Pomnik Walki i Męczeństwa na Majdanku (pełna nazwa: Pomnik Walki i Męczeństwa Narodu Polskiego i Innych Narodów) został  odsłonięty w 1969 roku na terenie obozu koncentracyjnego na Majdanku.

Idea upamiętnienia ofiar nazistowskiego obozu koncentracyjnego na Majdanku zrodziła się na długo przed powstaniem obecnego pomnika. W 1943 roku grupa więźniów na rozkaz rapportführera Kapsa wzniosła na jednym z pól obozowych betonową kolumnę z trzema ptakami, celem ozdobienia obozu. Więźniowie potajemnie umieścili w niej blaszany pojemnik z prochami z pieca krematoryjnego a następnie, również potajemnie, oddawali przed nią hołd zmarłym kolegom. Kolumna ta stoi na terenie obozu do dzisiaj (tzw. Kolumna Trzech Orłów).

Po wyzwoleniu Majdanka (lipiec 1944) na terenie obozu wzniesiono kilka brzozowych krzyży oraz zasadzono drzewa, mające w zamierzeniu symbolizować słowiański święty gaj. Wiosną 1947 roku ze znajdującej się w kilku miejscach na terenie obozu ziemi wymieszanej z popiołami ofiar, którą hitlerowcy planowali użyć do nawożenia pól, usypano koło krematorium czworokątny kopiec. W ciągu kilku miesięcy zebrano ok. 1300 m³ ziemi.

Pod koniec lat 50. coraz częściej zaczęły się pojawiać głosy o uporządkowaniu terenu i właściwym upamiętnieniu ofiar obozu. W roku 1961 wycięto posadzone kilkanaście lat wcześniej, coraz bardziej przesłaniające obozową zabudowę drzewa i zatwierdzono plan nowego zagospodarowania przestrzeni obozowej. Kopiec otoczono betonowym murkiem wysokości ok. 1 metra. Stał się on odtąd miejscem oficjalnego oddawania hołdu zmordowanym więźniom – składania wieńców, wystawiania okazjonalnych wart honorowych żołnierzy i harcerzy itp.

1 czerwca 1967 roku Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa oraz Towarzystwo Opieki nad Majdankiem, przy współudziale Związku Polskich Artystów Plastyków i Stowarzyszenia Architektów Polskich, ogłosiły „konkurs powszechny na pomnik ku czci ofiar obozu zagłady na Majdanku”. Decyzja o rozpisaniu konkursu spowodowana była licznymi prośbami byłych więźniów uznających dotychczasowe formy upamiętnienia za zbyt skromne i niedostatecznie ochraniające szczątki pomordowanych (kopiec). Ostatecznie, zdecydowano się na projekt zdobywców III nagrody – Wiktora Tołkina i Janusza Dembka, jako najpełniej dopowiadającego „specyfice obozu na Majdanku. 

Pomnik składa się z dwóch głównych elementów – Bramy i Mauzoleum, połączonych ze sobą tzw. Drogą Hołdu i Pamięci.

[Opis za: http://pl.wikipedia.org/wiki/Pomnik_Walki_i_Męczeństwa_na_Majdanku]

Więcej informacji można również znaleźć na stronie Państwowego Muzeum na Majdanku: http://www.majdanek.eu