Cmentarz został założony pomiędzy 1815 a 1821 rokiem. Zamknięto go w 1914 roku, choć pojedyncze pochówki w grobach rodzinnych odbywały się jeszcze w latach 30-tych XX wieku. Cmentarz, rozciągający się pomiędzy ulicami Króla Kazimierza Wielkiego a Francesco Nullo, obecnie ma powierzchnię 0,65 ha i jest ogrodzony kamiennym murem z wapienia. W południowo-zachodniej części cmentarza stał przylegający do muru budynek grabarza i jednocześnie stróża, który został zburzony w połowie XX wieku. Pierwotnie cmentarz był nieco mniejszy, w drugiej połowie XIX wieku powiększono go o obszar przylegający do niego od strony północnej. Podczas pierwszej wojny światowej w północno-wschodniej części cmentarza grzebano zwłoki żołnierzy armii austriackiej (które później ekshumowano).

W jego wschodniej części znajduje się, powstała prawdopodobnie w latach 30-tych XIX wieku, kwatera prawosławna o powierzchni 13 arów, także oddzielona murem od reszty cmentarza. Najstarszy (niezachowany) nagrobek pochodził z 1843 roku. Trudno powiedzieć, ile osób zostało na nim pogrzebanych. Jak wynika z ksiąg aktów zgonu w parafii św. Andrzeja, w latach 80-tych XIX wieku odnotowywano około 120-150 zgonów rocznie (w latach 1914-18 znacznie więcej).

Cmentarz ma charakter parkowy. W 1977 roku powstał nawet pomysł – na szczęście zarzucony – przekształcenia cmentarza w plac zabaw dla dzieci. W 1982 roku, gdy sporządzano inwentaryzację, na jego terenie rosło 190 drzew, w tym kilka o charakterze pomników przyrody. Poza lipami i kasztanowcami były to jesiony, klony, akacje i modrzewie.

SKRZYNKA: Aby odnaleźć pojemnik musisz odwiedzić, z całkowitym poszanowaniem tego miejsca, kilka mogił, pomnik oraz ścianę pamięci. Następnie odczytaj z nich informacje, które będą Ci potem przydatne, aby w miejsce liter A - H wstawić odpowiednie cyfry.

(N 50° 1H.BCE'  E 19° 3G.DAF')

BEZPOŚREDNI LINK DO MINI-MAPKI: http:/opencaching.pl/upload/BB0D9528-3F23-A72B-2BA8-D5245C1D1C9B.jpg

1 – Pomnik Petera Westena.

Peter Westen urodził się w Austrii w 1875 roku, a zmarł w 1934 roku. Był przemysłowcem, który niewątpliwie przyczynił się do rozwoju przemysłu w powiecie olkuskim. 6 lipca 1907 zarejestrował przedsiębiorstwo pod nazwą Akcyjne Towarzystwo Olkuskie Tłoczonych i Emaliowanych Wyrobów „Westen”, które funkcjonuje do dziś pod nazwą Emalia Olkusz S.A. W 1908 roku wspólnie z Ottonem Dullą założył fabrykę pod nazwą „Olkuskie Towarzystwo Akcyjne Przemysłu Żelazno-Metalowego” w Olkuszu, oddział w Wolbromiu, która w 1912 przekształciła się w przedsiębiorstwo pod nazwą „Wolbrom – Fabryka Wyrobów Gumowych Spółka Akcyjna w Wolbromiu”. Wolbromskie przedsiębiorstwo funkcjonuje do dziś pod nazwą „Fabryka Taśm Transporterowych Wolbrom S.A.”

A – ilość wierszy zawierających co najmniej jedną cyfrę na froncie pomnika

2 – Marmurowa tablica z XVII wieku, wmurowana w mur cmentarny. W 1880 roku została przeniesiona z klasztoru augustianów na cmentarz.

B – trzecia cyfra z roku, w którym wykopano kości z cmentarza przy klasztorze Augustianów

3 – Grób Edwarda Chmielewskiego, założyciela olkuskiej straży pożarnej

Na poziomej kamiennej płycie ustawiony kamienny, pionowy postument z krzyżem. Postument wykonany jest z teraso, pozostałe elementy zaś z czarnego szlifowanego granitu. Pośrodku postumentu wyryta jest inskrypcja.

Edward Chmielewski pracował jako radca powiatowy; w 1883 roku zorganizował w Olkuszu ochotniczą straż ogniową, złożoną z 70 strażaków. Przygotowania do założenia straży rozpoczęły się kilka lat wcześniej i Chmielewski był ich czynnym uczestnikiem. W 1878 roku w olkuskim magistracie odbyło się zebranie założycielskie straży. Na zebraniu przyjęto statut straży, który w 1880 roku został zatwierdzony przez Gubernatora Warszawskiego, powołując do życia jednostkę pod nazwą „Olkuskie Ochotnicze Towarzystwo Pożarnicze”. W 1883 roku ukonstytuowały się jego władze, a Edward Chmielewski został pierwszym jej naczelnikiem. Pełnił tę funkcję do 1900 roku i musiał z niej ustąpić ze względu na chorobę. Do samej śmierci pozostał jednak czynnym członkiem olkuskiej straży.

C – ostatnia cyfra z roku, w którym urodził się Edward Chmielewski minus osiem

4 – Grób Prezydenta Olkusza Aleksandra Kujawskiego

Na uskokowym cokole jest ułożony postument, jak się wydaje z dwóch kamieni. Jest on podstawą dla kamiennego krzyża stylizowanego na obciosane pnie drzew, ozdobionego wijącym się pędem roślinnym z liśćmi oraz tondem z głową Chrystusa na przecięciu ramion. Na tablicy inskrypcja.

