Renesans lubelski tworzą obiekty murowane z początku XVII wieku, zwłaszcza kościoły, które posiadają wspólne cechy jak:

• obiekty są budowane na planie-rzucie, jednonawowym,
• prezbiterium jest węższe w tych obiektach, od nawy, które zakończone jest półkoliście,
• fasada kościoła jest bez wieży,
• posiadają beczkowe sklepienie z lunetami,
• posiadają stromą konstrukcję dachu,
• tynkowane ściany,
• dekoracja zewnętrzna skupiona na szczytach fasady,
• dekoracja wewnątrz ześrodkowana na sklepieniu, wykonana w sztukaterii, geometryczna w kształtach,
• kaplice boczne umieszczone-przybudowane do ściany nawy,
• ściany wewnątrz obiektów z pilastrami,
• chór wsparty na trzech łukach lub na jednym, rozpiętym na szerokość całej nawy,
• okna wysokie i wąskie, zakończone półkoliście u góry.

Jednym z ważniejszych zabytków Lublina jest kościół św. Stanisława, którego charakterystyczny późnorenesansowy szczyt fasady zamyka skośnie perspektywę ulicy Dominikańskiej. Przybycie dominikanów do Lublina związane było z misją św. Jacka Odrowąża na Ruś. Około połowy XIII w. powstał tu drewniany kościół i niewielki klasztor. Po 1342 r. nastąpiła fundacja murowanego gotyckiego kościoła, który bez większych zmian przetrwał do pożaru w 1575 r. W wyniku pożaru zawaleniu uległy sklepienia i doszczętnie wypaliło się wyposażenie świątyni. W czasie odbudowy kościoła nadano mu renesansowy charakter. Ostateczny kształt kościół uzyskał w XVII w. kiedy to trójnawowy korpus i prezbiterium otoczone zostały barokowymi kaplicami. Od zachodu kościół ozdobiony jest  późnorenesansowym szczytem, podzielonym gęsto gzymsami i pilastrami oraz ujętym sterczynami. Fasadę zachodnią flankują też dwie niskie czworoboczne wieże. Prezbiterium i korpus nakrywają strome dachy dwuspadowe. Wnętrze kościoła nakrywają sklepienia kolebkowe z lunetami. Ściany wewnątrz rozczłonkowane są pilastrami i obwiedzione wydatnym gzymsem. Boczne elewacje od pn., wsch. i pd. obwiedzione są kaplicami, wśród których wyróżniają się kopułowe kaplice Firlejów (św. Krzyża) i Tyszkiewiczów. Kaplica Firlejów została wzniesiona przy południowej ścianie prezbiterium w latach 1615-22. Jej wnętrze ozdobione jest podziałami i sztukateriami wykonanymi przez Jana Wolfa w 1630 r., uważanymi za najlepsze dzieło tego artysty. Ściany rozczłonkowane są parami pilastrów w zaokrąglonych narożach, zaś kopułę pokrywają stiukowe plakiety w sieci ornamentowanych wałków. Kaplica Tyszkiewiczów zbudowana została w 1645 r. być może przez Jana Cangerle na przedłużeniu prezbiterium, na które na całej szerokości jest otwarta. Ozdobiona jest sztukateriami wykonanymi przez Jana Chrzciciela Falconiego w latach 1655-58, m.in. sześcioma postaciami proroków oraz malowidłami Sądu Ostatecznego na eliptycznej kopule i obrazami z dziejami Drzewa Krzyża Świętego. W wystroju kościoła zwracają uwagę rokokowe ołtarze i ambona, wykonane około 1760 r. oraz zespół około 20 obrazów z XVII w., wśród nich przypisywane Tomaszowi Dolabelli, przedstawiające dzieje zakonu dominikanów z lat 1682-83 oraz historię lubelskiej relikwii św. Krzyża z 2. poł. XVII w. W kaplicy Firlejów znajduje się też renesansowy pomnik nagrobny Mikołaja (zm. 1526) i Piotra Firlejów ( zm. 1553) z około 1560 r. Warto wiedzieć, że w kościele tym od XV w. przechowywana była cenna relikwia Drzewa Krzyża Świętego która w 1991 r. została skradziona i dotąd nie udało się jej odnaleźć.

Co do kesza:

Weź coś do pisania. Kesz po  prawej  stronie kościoła, miejsce bardzo spokojne i na uboczu ruchu turystycznego. 

Powodzenia