grupy brzóz.

Uwaga: chata i otoczenie monitorowane, uprasza się więc o przyjemny wyraz twarzy podczas keszowania...