O samym prezydencie Olkusza (dzisiaj równorzędnym stanowiskiem jest burmistrz), Aleksandrze Kujawskim, nie zachowało się zbyt wiele informacji. Na pewno jest to najstarszy grób burmistrza Olkusza, jaki zachował się w mieście (nie licząc tablic epitafijnych w bazylice św. Andrzeja).

D – pierwiastek sumy dwóch pierwszych cyfr z roku w którym zmarł prezydent Aleksander Kujawski po czym od wyniku odejmij 1

5 – Grób księdza Władysława Kuczyńskiego

Na uskokowym kamiennym postumencie, posadowionym na niskiej, wymurowanej z cegły podstawie, znajduje się prostokątna pionowa płyta z wyrytą inskrypcją, zwieńczona krzyżem.

Władysław Kuczyński urodził się 5 stycznia 1837 r. w Opatowie. Przez 7 lat uczył się w prywatnej pensji w Sandomierzu, potem w wieku 17 lat zdał egzaminy i został przyjęty do Seminarium Kieleckiego. W 1860 roku otrzymał święcenia kapłańskie i został wikarym w Młodzawach, a od 13 września 1861 roku w Olkuszu. Po klęsce powstania był zmuszony złożyć przysięgę na wierność carowi Aleksandrowi II. Wkrótce został administratorem parafii Gołaczewy, od 7 grudnia 1868 roku parafii Wolbrom, a od 1876 roku parafii w Olkuszu. Za czasów, gdy ksiądz Kuczyński był proboszczem parafii św. Andrzeja, kościół został pokryty blachą.

E – czwarta cyfra z roku śmieci ks. Władysława Kuczyńskiego

6 – Grób płk. Francesco Nullo

Pułkownik Francesco Nullo zginął 5 maja 1863 roku w bitwie pod Krzykawką. Jego zwłoki przewieziono do Olkusza. Pogrzeb trójki powstańców poległych pod Krzykawką: Francesco Nullo, Ignacego Żelechowskiego oraz Władysława Romera odbył się 7 maja 1863 roku. Tłumy mieszkańców odprowadzały kondukt pogrzebowy z kostnicy szpitala św. Błażeja na cmentarz. Ceremonię pogrzebową prowadzili miejscowi księża: proboszcz, ks. Józef Ćwikliński i wikary, ks. Władysław Kuczyński. Kordon wojska rosyjskiego oddzielał żałobników od konduktu. Nad mogiłą powstańców oddział rosyjski, z rozkazu księcia Szachowskiego, oddał trzy salwy honorowe. Pierwsze większe uroczystości rocznicowe przy grobie Nullo odbyły się 5 maja 1923 roku. Poza mieszkańcami i władzami Olkusza, przedstawicielami władz państwowych Polski i Włoch oraz weteranów powstania styczniowego (m.in. generał Józef Minieski) i członkami rodziny zmarłego, wziął w nich udział pisarz Stefan Żeromski, który przemawiał nad grobem.

F – odejmij od 6 ilość liter w pierwszym wyrazie ostatniej linijki na tablicy ukośnie opartej o pomnik

Po prawej stronie obelisku Nullo znajduje się płyta nagrobna innego powstańca, Władysława Romera. Początkowo znajdowała się ona wprost przed grobem Nullo, ale w 1931 roku, podczas porządkowania i urządzania otoczenia grobu pułkownika, została przeniesiona. Władysław Romer urodził się w 1842 roku w Bieździedzy, wsi w powiecie jasielskim, rodzinnym majątku jego ojca Henryka Romera h. Jelita, uczestnika powstania listopadowego. Miał trzy siostry i młodszego brata. Kiedy wybuchło powstanie styczniowe, Władysław przerwał studia medyczne po czym przyłączył się do oddziału Nullo. Podczas bitwy pod Krzykawką, wielokrotnie przekłuty kozackimi lancami, umarł od ran w Olkuszu i został pochowany na olkuskim cmentarzu.

G – kwadrat trzeciej cyfry z roku, w którym rodzina Władysława Romera położyła tablicę ku czci jego pamięci

7 – Ściana pamięci

Z inicjatywy środowisk kombatanckich skupionych w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej ufundowano pamiątkową płytę, która także została wmurowana w Ścianę Pamięci. Uroczyste odsłonięcie płyty odbyło się 21 maja 2001 roku. Jest ona poświęcona żołnierzom dwóch dywizji Armii Krajowej, które walczyły na rozdartej granicą ziemi olkuskiej, poległym w bojach, pomordowanym w obozach i łagrach oraz więzionym przez władze komunistyczne. Tablicę odsłonili Jan Jarno i Leopold Lorek, przedstawiciele tych dwóch dywizji AK, a poświęcili ją ks. płk Tadeusz Michalski, kapelan AK oraz ks. Ryszard Huczek. Podczas uroczystości działalność Armii Krajowej w powiecie olkuskim przypomniał kpt. Marian Piotrowicz, prezes okręgu śląskiego Światowego Związku Żołnierzy AK.

Po prawej stronie tablicy widać mapkę obrazującą, że powiat olkuski, podczas II wojny światowej, był podzielony na dwie części: zachodnią - przyłączoną do Rzeszy oraz wschodnią - wcieloną do Generalnego Gubernatorstwa.

H – ostatnia cyfra numeru pułku stacjonującego w Wolbromiu

Uważaj przy podejmowaniu. Obok cmentarza znajduje się hufiec ZHP Olkusz, który opiekuje się cmentarzem. Postaraj się zbytnio nie zwrócić ich uwagi żeby skrzynka za szybko nie przepadła!!

Trzech pierwszych znalazców będzie mogło zabrać ze sobą, na pamiątkę, po certyfikacie :)

Powodzenia!