1905 r.

(…)

Czerwiec 18

- Wieczorem kozacy dokonali napadu na kilkutysięczny pochód robotników, wracających z majówki w lesie Łagiewnickim, zorganizowanej przez komitety SDKPiL, PPS, Bundu. Do starcia doszło na rogu ulic: Łagiewnickiej i Brzezińskiej. Część demonstrantów wycofała się na Bałucki Rynek, gdzie została rozproszona przez kozaków. Pozostali skręcili na ul. Zawadzką i tam stawili zbrojny opór. Straty robotników – według źródeł oficjalnych – wyniosły 5 zabitych i 11 rannych. Kilku kozaków zostało rannych.

- Tegoż wieczora na ul. Rzgowskiej wojsko rozpędzili demonstrację kilkuset robotników żydowskich.

- W Łodzi stacjonowały 3 pułki piechoty, 3 sotnie kozaków i 3 szwadrony kawalerii. 

(...)

Czerwiec 20

- Na wezwanie partii robotniczych odbył się po południu demonstracyjny pogrzeb 5 ofiar z masakry z 18 czerwca. Zastrajkowała większość łódzkich fabryk. Pięć konduktów pogrzebowych połączyło się na ul. Franciszkańskiej, skąd następnie ul. Średnią udały się na cmentarz na Dołach. W demonstracji wzięło udział około 50.000 osób. Miała ona charakter uroczysty. Władze zgromadziły znaczne ilości wojska, kozaków i policji.

Czerwiec 21

- Po południu zastrajkowały wszystkie fabryki. Przed szpitalem Poznańskich zebrała się kilkutysięczna demonstracja robotników w związku z pogłoską o ukryciu przez władze zwłok dalszych ofiar starcia z 18 czerwca. Wieczorem pochód ruszył ulicami Franciszkańską, Średnią, Nowym Rynkiem i dalej ul. Piotrkowską. Na skrzyżowaniu ul. Piotrkowskiej z ulicami Karola i Pustej 70-tysieczny pochód został zaatakowany przez kozaków, piechotę i policję. Grupy robotników uzbrojonych w rewolwery  stawiły zbrojny opór, broniono się kamieniami, sztachetami itp. Wycofujący się tłum został ostrzelany przez piechotę i dragonów przy ul. Głównej. Straty po stronie demonstrantów wyniosły: 15 zabitych, 14 rannych (z tego 6 zmarło) oraz 10 stratowanych. Po stronie przeciwnej było 2 rannych.

Czerwiec 22

- Komitet Łódzki SDKPiL proklamował protestacyjny strajk powszechny na dzień następny. Wybuchł on jednak tego samego dnia z powodu ogromnego wzburzenia wśród mieszkańców Łodzi.

- W mieście wybuchło powstanie zbrojne, które przybrało żywiołowy charakter. Od rana robotnicy strzelali do kozaków, patroli wojskowych i policyjnych. Zabito 3 osoby a kilka raniono. Na ulicach budowano zasieki z drutu, barykady, niszczono latarnie, demolowano sklepy monopolowe. Najbardziej zapalnym punktem stały się rejony ulic: Wschodniej, Południowej,  Północnej i innych.

Czerwiec 23

- Strajkowały wszystkie zakłady.

- Walki w mieście przybrały największe natężenie. Zbudowano Okołu 100 barykad, z tego w śródmieściu 42 na ulicach: Średniej, Wschodniej, Południowej, Widzewskiej, Cegielnianej, Zawadzkiej, Długiej, Piotrkowskiej; na Bałutach: Ogrodowej, Aleksandrowskiej, Bałucki Rynek, Drewnowskiej; w południowej części miasta: Głównej, szosie Rokicińskiej, parku Źródliska. W walkach barykadowych wzięli aktywny udział członkowie SDKPiL, PPS i Bundu. Pomimo dzielnej postawy słabo uzbrojonych robotników, wojsko zdobywało i burzyło barykady. Szczególnym okrucieństwem odznaczali się kozacy. Najbardziej zaciekłe walki toczyły się na barykadach: na skrzyżowaniu ulic Wschodniej i Południowej, przed fabryką K. Scheiblera w parku Źródliska, na szosie Rokicińskiej.

Czerwiec 24

- Koniec powstania zbrojnego. Padły ostatnie barykady w Parku Źródliska i na ul. Wschodniej. W niektórych punktach miasta dochodziło do sporadycznej strzelaniny. Robotnicy nadal niszczyli sklepy monopolowe, latarnie, przewody telefoniczne.

- W tłumieniu powstania wzięło udział: 6 pułków piechoty, kilka pułków kawalerii i kozaków.

- Straty robotników – według oficjalnych danych – wyniosły: 151 zabitych i 234 rannych.

- Trwał nadal strajk we wszystkich łódzkich zakładach.

- Car podpisał ukaz o wprowadzeniu w Łodzi i powiecie łódzkim stanu wojennego.

POSTULATY:

* 8-godzinny dzień pracy;

* Bezzwłoczne uruchomienie robót publicznych dla bezrobotnych;

* Kontrola pracowników nad higieną pracy i przy przyjmowaniu majstrów;

* Nietykalność delegatów pracowniczych;

* Ubezpieczenie pracowników na wypadek starości, choroby, nieszczęśliwych wypadów i śmierci;

* Pomoc lekarska dla pracowników i pracowniczek oraz ich rodzin;

* Zniesienie pracy na akord – zamiana płacy dziennej na stałą płacę miesięczną;

* Uzyskanie prawa do dwutygodniowego urlopu;

* Założenie bezpłatnych szkół początkowych z wykładowym językiem polskim oraz przytułków i bibliotek dla dzieci;

* Zapłata za czas strajku;

* Zniesienie rewizji osobistych;

* Usunięcie policji z fabryk.

[Barbara Wachowska - „Rewolucja 1905-1907 roku w Łodzi i okręgu” i www.rewolucja1905.blogspot.com]

Od kilku lat w czerwcu odbywają się obchody rewolucji. Forma jest bardzo interesująca, zachęcam do sprawdzenia: klik.

Wydarzenia te upamiętniają również: tablica na froncie kamienicy, mural MM - Rewolucja - OP8QWK oraz Pomnik Czynu Rewolucyjnego - OP8RJ0

REAKTYWACJA lipiec 2022

Skrzynka taka sama jak wcześniej, czyli widoczna już z daleka. Trzeba delikatnie podnieść do góry.

W momencie montażu nie było koszy ani śmieci. To jednak śródmieście, miejcie to na uwadze.